بند بازپسگیری خرید در قراردادها
ستارهها اهرم سودآوری باشگاهها
بند «بازپسگیری خرید» دیگر یکی از اجزای لاینفک قراردادهای بازیکنان جوانی است که به فروش میرسند. باشگاه فروشنده در زمان مذاکره با باشگاه خریدار بر سر مبلغی توافق میکند که بر اساس آن میتواند بازیکن مورد معامله را برگرداند. در واقع، یک تیم به بازیکن مورد نظرش میرسد و تیم دیگر از خودش در برابر حسرت آینده محافظت میکند اگر ستاره جوان استعدادهایش را شکوفا کرد. اما اخیراً چرا این رویه رو به افزایش است؟
نمونههای اخیر
در واقع بند بازپسگیری خرید یک پدیده کاملاً جدید نیست و در سالهای اخیر نمونههای زیادی از آن مشاهده شده است. وقتی تامی آبراهام در سال 2021 از چلسی به رم رفت، باشگاه لندنی در قراردادش بند بازپسگیری خرید به مبلغ 68 میلیون پوند را گنجاند تا در صورتی که بخواهند او را به استمفوردبریج برگردانند. لندنیها همچنین در قرارداد ناتان آکه با بورنموث هم این را پیشبینی کردند اما این گزینه از دستشان رفت وقتی بازیکن تیم ملی هلند در تابستان 2020 این تیم را به مقصد منچسترسیتی ترک کرد.
ژاوی سیمونز، بازیکن دیگر تیم ملی هلند که در آکادمی بارسلونا رشد کرده، در سال 2022 توسط پاری سن ژرمن فروخته شد و فقط بعد از یک سال درخشش در پی اس وی آیندهوون به باشگاه پایتخت فرانسه برگشت به خاطر بندی که در قراردادش گنجانده بودند.
این تابستان منچسترسیتی میتوانست داگلاس لوییز را از استون ویلا دوباره بخرد اما نخواست و این هافبک به یوونتوس رفت. لیورپول هم بابی کلارک را به این شرط به ردبول سالزبورگ فروخته که 5/17درصد مبلغ فروشش در آینده به قرمزها تعلق بگیرد ضمن اینکه میتوانند او را بازپس بخرند.
منچستریونایتد اخیراً بال اروگوئهای، فاکوندو پلیستری را به تیم یونانی پاناتینایکوس فروخته و میتواند در صورت تمایل، او را به اولدترافورد برگرداند.
ارتش قرضی
پیش از این، اگر بازیکنی برای حضور در تیم اول یک باشگاه آمادگی لازم را نداشت، به صورت قرضی به تیم دیگری فرستاده میشد تا بار دستمزدش از روی تیم برداشته شود. به خاطر محدودیتهای اعمال شده از سوی فیفا و لیگ برتر، این دیگر کاربرد ندارد. در ماه جولای، فیفا تعداد بازیکنانی که یک تیم میتواند قرض بدهد از هشت به شش بازیکن کاهش داد. این باعث میشود باشگاههایی مثل چلسی نتوانند چیزی مثل «ارتش قرضی» ایجاد کنند؛ به این معنا که بازیکنان زیادی در سراسر جهان حضور داشته باشند اما مالکیتشان در اختیار یک باشگاه باشد.
منافع مالی
قانون «سود و ثبات» لیگ برتر باعث میشود تیمها به فروش بازیکنان آکادمی خود روی بیاورند تا در تراز مالیشان دچار اشکال نشوند. جیمی کان، مدیر آکادمی ایجنتهای ورزشی میگوید این گزینه انعطافپذیری را در پی دارد، چه از نظر مالی و چه در صورتی که بازیکن در آینده ستاره شود. او توضیح میدهد: «خیلی به بازی جوانمردانه مالی ربط دارد و اگر باشگاهها بتوانند بازیکنان جوان خود را بفروشند، میتوانند انعطافپذیری مالی به دست آورند. اگر از آکادمی آمده باشند، سود خالص است و برای رعایت قوانین مالی، به آنها سرمایه میدهد. اگر هم بازیکن در تیم مقصد فوق ستاره شود، میتوانند او را برگردانند یعنی به نحوی کنترل آینده او را در دست میگیرند. برای باشگاه خریدار هم سود دارد. در مذاکرات میتواند نقش اهرم را بازی کند چون اگر بند بازپس خرید گنجانده شود، معمولاً بازیکن با قیمتی کمتر از ارزش واقعیاش فروخته میشود و این برای باشگاه خریدار جذاب است.» مواردی هم بوده که باشگاه بازیکنی را بازپس خریده و دوباره فروخته است، کاری که استون ویلا این تابستان انجام داد. آنها در ژانویه کامرون آرچر را به شفیلدیونایتد فروختند اما او را به ویلاپارک برگرداندند چون در قراردادش بندی بود که در صورت سقوط شفیلد ملزم به خریدنش با قیمتی ارزانتر میشدند. ویلا بازیکن 22 ساله را خرید و کمی بعد او را به تیم تازه صعودکرده ساوتهمپتون با 15 میلیون پوند فروخت، یعنی آرچر در کمتر از 9 ماه برای سه تیم بازی کرد.