ایران – ژاپن؛ ساعت 15
فینــــــال در یک چهارم نهایی
آرمن ساروخانیان
روزنامه نگار
پیش‌بینی‌ها پیش از جام ملت‌های آسیا این بود که ایران و ژاپن زودتر از فینال با هم روبه‌رو نخواهند شد ولی بعد از شکست غیرمنتظره سامورایی‌های آبی مقابل عراق آنها امروز در یک چهارم نهایی با تیم ملی روبه‌رو می‌شوند. این بازی دست کمی از یک فینال ندارد و به باور کارشناسان تیم برنده این بازی در بازی نهایی حاضر خواهد بود.
ژاپن در جام جهانی 2022 یکی از بهترین‌های آسیا بود که در مرحله یک هشتم نهایی در ضربات پنالتی مغلوب کرواسی شد. فدراسیون فوتبال ژاپن بعد از این درخشش هاجیمه موریاسو را برای ادامه همکاری متقاعد کرد و این مربی بومی در یک سال گذشته نتایج فوق‌العاده‌ای گرفته که مهم‌ترین آنها برتری 4 بر یک مقابل آلمان بود. ژاپن پیش از شکست مقابل عراق توانسته بود به یازده برد متوالی برسد که آمار فوق‌العاده‌ای است. این تیم در مرحله یک هشتم نهایی بحرین را بدون دردسر با نتیجه سه بر یک شکست داد.
عوارض غفلت مقابل سوریه
ایران بر خلاف ژاپن مرحله گروهی را با سه برد و با اقتدار پشت سر گذاشت، ولی مقابل سوریه به دلیل چند اشتباه فردی به دردسر افتاد. تیم ملی با پنالتی دقیقه 34 طارمی یک بر صفر پیش افتاد و مهاجمان تیم ملی با کم‌دقتی چند فرصت خوب را برای زدن گل‌های بعدی از دست دادند تا اینکه در دقیقه 64 یک لحظه غفلت در بلوک دفاعی سوریه را به یک پنالتی باد آورده رساند و خربین آن را به گل تساوی تبدیل کرد. تیم ملی در ادامه هم چند فرصت خوب را از دست داد تا اینکه طارمی در دقیقه 91 برای جلوگیری از ضدحمله سوریه مرتکب خطا شد و کارت زرد دوم را گرفت.
تیم ملی ممکن است تاوان اشتباهات بازی با سوریه را امروز پرداخت کند. بازیکنان بعد از 120 دقیقه بازی که نیم ساعت پایانی هم ده نفره بودند، فقط دو روز و نیم برای ریکاوری فرصت داشتند. قطعاً در بازی نزدیک مقابل ژاپن که دوندگی و بردن جنگ‌های تن به تن سرنوشت‌ساز خواهد بود، این خستگی می‌تواند تأثیر منفی روی عملکرد تیم ملی بگذارد. غیبت طارمی، یکی از بازیکنان بی‌جانشین قلعه‌نویی هم ضربه بزرگی به تیم ملی است. تیم ملی از شروع تورنمنت با دو مهاجم به میدان رفته، ولی انتظار می‌رود که کادر فنی در غیاب گلزن پورتو آرایش 1-3-2-4 را انتخاب کند. ژاپن با پنج بازیکن به حمله می‌رود و اضافه شدن یک هافبک دفاعی می‌تواند استحکام دفاعی تیم ملی را بالاتر ببرد.
غایبان مهم ایران و ژاپن
بیرانوند که با مهار یک پنالتی مقابل سوریه نقش پررنگی در صعود تیم ملی داشت، مقابل ژاپن هم درون دروازه می‌ایستد. کنعانی در بازگشت از محرومیت دوباره زوج خلیل‌زاده در قلب دفاع خواهد بود و رضاییان و حاج‌صفی هم در دفاع راست و چپ بازی خواهند کرد. احتمالاً در خط میانی شاهد بازی عزت‌اللهی و ابراهیمی به عنوان دو هافبک دفاعی و قدوس به عنوان هافبک تهاجمی باشیم. قلعه‌نویی در این تورنمنت قایدی را در پست هافبک چپ به محبی ترجیح داده، ولی شاید مقابل ژاپن بازیکنی با خصوصیات جنگندگی بالاتر را ترجیح بدهد. در این چیدمان جهانبخش در هافبک راست بازی می‌کند و سردار تک مهاجم تیم ملی خواهد بود.
دست موریاسو باز است و در چهار بازی قبلی ترکیب‌های متفاوتی را به زمین فرستاده. کارو میتوما، گوش برایتون هم بعد از مصدومیت توانست مقابل بحرین برای دقایقی بازی کند و آماده بازی است. در عوض جونیا ایتو، دیگر بال ژاپن به دلیل اتهام تعرض جنسی از این تیم کنار گذاشته شده است. اوئدا، گلزن فاینورد که مقابل بحرین هم یک گل زد با 4 گل زده در این تورنمنت خطرناک‌ترین مهاجم ژاپن است.
طلسم ژاپنی در جام ملت‌های آسیا
آمار از رقابت نزدیک ایران و ژاپن خبر می‌دهد و در 18 بازی قبلی هر تیم 6 بار برنده شده و 6 بازی هم با تساوی به پایان رسیده. آخرین تقابل دو تیم در نیمه‌نهایی جام ملت‌های قبلی بود که ژاپن به برتری سه بر صفر رسید. نکته عجیب این است که تیم ملی تا به حال در جام ملت‌ها نتوانسته به ژاپن گل بزند.
اولین تقابل دو تیم در جام ملت‌های 1988 با تساوی بدون گل به پایان رسید. ژاپن در جام ملت‌های 1992 در مرحله گروهی ایران را یک بر صفر برد. بازی دو تیم در سال 2004 هم با تساوی بدون گل به پایان رسید و بالاخره چهار سال قبل تیم کی‌روش مغلوب سامورایی‌های آبی شد. تیم ملی حتی در غیاب طارمی ابزار تهاجمی کافی برای شکستن این طلسم و عبور از سد ژاپن پرستاره را دارد. این جدی‌ترین آزمون قلعه‌نویی در این تورنمنت است و فرصت دارد که ناکامی جام ملت‌های 2007 در یک چهارم نهایی را جبران کند.
ZOOM
67 درصد گل های دریافتی ژاپن روی
ضربات ایستگاهی
ژاپن ستارگان زیادی در فاز تهاجمی دارد، ولی خط دفاع و دروازه‌بان این تیم در جام ملت‌های آسیا آسیب‌پذیر بوده‌اند و این می‌تواند شانس صعود تیم ملی را بالا ببرد. زیون سوزوکی یکی از ضعیف‌ترین دروازه‌بان‌های تورنمنت است که سانترها و شوت‌ها را دوضرب می‌گیرد و قطعاً در بازی مقابل تیم ملی هم بدون اشتباه نخواهد بود. در شکست ژاپن مقابل عراق هر دو گل روی سانتر و ضربات سر ایمن حسین زده شد و سوزوکی واکنش ضعیفی داشت.
ضعف بزرگ دیگر ژاپن روی ضربات ایستگاهی است. در اولین بازی هر دو گل ویتنام روی ضربات ایستگاهی بود و بازیکنان حریف ضربات سر را بالاتر از مدافعان ژاپن زدند. تک گل اندونزی به ژاپن هم روی پرتاب اوت دستی بلند بود. در مرحله یک چهارم نهایی هم تک گل بحرین نتیجه یک ضربه کرنر و واکنش فاجعه‌بار سوزوکی بود. با این حساب چهار گل از شش گل (67 درصد) گل‌های دریافتی روی ضربات ایستگاهی بوده است.
اگر شاگردان قلعه‌نویی در فاز دفاع انسجام خوبی داشته باشند و مرتکب اشتباه نشوند، قطعاً روی ضربات ایستگاهی می‌توانند به ژاپن ضربه بزنند. بازیکنان سرزنی مثل آزمون، عزت‌اللهی، کنعانی‌زادگان و خلیل‌زاده می‌توانند در نبردهای هوایی محوطه جریمه ژاپن حرف آخر را بزنند. چشمی، مغانلو، اسدی و انصاری‌فرد هم سرزن‌های ماهری هستند که احتمالاً می‌توانند از روی نیمکت اضافه شوند و سرنوشت بازی را تغییر بدهند.