نکونام و چالش‌های پیش رو
داود عطایی
فصل بیست و سوم لیگ برتر فوتبال ایران جام خلیج‌فارس با همه اتفاقات تلخ و شیرین و ثبت اشک‌ها و لبخندها با قهرمانی پرسپولیس و نایب قهرمانی استقلال به پایان رسید. هیجان بالای رقابت نزدیک سرخابی‌ها در چند هفته آخر حساسیت و جذابیت مسابقات را به شدت افزایش داد اما در مقطع فعلی، مهم برنامه‌های تیم‌های مدعی برای فصل آینده است. لیگ به پایان رسیده و با همه فراز و نشیب‌ها قهرمان لیگ به همراه استقلال نایب قهرمان، مسافر لیگ نخبگان آسیا شدند و از همین امروز پرسپولیسی‌ها و استقلالی‌ها با بودجه‌ای بین 450 تا 500 میلیارد تومان باید آماده مصاف با تیم‌های مطرح عربستانی، قطری، اماراتی و ازبکستانی باشند.
در این یادداشت به چالش‌های پیش روی جواد نکونام در فصل جدید لیگ برتر و از آن مهم‌تر لیگ نخبگان آسیا که جایگزین لیگ قهرمانان آسیا شده، می‌پردازیم.
یکم- حفظ نکونام که قراردادی سه ساله با آبی‌های پایتخت دارد بهترین تصمیم مدیریتی مدیران باشگاه بود. اول آنکه در سال اول حضور در تیم محبوب پایتخت و علی‌رغم همه مشکلات تنها با اختلاف یک امتیاز نایب قهرمان شد. مصدومیت عجیب یامگا به عنوان بهترین بازیکن استقلال، رباط دادن مهدی‌پور در اوج مسابقات و مصدومیت 8هفته‌ای سهرابیان بهترین مدافع تیم و کمبود بازیکن تأثیرگذار در عقب افتادن استقلال مؤثر بود اما مگر پرسپولیسی‌ها همین شرایط را در مورد پورعلی‌گنجی و یاسین سلمانی تجربه نکردند.
دوم- استقلال تیم بزرگی است و نکونام حالا بعد از یک‌سال تجربه‌اندوزی در کورس قهرمانی بی‌شک به این نتیجه رسیده که تیم حتماً علاوه بر یک سرمربی قوی، نیازمند کادری فوق‌العاده حرفه‌ای، باتجربه، خونسرد و البته صاحب سبک و کلاس در فوتبال باشگاهی است. بنابراین علاوه برجذب بازیکنان درجه یک و کارآمد، از همین امروز باید به فکر یک مربی درجه یک با خصوصیات اوسمار باشد. اوسمار دستیار گل‌محمدی بود اما پس از رفتن یحیی، پرسپولیس روزبه‌روز بهتر شد و بدون ذره‌ای استرس و احساس کمبود، جام قهرمانی را در آغوش گرفت. او هم‌اکنون با قراردادی مناسب گزینه اصلی سرخ‌ها برای فصل آینده است.
سوم- فرشید سمیعی در برنامه‌ای تلویزیونی مدعی شده استقلال در حال نهایی کردن قرارداد اورونوف فوق‌ستاره نیم فصل دوم پرسپولیس بوده و در آخرین لحظات شیطنت‌های عده‌ای مغرض مانع پیوستن وینگر و هافبک تهاجمی ازبک به جمع شاگردان جواد شده است. این پرونده بسته شده اما تیم ملی ازبکستان سه‌شنبه در تهران بازی دارد. جواد نکونام و کادرفنی‌اش به‌راحتی می‌توانند با حضور در ورزشگاه آزادی از این فرصت استفاده کنند و با رصد بازیکنان ازبک، بهترین نفرات را انتخاب و از مدیران باشگاه بخواهند نسبت به جذبشان اقدام کنند. بازیکنان جوان ازبک حتی می‌توانند با قراردادی 3 یا 5 ساله جذب شوند و در صورت نیاز برای درآمدزایی در سال دوم یا سوم به باشگاه‌های متمول داخلی یا آسیایی ترانسفر شوند.
چهارم- بد نیست نکونام عملکرد اطرافیان خودش را در یک فصل اخیر بررسی کند؛ شاید برخی از افرادی که در کنار تیم و اطراف سرمربی آینده‌دار آبی‌ها حضور دارند، نبودشان بیشتر به آرامش و تمرکز آقای مربی و تیم کمک کند. بنابراین با بررسی دقیق عملکرد افراد، هر شخصی با هر سابقه‌ای اگر نتوانسته کمک حال تیم و باشگاه باشد، باید خیلی محترمانه و با تقدیر از زحماتش در لیست خروج قرار بگیرد.
پنجم-جواد نکونام، هم فوتبالیست باهوشی بوده و هم مربی کاریزماتیکی است. یکی از مهم‌ترین اقدامات سرمربی استقلال در فصل نقل و انتقالات باید جوانگرایی و خرید استعدادهای جوان برای فصل آینده باشد. خرید بازیکن 34 یا 35 ساله هیچ کمکی به آبی‌ها در کورس قهرمانی نمی‌کند. نکونام باید برای جذب بازیکنان تیم ملی امید و به‌خصوص جوانان که با درخشش در جام جهانی گذشته شگفتی‌ساز شدند، برنامه بلندمدت طراحی کند. چه بسا بازیکن تیم ملی جوانان با قراردادی 5 یا 7 ساله به تیم پیوسته و برای کسب تجربه به تیم‌های دیگر قرض داده شود و در سال سوم یا چهارم مثل قایدی یا محبی به شکلی انفجاری پدیده بلامنازع تیم محبوب پایتخت شود.
ششم- نکونام باید روح جنگندگی را در تیمش پرورش دهد و به شاگردانش بیاموزد تا ثانیه آخر برای قهرمانی بجنگند. چه کسی است که نداند تلاش سرمربی آبی‌ها برای به خدمت گرفتن حسین گودرزی از شمس‌آذر، اسلامی جوان از ذوب‌آهن، اورونوف ازبک و چند بازیکن مستعد و تعیین‌کننده با کارشکنی اطرافیان خطیر و سنگ‌اندازی برخی باشگاه‌ها بی‌نتیجه ماند و تیم نکونام به‌خصوص بعد از مصدومیت سه مهره کلیدی و ترانسفر شدن سعید مهری و ارسلان مطهری با کمبود شدید بازیکن روبه‌رو شد و بعد از پیروزی شگفت‌انگیز پرسپولیس در دیدار حساس با استقلال خوزستان و تساوی آبی‌های پایتخت با نساجی، ورق در جدول لیگ به نفع شاگردان اوسمار برگشت و در نهایت این پرسپولیس بود که جام قهرمانی را به خانه برد.
در این پیکار پایاپای، تنها روحیه مبارزه و جنگندگی نتیجه را عوض می‌کند. فوتبال بازی لحظه‌هاست و در آخرین لحظات، قهرمان و حتی تیم‌های سقوط‌کننده تغییر می‌کنند مانند اتفاقی که در دقایق آخر بازی نساجی و فولاد افتاد و فولاد با گلی نابه‌هنگام ماندنی شد و پیکان رضا عنایتی به لیگ آزادگان سقوط کرد. این خاصیت فوتبال و مهم‌ترین عامل جذابیت و هیجان در این رشته پرطرفدار است. نکونام بی‌تردید با استفاده از تجارب گذشته، تیمی متفاوت و با روش‌های جدید و تاکتیک‌های نوآورانه را راهی مسابقات لیگ برتر و لیگ نخبگان خواهد کرد. این اتفاق رقابت چهار تیم پرسپولیس، استقلال، سپاهان و تراکتور را در فصل جدید دیدنی‌تر و تماشاگرپسندتر می‌کند؛ اتفاقی که در نهایت به نفع فوتبال باشگاهی کشور است.