از 7 هزار مدرک A، چند مربی خوب بیرون آمده است؟
مدارکی برای قاب کردن به دیوار
حامد جیرودی
روزنامه‌نگار
یکی از اتفاق‌های روتین دنیای فوتبال، این است که خیلی از بازیکنان زمانی که بازنشسته می‌شوند، رو به مربیگری می‌آورند تا به فعالیت‌های فوتبالی خود این‌بار خارج از مستطیل سبز ادامه دهند. با این حال، آنچه که بسیاری از کارشناسان و اهالی فوتبال به آن اذعان دارند، این است که هر فوتبالیستی که زمانی بازیکن بزرگی بوده، حتماً قرار نیست به مربی بزرگی تبدیل شود که نمونه‌های بزرگ آن، پله و مارادونا هستند؛ فوق‌ستاره‌های فقید فوتبال جهان که نتوانستند در قامت مربی خود را مطرح کنند. اما در سمت مقابل، گاه بازیکنان نه‌چندان مطرحی بوده‌اند که به مربیان بزرگی تبدیل شده‌اند که نمونه فعلی آن، لیونل اسکالونی است که بعد از 36 سال، جام جهانی 2022 را برای آرژانتین به ارمغان آورد. در این میان حتی به ژوزه مورینیو هم می‌توان اشاره کرد که از مترجم بودن سربابی رابسون در بارسلونا، به بالاترین مدارج مربیگری در تیم‌های بزرگ جهان رسید.
با این حال، نکته‌ای که در فوتبال ایران وجود دارد، این است که بسیاری از کسانی که به عنوان بازیکن فعالیت کرده‌اند، خود را در قامت مربیگری در تیم‌های بزرگ و مطرح می‌دانند و به نظر بسیاری از آنها، حق‌شان در این زمینه خورده شده و باید نیمکت یک تیم خوب را در اختیار بگیرند اما نگاهی به کارنامه مربیان ایرانی سال‌های اخیر، نشان می‌دهد که تنها تعدادی از آنها موفق بوده‌اند. یحیی گل‌محمدی سرمربی فولاد، یکی از این مربیان است که در دوران مربیگری‌اش 9 جام قهرمانی کسب کرده که سه جام لیگ برتر با پرسپولیس، بارزترین آنهاست. امیر قلعه‌نویی سرمربی فعلی تیم ملی، یکی دیگر از مربیان موفقی است که به پنج قهرمانی در لیگ برتر رسیده و رکوردش هنوز دست نخورده باقی مانده است. این در حالی است که قلعه‌نویی آخرین‌بار در رده باشگاهی با استقلال در لیگ دوازدهم به جام رسید و 11 سال از آن می‌گذرد ولی مربی دیگری نتوانسته به این رکورد برسد. در این میان، مجید جلالی مربی سرشناس فوتبال ایران که 10 ماهی است به عنوان مدیر توسعه و پیشرفت فوتبال (تکنیکال دایرکتور) در فدراسیون فوتبال فعالیت می‌کند، به این اشاره کرده که حدود 70 هزار مربی فوتبال در ایران فعالیت می‌کنند که از بین آنها، هفت هزار نفر مدرک A مربیگری دارند و حالا سؤال بزرگ این است که چگونه به این افراد مدرک A داده شده که از بین آنها 10 مربی قابل اعتنا و موفق نیز بیرون نیامده است؟
واقعیت این است که فوتبال ایران همیشه درگیر حواشی عجیب و غریبی بوده که باعث شده در آن کمتر به مسائلی عمیق مانند دانش‌افزایی مربیان پرداخته شود؛ مربیانی که اگر واقعاً از علم روز مربیگری دنیا برخوردار بودند و مدرک را فقط برای قاب کردن به دیوار نگرفته بودند، دیگر این همه تیم به دنبال جذب مربی خارجی از سراسر دنیا نبودند.