از دامادی فیروز کریمی تا سه‌گانه پیروانی‌ها
کار‌آفرینی برای نوه سعید راد!
وصال روحانی
روزنامه نگار
«فامیل‌بازی» در فوتبال باشگاهی ایران پیشینه‌ای دیرینه دارد و اگر به گذشته دور برگردیم هم به نمونه‌های مثبت می‌رسیم و هم به مواردی که کمک‌رسانی اعضای یک خانواده به یکدیگر براساس صلاحیت فنی آنها نبوده است.
برادران ابوطالب که متأسفانه دو نفر از جمع آنان دیگر در قید حیات نیستند، سال‌ها در زمین راه‌آهن در جنوب تهران به نسل جوان خدمت کردند و فوتبالیست پشت فوتبالیست ساختند و پیش از آنها، برادران بیاتی (محمود و محمد) در سطح تیم ملی به درجات دروازه‌بان ثابت و حتی سرمربیگری این تیم ارتقا یافتند. برادران پیروانی (غلامحسین، محمدعلی و البته افشین‌خان) هم در شیراز اسباب مباهات بوده و به یکدیگر نان قرض نداده‌اند و برعکس نان دانش و سختکوشی خود را خورده‌اند و کیست که به غلامحسین، برادر بزرگ این جمع که دوستانش او را شاغلام صدا می‌زنند، ارادت قلبی نداشته باشد و پنج دهه خدمت‌رسانی او به فوتبال استان فارس و باشگاه فجرسپاسی و حتی رده‌های ملی را پاس ندارد.
اگر جزو باند «فلانی» نبودیم
فیروز کریمی کارمند شهربانی (نیروی انتظامی) تهران و بازیکن تیم پاس پس از ارتقا به درجه سرمربیگری این تیم در اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990 میلادی و فتح جام باشگاه‌های آسیا حلقه‌ای از نزدیکان خود را وارد چرخه مربیگری کرد و از این طریق لطفی بزرگ را به آنها ارزانی داشت.
یکی از آنها مهدی تارتار، هافبک وسط اسبق پرسپولیس بود که داماد کریمی است و دیگری فرهاد کاظمی که نسبت فامیلی با کریمی ندارد اما از زمان استقرار کریمی در بهمن کرج جزو گروه دستیاران وی و در اندک مدتی بازوی راست او شد و همین پیشینه سبب شد کاظمی در 30 سال بعدی در قریب به 20 تیم دیگر شامل سپاهان مربیگری کند و عنوان بیاورد و رزومه‌ای قوی برای خود جور کند. تارتار هم در 25 سال اخیر امثال پارس جنوبی جم، پیکان و ذوب آهن را هدایت کرده و امسال در ملوان خوش درخشیده است. در توانایی ذاتی تارتار و کار توأم با هوش کاظمی نباید شکی را روا داشت اما اگر این نسبت‌های فامیلی نبود و چنانچه فیروز کریمی یک «گروه ویژه» خود را نداشت، وابستگانش شانس توفیق‌هایی را نمی‌یافتند که اینک به نام‌شان نوشته شده است.
برانکو هم «فامیل‌بازی» کرد!
افرادی که فامیل‌بازی را در فوتبال برمی‌تابند و مشکلی با آن ندارند، قطعاً به نمونه ظاهراً بدون مشکل برادران ایوانکوویچ در فوتبال ایران و بویژه پرسپولیس اشاره می‌کنند. وقتی برانکو ایوانکوویچ آن نتایج درخشان (شامل فتح 7 جام طی چهار سال و نیم زمامداری در جمع قرمزهای تهرانی) را گرفت، برادرش زلاتکو را هم از کرواسی به ایران آورد و به عنوان دستیار خود در کادر فنی این تیم به خدمت گرفت. این اتفاق در حالی افتاد که «زلاتکو»ی تقریباً طاس برخلاف برادر پُر مو و خوش‌تیپ‌اش رزومه‌ای سرشار از ناکامی و جام نبردن داشت ولی به لطف «برادرنوازی» یک سال و اندی جزو کادر فنی پرسپولیس در یکی از طلایی‌ترین ایام حیات این باشگاه به حساب می‌آمد و به تبع آن پول خوب و زیادی هم از قرمزپوشان پایتخت گرفت.
جالب‌ترین کار نفوذی سنوات اخیر
یکی از جالب‌ترین و کمدی‌ترین رفیق‌بازی‌ها هم در همان دوران حکومت برانکو در پرسپولیس شکل گرفت. زمانی که سعید راد بازیگر معروف سینما و تلویزیون با سابقه بیش از نیم قرن فعالیت در این مدیوم‌ها به لطف آشنایی‌ها و رفت و آمدهایش از سرمربی کروات پرسپولیس درخواست کرد از نوه‌اش (آدام همتی) که در تیم جوانان و امیدهای باشگاه بازی کرده بود، در تیم اصلی هم استفاده کند و او نیز پذیرفت و چنین کرد. همتی البته ناموفق هم نبود و در سال 2018 که پرسپولیس به سبب کثرت مصدومان و قلت نفرات غیر محروم و آماده‌اش مجبور به استفاده از جوان‌ترها شد و در یک مقطع فقط 13 بازیکن در اختیار داشت، به ترکیب تیم اصلی ورود کرد و حتی در چند بازی فیکس بود و گلزنی هم کرد و با یارانش تا فینال لیگ قهرمانان آسیا پیش رفت و در عنوان نایب قهرمانی قاره شریک شد. آدام همتی بی‌گمان خوش‌اقبال‌ترین مردی است که به سبب فامیل‌بازی‌ها و نفوذ افراد خاص در تشکیلات یک باشگاه از هیچ به همه چیز رسیده و یک رزومه درخشان برای خودش جور کرده است. بی‌خود نیست که می‌گویند در فوتبال ایران هر اتفاقی امکان‌پذیر است.