سرگیجه مربی ایتالیایی در آسیا
مانچو در باتلاق آماتوریسم
سعید آقایی
روزنامه نگار
آسیا در عین بزرگی و عظمت قاره کوچکی است. کوچک از منظر توسعه و پیشرفت، کوچک از منظر اقتصاد و کوچک از منظر ژئوپلیتیکی. این کوچک بودن در همه ابعاد تأثیر خود را نشان داده و آسیا را بدل به قاره‌ای مهجور و عقب‌مانده کرده. اگر تأثیرگذاری چین به عنوان ابرقدرت اقتصادی دنیا در مناسبات جهانی و اهمیت ژاپن و کره جنوبی را فاکتور بگیرید و نفت را از خاورمیانه حذف کنید، عملاً آسیا هیچ چیز خاصی ندارد. آنها در مناسبات جهانی به حساب نمی‌آیند و غربی‌ها می‌کوشند تا آسیا را با تمامی گستردگی و اهمیتش نادیده بگیرند. این نگاه استثمارگرایانه و فاشیستی سبب شده تا آسیا همپای بقیه قاره‌ها رشد نکند و جلو نرود. به نظر می‌رسد یک دیوار بلندبالا عامدانه جلوی قاره آسیا کشیده شده و مسیر پیشرفت قاره پهناور را سد کند. این عقب‌ماندگی در همه عرصه‌ها به طرز ملموسی خود را عیان کرده و بدل به یک شاخص شده. شاخصی که حالا در ورزش و در فوتبال نیز خودنمایی می‌کند. جام ملت‌های آسیا به عنوان مهم‌ترین رویداد فوتبال قاره میزبان 24 تیم برتر قاره است اما همان عقب‌ماندگی سبب شده تا در بسیاری از جهات با وجود میزبانی عالی و در کلاس جهانی قطر، کیفیت ممتازی را شاهد نباشیم. فوتبال آسیا فاصله بعیدی با فوتبال جهانی دارد و کیفیت پایین آن به شدت توی ذوق می‌زند. حتی حضور تیم‌های درجه یک قاره و ستاره‌های بین‌المللی آنها نیز سبب نشده تا جام ملت‌ها از منظر کیفی چندان بالا برود.
این اتمسفر غریب برای آنهایی که از دل قاره اروپا به آسیا آمده‌اند، غریب‌تر و نامأنوس‌تر است. یکی مثل روبرتو مانچینی با یک رزومه قابل اعتنا و کارنامه‌ای درخشان به آسیا آمده و پس از هدایت تیم‌های ملی ایتالیا و قهرمانی در یورو 2020 و چلسی در لیگ برتر مهم‌ترین چهره فوتبالی در قطر است. مردی که البته با این کارنامه درخشان در مناسبات عجیب و غریب و بدوی فوتبال آسیا گیر افتاده و از درک آن عاجز است! مانچو در ابتدای راه با پدیده غریب بازیکن‌سالاری آن هم به بدوی‌ترین شکل خود در آسیا روبه‌رو شد. آنجا که سلمان فرج یکی از ستاره‌های تیم ملی عربستان اعلام کرد که برای بازی‌های تدارکاتی به اردو نمی‌آید و تنها برای بازی‌های رسمی و اصلی در دسترس خواهد بود. در ادامه نواف العقیدی و سلطان الغنام اعلام کردند تنها در صورتی به تیم ملی می‌آیند که جایگاه آنها در ترکیب اصلی گارانتی شده باشد. در حقیقت آنها برای بازی کردن تضمین می‌خواستند و همین سبب شد تا مانچو برای جام ملت‌ها روی نام هر سه ستاره بزرگ سعودی‌ها قلم قرمز بکشد. آنچه که حمله شدیدالحن رسانه‌ها و منتقدین را برایش به همراه داشت و کار تا آنجا بالا گرفت که یاسر القحطانی ستاره قدیمی سعودی‌ها در روز بازی نخست عربستان مانچو را دیوانه و روانی خطاب کرد!
مانچینی در میانه این رفتارهای عجیب و غیرحرفه‌ای دچار سرگیجه شده و در کنفرانس مطبوعاتی پیش از بازی نخست برابر عمان در این رابطه به شدت جبهه گرفت و گفت که هرگز در تاریخ زندگی حرفه‌ای‌اش و 45 سال عمر فوتبالی رفتارهای اینچنین آماتوری ندیده!
بازی نخست عربستان در جام ملت‌ها برابر عمان نیز برای او یک محک بود و نشان داد که مرد ایتالیایی هنوز سلوک زندگی در فوتبال عقب‌مانده آسیا را نمی‌داند و آماتوریسم حاکم بر فوتبال قاره را هضم نکرده. به نظر می‌رسد مانچینی برای جا افتادن در فوتبال قاره آسیا و هضم مشکلات آن مسیر طول و دراز و حتی غیرممکنی پیش رو دارد. مسیر طول و درازی که قطعاً به جام قهرمانی ختم نخواهد شد. بازی نخست برابر عمان این انگاره را ثابت کرد. مانچو در صحرای حجاز یک غریبه است؛ غریبه‌ای که در گرد و غبار گم خواهد شد!