رسول مجیدی

 

ماجرای نژادپرستی در بین فوتبالیست‌ها کم کم دارد به مراحل تازه‌ای می‌رسد و سؤال‌های زیادی را ایجاد کرده. اگر تا چند سال پیش همه –دست‌کم در ظاهر- موافق برچیده شدن هرگونه عملی بودند که نشانگر نژادپرسی یا تبعیض نژادی است، حالا و با سخت شدن قوانین به نظر می‌رسد از لحاظ فکری و نظری برخی‌ها دچار ابهام شده‌اند.

لابد در جریان هستید که چند روز پیش ادینسون کاوانی، مهاجم سرشناس اروگوئه‌ای که به تازگی به منچستریونایتد پیوسته، به دلیل به کار بردن یک کلمه در اینستاگرامش با محرومیتی سنگین مواجه شد. او ۳ جلسه (که شامل بازی حساس دربی منچستر در جام اتحادیه هم می‌شود) با محرومیت مواجه شده و باید غرامتی ۱۰۰ هزار پوند هم پرداخت کند.

این ماجرا خیلی‌ها را یاد شادی بعد از گل عیسی آل‌کثیر انداخت که بارها و بارها در ایران انجام داده بود اما با تکرارش در مسابقات بین‌المللی او را با محرومیتی ۶ ماهه مواجه کرد و حتی نتوانست در فینال لیگ قهرمانان آسیا شرکت کند.

موضوع وقتی جالب می‌شود که بدانیم هر دو فوتبالیست معتقد بودند (و هستند) که کارشان به هیچ عنوان به منظور نژادپرستی یا توهین به نژاد خاصی نبوده و به نظر می‌رسد هیچ‌کدام‌شان هم دروغ نمی‌گویند.

چند روز پیش و پس از محرومیت سنگین کاوانی به دلیل استفاده از کلمه negrito که در فارسی چیزی در معنای «کاکاسیاه» است، آکادمی ادبیات اروگوئه بیانیه‌ای داد که حاکی از ارزش‌های مختلف دو جامعه انگلیس و اروگوئه بود. آمادمی ادبیات اروگوئه اعتقاد داشت این یک نمونه «ناآگاهی فوتبال انگلیس از فرهنگ و دانش زبانی» است.

این آکادمی نهادی است که به حفاظت و توسعه زبان اسپانیایی مورد استفاده در اروگوئه اختصاص دارد. چیزی در مایه‌های فرهنگستان ادبیات فارسی و حرفش در اروگوئه مرجع است.

ابتدا بیانیه‌ را بخوانید: «اتحادیه فوتبال انگلیس، در قبال ورزشکار اروگوئه‌ای بی‌عدالتی جدی را مرتکب شده و غفلت و قصور خود را در صدور حکم برای استفاده از زبان به ویژه زبان اسپانیایی آن هم بدون در نظر گرفتن پیچیدگی‌ها و دستور زبان نشان داده است.

در متن نوشته شده –توسط کاوانی- تنها ارزشی که می‌توان به کلمه negrito داد، صرفاً کلمه‌ای از روی محبت و علاقه است.»

براساس اعلام آکادمی، کلماتی که به رنگ پوست، وزن و سایر خصوصیات فیزیکی اشاره دارد، اغلب در جمع دوستان و بستگان در آمریکای لاتین به ویژه در حالت مُصغر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حالت مصغر حالتی است که کلمه‌ای تصغیر می‌شود (و نه تحقیر) تا احساس نزدیکی با طرف مقابل اعلان شود. از جمله ما در فارسی ممکن است با «ک» در آخر کلمه این کار را انجام دهیم یا در لهجه اصفهانی با آوردن «ی» این کار انجام می‌شود. مثلاً در جمع دوستانه به اصغر گفته می‌شود اصغری.

همه این توضیحات را دادم که بگویم هر زبان و فرهنگی خصوصیات خاص خود را دارد اما حالا با جهانی شدن فوتبال قاعدتاً تضاد فرهنگی هم بوجود می‌آید. کاوانی در کشوری زندگی می‌کند که برای استفاده از کلمه negrito حتی مجازات حبس هم تعیین کرده. این موضوع احتمالاً به دلیل حاد بودن تبعیض نژادی در این کشور است که احتمالاً در جایی مثل اروگوئه اینطور نیست.

اتحادیه فوتبال انگلیس خیلی شفاف و صریح اعلام کرده است: «ارجاع صریح یا ضمنی به رنگ، نژاد یا قومیت مصداق بارز نژادپرستی است» و خب این جای هیچ مماشاتی را باقی نمی‌گذارد (حتی اگر اجرای چنین قانون سفت و سختی را لازم ندانیم).

کاوانی و باشگاه منچستر البته در اقدامی هوشمندانه تصمیم گرفته‌اند تا برابر حکم صادر شده مقاومت نکرده و برای اتحادیه فوتبال انگلیس و «جنبش مبارزه با نژادپرستی در فوتبال» احترام قائل شوند. موضوعی که در ماجرای آل‌کثیر و باشگاه پرسپولیس رخ نداد و عیسی حتی بعداً بارها و بارها حرکتش را در استوری‌های اینستاگرام تکرار کرد.

ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که برخلاف باوری که در بین هواداران ایرانی وجود دارد، کنفدراسیون آسیا کمترین جریمه ممکن را برای مهاجم پرسپولیس در نظر گرفت. بر اساس بند ۵۸. ۱ قانون انضباطی و اخلاقی ‌ای اف سی، کف جریمه برای اعمال نژادپرستانه ۶ ماه است و مقامات هم تنها به همین کف قانون بسنده کرده‌اند. این در حالی است که مثلاً در ماجرای کاوانی، اتحادیه فوتبال می‌توانست جریمه یک جلسه‌ای هم در نظر بگیرد.

 

هومن جعفری

 

«مائوریسیو پوچتینو سرمربی پی اس جی هرگونه شوخی در جریان تمرینات را ممنوع کرده است. پوچتینو از دو روز پیش رسماً کارش را در پی اس جی شروع کرد و طبق ادعای رسانه‌های فرانسوی، 45 دقیقه نخست جلسه اول تمرینی، بسیار پرفشار برگزار شد. توماس توخل به مربی‌ای معروف بود که در تمرینات چندان به بازیکنان سخت نمی‌گرفت و اغلب جلسات تمرینی او سبک و راحت بود ولی پوچتینو مربی‌ای بر خلاف توخل است. پوچتینو در همان اولین جلسه و در صحبت با بازیکنان هشدار داد که هرگونه شوخی و خنده در تمرینات ممنوع است و بهتر است این مسائل را به بیرون زمین موکول کنند.» قصه اینجاست که آقای پوچتینو فکر کرده با این محمود فکری بازی‌ها تیمش درست می‌شود! آقای پوچ! اینطوری نمی‌توانی تیمت را کنترل کنی! باید مثل حاج محمود آستین را بزنی بالا، اینستاگرام و پلنگ بازی را ممنوع کنی، خوردن کله پاچه ساعت سه صبح را ممنوع کنی، جلوی یک چیزهایی و یک بازیکن‌هایی بایستی و فحشش را در فضای مجازی بخوری تا تیمت درست شود.

 وگرنه با تمرین سفت و سخت و اینکه سر تمرین برای هم جک نگویید که کاری درست نمی‌شود!

*

جانلوکا دی مارتزیو، خبرنگار معروف ایتالیایی مدعی شد مدیر برنامه‌های کریستین اریکسن با باشگاه‌های آژاکس و ولورهمپتون مذاکره کرده است.

می‌بینید؟ طرف را از تاتنهام به بهانه پول گرفتن بردند اینتر و بیچاره‌اش کردند، حالا می‌خواهند طرف را ببرند ولورهمپتون! بابا حداقل نیم فصل بیا استقلال، یک مقدار بازی خوب انجام بده، آخر فصل بپیچان برو قطر! ولورهمپتون؟‌!

 

هفدهم دی ۱۳۴۶ خورشیدی جهان‌پهلوان تختی، کشتی‌گیر محبوب ایرانی در هتل آتلانتیک تهران درگذشت. ساعت ۲ بعد از ظهر ۱۸ دی ۱۳۴۶، تیتر درشت روزنامه کیهان و اطلاعات مردم ایران را غافلگیر کرد. کیهان در شماره ۷۳۳۳ خود تیتر زد: غلامرضا تختی خود را کشت! تیتر اول شماره ۱۲۴۸۰ اطلاعات هم این بود: پیش از ظهر امروز تختی خودکشی کرد. اینها نخستین خبر از مرگ تختی بود که منتشر شد.

رجوع به شاهدان عینی یکی از مهم‌ترین مدارک و اسناد بررسی هر واقعه مهم و مرموزی به حساب می‌آید. درباره موضوع مرگ غلامرضا تختی نیز زری امیری مستخدم هتل آتلانتیک نخستین فردی بود که جسد تختی را پیدا کرد. او درباره چگونگی کشف پیکر تختی به آیندگان گفته است: در ساعت هشت بعدازظهر روز یکشنبه تختی به دفتر هتل مراجعه کرد و قلم و کاغذ خواست و سپس بدون صرف شام به اطاقش رفت و ظاهراً خوابید، ولی ساعت هفت صبح که من طبق دستور خودش برایش صبحانه بردم با وضع غیرعادی مواجه شدم... صورت تختی باد کرده و کبود شده بود و از گوشه لبانش شیار باریکی از خون به روی متکا خشکیده بود، من بلافاصله وضع غیرعادی را به اطلاع مدیر هتل رساندم و چند دقیقه بعد آمبولانس و مأمورین شهربانی و دادسرا به هتل آمدند و در حدود ساعت ۸:۳۰ جنازه مرحوم تختی از هتل خارج شد...

 

مازیار گیلکان

 

استقلال حالا دوباره می‌داند که دل بستن به زوج مهدی قایدی و شیخ دیاباته می‌تواند چقدر در موفقیت تیم نقش داشته باشد، حالا دوباره می‌داند که ارسلان مطهری چقدر به این قدرت اضافه می‌کند. این نکته‌های بدیهی، پیام‌های واضح بازی استقلال مقابل آلومینیوم بودند اما تمام اینها نکات تازه‌ای نیست که استقلال به کشف آن رسیده باشد. در تمام دوران مربیگری آندره‌آ استراماچونی و فرهاد مجیدی، این ترکیب برای استقلال درخشید.

استراماچونی و بعد فرهاد مجیدی در شکل‌گیری این خط حمله نقش مهمی داشتند و به همین دلیل و چندین و چند دلیل مشابه، محمود فکری را در موقعیتی ایده‌آل سرمربی استقلال می‌بینیم، با پشتوانه فنی قابل اعتنا که برای شکل‌گیری آن کارهای بسیاری انجام شده است.

اینکه فکری تازه به کشف این ویژگی‌ها می‌رسد، می‌تواند آینده استقلال را امیدوارکننده‌تر جلوه دهد. استقلال با ساختمان فنی مؤثر و برنده‌ای به فکری رسید. حفظ آن و ساختن موفقیت‌های بزرگتر کاری است که فکری و همکارانش باید در انجام آن کوشا باشند.

فکری شاید به این دلیل مورد انتقاد بود که در حفظ آثار فنی پیشین استقلال چندان تلاش نکرد اما حالا دوباره با جور شدن فرصت حضور مهره‌ها، استقلال خودی نشان می‌دهد. این می‌تواند خوش‌ترین اتفاق برای محمود فکری باشد و او را به موقعیت بهتری روی نیمکت استقلال برساند.

استقلال در آستانه دربی تهران حالا خودش را بهتر می‌شناسد، ویژگی‌های قبلی خود را به یاد آورده و امیدوارانه به حفظ جایگاه در صدر جدول فکر می‌کند. استقلال اگر با اتکا به ویژگی‌های فنی خود، بتواند در دربی پیروز باشد، آنگاه داستان تازه‌ای بر صدر جدول می‌نویسد و کار رقیبان خود را سخت می‌کند. برای استقلال اتکا به خط حمله در دربی البته کافی نیست. دربی می‌تواند بازی بزرگتری برای سنجش افکار محمود فکری باشد و به تماشاگران استقلال فرصت بهتری برای شناخت از مربی جدید بدهد.

 

سام ستارزاده

 

جسور، شاداب، جاه‌طلب. این صفت‌ها، برای نخستین و دومین مرتبه در فصل جاری، استقلال محمود فکری را در دو بازی اخیرش در لیگ برتر به‌ تصویر می‌کشیدند. هرچند برای زدن تیترهای حماسی نظیر «ببر تیزدندان آبی از خواب برخاست»، یک و دو نمایش جذاب کافی نیستند اما همین که در نظر داشته‌ باشیم آبی‌ها نشانه‌های پیشرفت در بازی‌شان را مقابل امیر قلعه‌نویی و رسول خطیبی، دو سرمربی با هجومی‌ترین اندیشه‌های لیگ بروز دادند، به آینده این استقلال دلگرم‌تر می‌شویم.

تاکنون، بسیاری از قلم‌ها (از جمله قلم نویسنده یادداشت) بارها کاپیتان سابق آبی‌ها را به رگبار انتقادات بسته بودند. اینکه سرزنش میوه روزهای باخت است و ستایش میوه روزهای پیروزی، یک حقیقت بی‌رحمانه است. با این وجود، تصمیمات اخیر فکری در میدان مسابقه و همچنین، در زمین تمرین، حتی فارغ از دو برد شیرین اخیر استقلال، ارزش تأیید و تمجید امروز را دارند.

درخواست از بازیکنان تیم برای پاک‌ کردن پست‌ها و استوری‌های کری‌خوانی با رقیب سنتی از فضای مجازی چندان به کام هواداران استقلال خوش نیامد. محدودیت برای فعالیت در اینستاگرام، ممنوعیت برای مصاحبه پیش از شهرآورد ۹۴، شاید در نگاه اول دو اقدام شعارگونه به‌ نظر می‌رسیدند اما تحولی که در عملکرد فردی آبی‌پوشان در سیرجان و تهران مشاهده شد، تأثیر مثبت این پروتکل‌های سختگیرانه را به‌ وضوح نشان می‌دهند.

تغییر سیستم استقلال به 3-۳-4، می‌تواند یک نقطه عطف فنی در استقلال لیگ بیستم باشد. مهدی قایدی که در آرایش 2-۴-4، یک مهاجم میانی خنثی درقبال سانترهای متعدد هم‌تیمی‌هایش بود، در سیستم جدید و به‌عنوان بال چپ، تکنیک و مهارت منحصر به‌ فردش را تمام و کمال برای خلق موقعیت و استفاده از توپ‌های دوم و سوم به‌ کار می‌گیرد. اضافه‌ شدن ۲۰ دقیقه‌ای شیخ دیاباته نیمه‌ آماده به مرکز پیکان خط آتش آبی‌ها در آزادی تنوع حملات استقلال را دوچندان کرد؛ با اینکه آقای گل فصل قبل، در کنترل توپ بارها با اشتباه مواجه‌ شد. حتی آلترناتیوهای مثلث دیاباته – قایدی – مطهری، یعنی وریا غفوری و سبحان خاقانی، می‌توانند از قابلیت‌های‌شان برای فعال نگهداشتن آتشبار خونین آبی‌ها استفاده کنند.

در مقابل حملات حریف، پسران آبی هنوز رسوخ‌ ناپذیری دفاع‌شان را مدیون مهارهای فراآسیایی رشید مظاهری هستند که در ماه‌های کم‌ فروغ پیام نیازمند و سیدحسین حسینی، به‌ همراه حامد لک برای جابه‌جایی آمار دروازه‌بانی لیگ خیز برداشته. عارف غلامی همچنان مغز متفکر خط دفاع استقلال است؛ کم‌ نقص در بازیخوانی و جایگیری اما هنوز زوج ایده‌آل خود را پیدا نکرده. محمد دانشگر در پست غیرتخصصی‌اش در جناح چپ ندرخشیده و محمدحسین مرادمند هم عملکردهای دفاعی خیره‌ کننده‌ را توأم با اشتباهات فاحش نمایش می‌دهد.

در مجموع، حاج‌محمود آهسته و گام‌ به‌ گام در تیم محبوبش تجربه می‌اندوزد، با چالش‌ها خوی می‌گیرد و بازیکنانش نیز به پیشرفت و هماهنگی ایده‌آل وی نزدیک می‌شوند. شیب دشواری بازی‌های استقلال در فصل جاری نیز منطبق با پیشرفت آنان است. آبی‌های پایتخت اگر می‌خواهند به دور گروهی آسیا برسند، باید پیش از العین، بتواند خطوط گوناگونش را با پرسپولیس، سپاهان و تراکتور بیازماید. یک رشید مظاهری آماده، برای تاب‌آوری مقابل مهاجمان سرشناس غول‌های آسیایی کفایت نمی‌کند؛ بلکه روحیه شجاعت و جنگندگی تیم سلاح مخرب‌تر و کاراتری در آن آوردگاه خواهد بود؛ نکته‌ای که فکری و دستیارانش نیز احتمالاً تاکنون به آن رسیده‌اند.

 

میعاد نیک

 

آبی‌ها در تقابل با آلومینیوم برای نخستین بار در لیگ بیستم توانستند طراحی حملات دامنه‌دار خود را از تمامی نواحی زمین انجام دهند که تأکید بر این موضوع طی 90 دقیقه باعث شد تا 2 بار دروازه شاگردان رسول خطیبی فرو بریزد. گرچه نمایش افتان و خیزان شاگردان محمود فکری هرگز خالی از اشتباه نبود و جا ماندن‌های دائمی مدافعین تیم استقلال روی ضدحملات پارتیزانی اراکی‌ها حداقل 2 بار رشید مظاهری را به دردسرهایی جدی دچار کرد اما مثبت‌ترین نکته حائز اهمیت این مسابقه به شکسته شدن طلسم گلزنی مهاجمان استقلال بازمی‌گشت. آبی‌ها که برای گلزنی و حتی ساختن موقعیت گل در 8 بازی اخیر همیشه دچار مشکلات عدیده‌ای بودند و جور ناتوانی پیکان هجومی استقلال ناچاراً بر گردن مدافعین و هافبک‌ها وبال می‌شد، در یک دیدار نه‌ چندان دشوار روحیه تیمی و تعریف وظایف خود را بازیافتند تا امیرارسلان مطهری و مهدی قایدی پس از مدت‌ها به‌ شکل همزمان دروازه رقیب را باز کنند و در آستانه دربی پایتخت نوید روزهای روشن و یک نمایش خوب را به سرمربی‌شان بدهند.

سبک جدید بازی استقلالی‌ها و تلاش آبی‌پوشان برای استیلا بر تمام فضاها و همچنین در اختیار گرفتن نبض بازی با گردش توپ باعث شد تا دست بازیکنان کناری و مرکزی برای طراحی حملات مختلف بازتر باشد و این تنوع تاکتیکی استقلال را به 2 گل متفاوت برساند. یک گل در نیمه اول توسط مطهری و یک گل در نیمه دوم توسط قایدی در کنار رفلکس‌‎های نجاتبخش مظاهری برای رساندن روحیه اردوگاه آبی به حداکثر ظرفیت ممکن کافی به‌نظر می‌رسید، کما اینکه شیخ دیاباته هم پس از مدت‌ها پایش به دویدن باز شد تا فکری این مالیایی گلزن را هم برای دربی در اختیار داشته باشد.

بازگشت مهاجمان استقلال به روزهای آرمانی می‌تواند بهترین خبر برای کادرفنی آبی‌ها در آستانه مهم‌ترین تقابل فصل‌شان باشد. فکری با آزمودن 20 دقیقه‌ای ترکیب 3-3-4 برای شهرآورد دوشنبه هفته آتی خط‌ و نشان‌هایش را کشید تا آینده‌اش به نتیجه یک تقابل سنتی گره بخورد.

 

سامان موحدی راد

 

استقلال دومین پیروزی پیاپی‌اش را به دست آورد و فعلاً صدرنشین رقابت‌های لیگ برتر ایران است. چیزی که هوادارانش مدت طولانی‌ای است منتظر آن بودند و حالا با دومین پیروزی پیاپی توانسته‌اند برای دومین هفته هم صدر جدول را از آن خود کند. تیم محمود فکری خیلی زود از موج انتقادات گذشت و توانست روزهای آفتابی را برای خودش رقم بزند. محمود فکری در چند هفته گذشته بارها و بارها اعلام کرده بود که باید به او و تیمش فرصت بدهند و تنها این «زمان» است که به او و تیمش کمک می‌کند تا بهتر و بهتر شوند. این اتفاق هم سرانجام رخ داد و استقلال و فکری توانستند در دو بازی اخیر دقایقی نمایش قابل توجهی از خودشان ارائه دهند و به این ترتیب ۶ امتیاز کسب کنند. دیدار آنها برابر گل‌گهر که از اهمیت بیشتری هم برخوردار بود و آنها با پیروزی برابر تیمی که صدرنشین ایران بود خودشان را به صدر رساندند تا حالا با انگیزه بیشتری به مصاف رقیب سنتی‌شان در بازی بعدی بروند و با کسب یک پیروزی دیگر صدر را همچنان برای خودشان حفظ کنند اما غیر از نمایش خوب تیم فکری در دقایقی از دو بازی اخیر که نشانی از آن استقلال دوست داشتنی هواداران را داشت خبر خوب برای استقلالی‌ها راه افتادن خط آتش این تیم بود.

یکی از مهم‌ترین ایراداتی که به تیم فکری گرفته می‌شد این بود که آنها در جریان بازی نمی‌توانند گل بزنند. در واقع سهم بیشتر گل‌هایی که استقلال در هفته‌های اول به ثمر رسانده بود روی ضربه‌های ایستگاهی یا پنالتی بود اما از 4 گل دو بازی اخیر 3 گل در جریان بازی به ثمر رسیده بود و هر سه را دو مهاجم این روزهای استقلالی‌ها یعنی قایدی و مطهری به ثمر رساندند. این شاید بهترین خبر برای هواداران استقلال باشد که مهاجمانش در آستانه دربی پای‌شان به گل باز شده و از نظر فنی و روانی در شرایط مساعدی قرار دارند. این در حالی است که خط آتش استثنایی استقلال در این هفته‌ها از حضور شیخ دیاباته، آقای گل رقابت‌های فصل پیش و ارزشمندترین بازیکن استقلال محروم بوده است. شیخ دیاباته در طول این فصل دو بار و بعد از رهایی از مصدومیت به عنوان بازیکن جانشین وارد زمین شد و اگرچه نتوانست در هر دو بازی گلی به ثمر برساند اما حضورش در زمین منجر به ایجاد موقعیت‌های فراوانی شد. از جمله در بازی برابر آلومینیوم که بی‌دقتی این مهاجم موجب شد تا فرصت‌هایی از دست برود وگرنه شاید تعداد گل‌های استقلال بسیار بیشتر از این می‌شد. به این ترتیب شاید آمادگی شیخ برای بازی کردن در آستانه دربی هم استقلالی‌ها را امیدوار به دیدار هفته بعد کرده باشد. جایی که آنها با سه مهاجم آماده باید به مصاف رقیب سنتی‌شان بروند. رقیبی که کمترین گل‌های فصل را تا اینجای کار دریافت کرده و امیدوار است رکورد خوب خط دفاعی‌اش را ادامه دهد.