بازی دوستانه، معضل همیشگی
تدارک با اعمال شاقه
آیسان سعیدی
خبرنگار
بازی‌های دوستانه همیشه برای فوتبال ایران یک معضل بزرگ و کلیشه‌ای بوده. فوتبال ایران در سال‌های دور برای بازی‌های دوستانه با تیم‌های بزرگ دنیا هیچ محدودیتی نداشت و در سال‌های پیش از 57 فرانسه، رئال مادرید، چلسی، منچستر و... حریفان تدارکاتی و دوستانه ایران بودند و شرایط به گونه‌ای بود که فوتبال ایران هرگز تیم‌های آسیایی را به حساب نمی‌آورد و تمامی برنامه‌ریزی‌هایش برای حریفان تدارکاتی تیم‌های اروپایی و آمریکای جنوبی بود.
در سال‌های بعد از 57 شرایط به کلی تغییر کرد و فوتبال و ورزش به محاق رفت. ابتدا جنگ تحمیلی و خانمانسوز بود که یک دهه سایه منحوس خود را بر سر این جغرافیا باز کرد تا کمتر تیمی در آن سال‌ها حاضر شود به ایران سفر کند. حتی بازی‌های رسمی ایران نیز در آن سال‌ها در زمین بی‌طرف و کشور کویت و قطر برگزار می‌شد. تنها بازی‌های دوستانه آن سال‌های فوتبال ایران تورنمنت‌های چهارجانبه فجرکاپ بود که با تیم‌های بلوک شرق نظیر دینامو درسدن برگزار می‌شد.
بعد از سال‌های جنگ و در دهه 70 و اوایل 80 با باز شدن نسبی فضا فوتبال و ورزش نیز رونق دوباره‌ای یافت و شرایط به گونه‌ای پیش رفت که فوتبال ایران برای برگزاری بازی‌های دوستانه شرایط بهتری پیدا کرد. به گونه‌ای که حتی تیم ملی آلمان برای بازی دوستانه حاضر شد به ایران سفر کند و با برزیل در دبی بازی کردیم.
با این وجود در سال‌های بعدی عدم ارتباطات بین‌المللی صحیح و مشکلات سیاسی نظیر تحریم باز هم دست و پای فوتبال ایران را بست تا عمده بازی‌های دوستانه ایران با کشورهای آسیایی یا تیم‌های درجه 3 همانند بوسنی باشد.
در دوران طولانی کی‌روش اما بازی‌های دوستانه ایران به منافع آقای سرمربی گره خورد. در حقیقت سرمربی پرتغالی در انفعال مسئولین فدراسیون فوتبال عنان کار را در دست گرفت و حتی منیج کردن بازی‌های تدارکاتی را خودش انجام می‌داد. نتیجه این شد که تیم ایران در آن ایام بیشتر با تیم‌های آسیایی و گمنام از ماداگاسکار گرفته تا سیرالئون دیدار می‌کرد، اگرچه کی‌روش در بزنگاه‌های موعد جام‌جهانی بازی‌های قابل توجهی با تیم‌های نسبتاً مطرح از سوئد و شیلی گرفته تا ترکیه و تونس را در دستور کار تیمش قرار می‌داد.
پس از جدایی کی‌روش این مشکل کلیشه‌ای باز هم برای فوتبال ایران تکرار می‌شود. فوتبال ایران در دوران قلعه‌نویی تا به امروز 2 بازی دوستانه با کنیا حریف درجه 3 آفریقایی و روسیه منزوی و تحریم شده در تعطیلات عید برگزار کرده و پس از آن در تورنمنت بی‌اهمیت کافا به مصاف تیم‌های درجه 4 آسیایی نظیر افغانستان و قرقیزستان رفته. برای فیفادی اخیر نیز با بلغارستان بازی کردیم و حالا آنگولا دومین حریف ایران است. کیفیت و کمیت رقبای تدارکاتی ایران در قیاس با حریفان آسیایی بسیار معنادار است. اتفاقی که بی‌تردید شرایط ایران در جام ملت‌ها را تحت تأثیر قرار خواهد داد.