نظارت ، بالای سر قراردادهای پوشالی
راستی‌آزمایی
ایمان گودرزی
خبرنگار
سازمان لیگ فوتبال در جدیدترین اقدام برای کنترل قراردادهای مالی به سراغ تعیین سقف بودجه برای باشگاه‌ها رفته است. بر اساس ابلاغیه سازمان لیگ، باشگاه‌ها موظف شده‌اند که بودجه پیشنهادی‌شان را که به امضای مدیرعامل، خزانه‌دار، اعضای هیأت‌مدیره و رئیس مجمع رسیده است در چهارچوب دستورالعمل سقف بودجه مجاز به سازمان لیگ ارائه کنند و پس از آن، قراردادهای مدیران، بازیکنان، کادر فنی و تدارکات را تحویل سازمان لیگ دهند.
دستورالعمل کلی
بر اساس این دستورالعمل، ۵۰ میلیارد تومان به سقف بودجه تیم‌های اول تا چهارم فصل گذشته لیگ برتر و باشگاه‌هایی که سهمیه آسیایی کسب کرده‌اند، اضافه می‌شود. همچنین باشگاه‌هایی که بتوانند مجوز حرفه‌ای اخذ کنند، ۲۵ میلیارد تومان به سقف بودجه‌شان افزوده می‌شود.
آخرین آپشنی که می‌تواند به رسیدن باشگاه‌های لیگ برتری به حداکثر سقف بودجه کمک کند، میزان درآمد باشگاه‌ها در پنجره نقل و انتقالاتی زمستانی فصل قبل و تابستانی فصل جدید است که تا ۵۰ درصد از این درآمد به سقف بودجه باشگاه‌ها اضافه خواهد شد. البته با توجه به اینکه معمولاً باشگاه‌های ایرانی درآمدی از این بابت ندارند و اگر هم داشته باشند شفاف نیست، نمی‌توان در این محاسبات لحاظ کرد.
با تمامی این اوصاف یک باشگاه لیگ برتری حداکثر می‌تواند سقف بودجه ۳۲۵ میلیارد تومانی به خود اختصاص دهد. البته به این میزان باید ۵۰ درصد از درآمد حاصل از نقل و انتقالات پنجره زمستانی فصل قبل و پنجره تابستانی فصل جدید اضافه شود.
سقف بودجه را چه کسی تعیین کرده، چه کسی رعایت!؟
در لیگ ایران دو دسته تیم وجود دارد. تیم‌هایی که نمی‌خواهند سقف را رعایت کنند و دسته دو تیم‌هایی که نمی‌توانند آن را رعایت کنند. دسته اول که تیم‌های صنعتی و دولتی هستند با نگاهی به خریدهایی که تا این لحظه کردند بعید به نظر می‌رسد چنین سقفی را رعایت کرده باشند. دیگر تیم‌ها نیز به خاطر عدم توانایی مالی، خرج و مخارج‌شان در یک فصل به 50 میلیارد هم نخواهد رسید وگرنه بعید است که اگر آنها نیز می‌توانستند، این سقف را رعایت می‌کردند! چرا که فوتبال ایران، تجربه پروژه شکست خورده سقف قراردادها در دوره ریاست عزیزالله محمدی در سازمان لیگ را دارد. همین موضوع دلیلی شد که خیلی از باشگاه‌ها در ابتدای وضع این دستورالعمل، آن را جدی نگیرند و اقدام به امضای قراردادهای نجومی کنند.
سازمان بازرسی وارد می‌شود
با این حال وابسته بودن بودجه ۱۳ باشگاه لیگ برتری به بودجه عمومی، نهادهای نظارتی مانند سازمان بازرسی را بر آن داشت که به موضوع سقف بودجه باشگاه‌ها ورود کند تا باشگاه‌ها این دستورالعمل را بیشتر از قبل جدی بگیرند. در همین راستا، از مدیران‌عامل چهار باشگاه استقلال، پرسپولیس، سپاهان و گل‌گهر دعوت شد تا در جلسه‌ای با حضور مدیران فدراسیون فوتبال، هماهنگی‌های لازم برای رعایت این دستورالعمل انجام شود. دعوت از مدیران‌عامل این چهار باشگاه در شرایطی رخ داده که از زمان آغاز فصل نقل و انتقالات تابستانی، تمام اخبار هزینه‌های هنگفت بازیکنان و مربیان پیرامون این باشگاه‌ها بوده است.
در جلسه سازمان بازرسی با مدیران این چهار باشگاه به آنها اعلام شد که سقف بودجه به عنوان قانون لازم‌الاجرا است و به وزارتخانه‌هایی که باشگاه‌ها زیر نظر آنها است، ابلاغ شده است. به همین دلیل اگر موردی از پولشویی و فرار مالیاتی برای سازمان بازرسی محرز شود، متخلفان دادگاهی می‌شوند. این جلسه باعث شد که حتی سپاهان -که محمدرضا ساکت به عنوان مدیرعامل این باشگاه، صورتجلسه سقف قرارداد را امضا نکرده بود- این دستورالعمل را بیشتر جدی بگیرد؛ خصوصاً پس از اینکه گروه حسابرسی در این باشگاه مستقر شد تا بر روند عقد قراردادهای سپاهان نظارت شود. البته این موضوع مختص سپاهان نیست و بر اساس اعلام سازمان لیگ فوتبال، کمیته ویژه جهت راستی‌آزمایی سقف بودجه در همه باشگاه‌ها مستقر خواهد شد.
استقرار کمیته ویژه
برای راستی‌آزمایی
سقف بودجه در باشگاه‌ها
سازمان لیگ فوتبال ایران حسب درخواست سازمان بازرسی کل کشور کمیته‌ای متشکل از نمایندگان سازمان لیگ، سازمان بازرسی کل کشور، دپارتمان صدور مجوز حرفه‌ای پس از ثبت قراردادهای کادرفنی و بازیکنان در باشگاه‌های ورزشی به منظور بررسی و راستی‌آزمایی رعایت دستورالعمل سقف بودجه ابلاغی مستقر خواهد کرد. سازمان لیگ فوتبال ایران هیچ‌گونه قراردادی خارج از سقف بودجه ابلاغی را به ثبت نخواهد رساند و مسئولیت تبعات اجتماعی و قضایی آن بر عهده باشگاه مربوطه خواهد بود.
قرارداد من کو؟!
طی فصل نقل و انتقالات، بازیکنان و مربیان متعددی باشگاه‌های‌شان را تغییر دادند که اخبار مختلفی درباره رقم نجومی قرارداد آنها وجود دارد. خیلی از این اخبار صحت هم دارد و قراردادهای نجومی‌ای در نقل و انتقالات تابستانی لیگ بیست و سوم به امضا رسیده که در آینده برای مربیان و بازیکنان دردسرساز می‌شود.
بر اساس گزارش‌ها بازیکنان یا مربیانی که با قراردادهای هنگفت در این پنجره نقل و انتقالاتی جابه‌جا شده‌اند، هیچ نسخه‌ای از قراردادشان را در اختیار ندارند. برای مثال در یکی از موارد که در یکی از باشگاه‌ها رخ داده، به بازیکنان جذب شده گفته‌اند که قرارداد پس از گرفتن امضای اعضای هیأت مدیره به آنها داده می‌شود. مشابه این اتفاق برای جواد نکونام، آرمین سهرابیان و مهرداد محمدی رخ داده که هیچ نسخه‌ای از قراردادشان در دسترس نیست.
به نظر می‌رسد این گم شدن نسخه قراردادها از روی حواس‌پرتی نیست و کاملاً از روی حواس جمع بودن مدیران است! زمانی که مدیر برای کسب رضایت هواداران پای قرارداد میلیاردی با بازیکن و سرمربی می‌نشیند فکر این را هم کرده است که اگر سقف را رعایت نکند چه عواقبی در انتظار او خواهد بود. گفته می‌شود دلیل تحویل ندادن قراردادها این است که اگر هزینه‌های کلی باشگاه از سقف بالا زد، مدیران تلاش کنند که قرارداد دیگری با بازیکن یا مربی ببندند و از آنها بخواهند رقم قرارداد خود را پایین بیاورند تا مشکلی برای باشگاه پیش نیاید. در واقع شاید این بار با قوانین سفت و سختی که گذاشته شده راهی برای دور زدن سقف نباشد و با نداشتن هیچ مدرکی دست بازیکنان و کادر هیچ‌وقت به رقم‌های روی کاغذ نرسد!