احتمال ارجاع به خط دفاع سه نفره در مراحل حذفی
سناریوی جام ملت‌های 2007 تکرار می‌شود؟
آرمن ساروخانیان
@armen9971
تیم ملی در سال‌های گذشته با دفاع چهار نفره بازی کرده. علی دایی، افشین قطبی و کارلوس کی‌روش روی بازی با چهار مدافع اصرار داشتند. قلعه‌نویی هم در 13 مسابقه‌ای که روی نیمکت تیم ملی نشسته با چهار مدافع بازی کرده، هرچند در سایر خطوط نسبت به دوره کی‌روش تغییراتی را اعمال کرده.
قلعه‌نویی در دو بازی تدارکاتی اخیر مقابل بورکینافاسو و اندونزی هم تیمش را با چهار مدافع به زمین فرستاد و انتظار می‌رود که جام ملت‌های آسیا را به همین شکل شروع کند. با این حال زمزمه‌هایی شنیده می‌شود که تیم ملی ممکن است در مراحل حذفی تورنمنت تغییر سیستم بدهد و با سه مدافع میانی بازی کند. چند روز قبل یکی از مجریان تلویزیونی مدعی شد که تیم ملی دو سیستم را تمرین کرده و ممکن است در نیمه دوم مسابقات تغییر سیستم بدهد. همچنین یکی از دلایلی که درباره دعوت سامان فلاح مطرح شده این است که او توانایی بازی در سیستم دفاع سه نفره را دارد.
آنچه این احتمال را تقویت می‌کند، افت مدافعان میانی تیم ملی در ماه‌های گذشته است. کنعانی‌زادگان این فصل در ترکیب پرسپولیس مدافع کم‌اشتباه فصل گذشته نبود و نقش او در بیشتر گل‌های خورده این فصل سرخپوشان مشهود بوده. شجاع خلیل‌زاده هم در شروع فصل با تراکتور متزلزل بود، هرچند در تیم ملی نمایش بهتری داشته. مجید حسینی یکی از مدافعان اصلی کایسری‌اسپور است، ولی در تیم ملی اقتدار باشگاهی‌اش را نداشته. سامان فلاح، چهارمین مدافع تیم ملی بازیکن آینده‌داری است، ولی بعد از تصادف شدیدش مدتی دور از شرایط بازی بود و هنوز نتوانسته به فرم قبلی برگردد. آخرین گزینه بازی در دفاع میانی روزبه چشمی است که به عنوان هافبک به تیم ملی دعوت شده، ولی در صورت نیاز می‌تواند یک خط عقب‌نشینی کند.
تیم ملی در 13 بازی تحت هدایت قلعه‌نویی 8 گل خورده که میانگین 61/0 گل خورده در هر بازی است. باز شدن دروازه مقابل حریفانی مثل کنیا، افغانستان، قرقیزستان و اردن نشان می‌دهد که خط دفاع هنوز به ثبات نرسیده و نمی‌تواند تمرکز و کیفیتش را برای 90 دقیقه حفظ کند. کادر فنی در این مدت ترکیب‌های مختلفی را برای قلب دفاع محک زده، ولی در آستانه شروع جام هنوز زوج دفاعی تیم ملی مشخص نیست و ممکن است در جریان سه بازی مرحله گروهی جابه‌جا شود.
خط دفاع تیم ملی به‌رغم افت یکی دو ساله اخیر بعید است که در برابر سه حریف مرحله گروهی به دردسر بیفتد، ولی بازی‌های مرحله حذفی بخصوص در برابر حریفی مثل کره جنوبی سطح متفاوتی دارد و طبیعی است که قلعه‌نویی و دستیارانش از حالا به فکر راه حل‌هایی برای آن روزها باشند.
در مالزی چه گذشت؟
سناریویی که برای تیم ملی روایت می‌شود، مشابه اتفاقاتی است که در جام ملت‌های 2007 افتاد. قلعه‌نویی در آن سال مربی کم‌تجربه‌تری بود که بعد از قهرمانی با استقلال در لیگ به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شد و بعد از برکناری برانکو در پایان جام جهانی 2006 کمتر از یک سال فرصت داشت تا تیم ملی را برای این تورنمنت آماده کند.
قلعه‌نویی مسابقات را با خط دفاع چهار نفره شروع کرد، ولی بعد از باز شدن دروازه تیم ملی مقابل ازبکستان و چین و مشاهده ناهماهنگی و اشتباهات مدافعان، متقاعد شد که در بازی مرحله یک چهارم نهایی مقابل کره جنوبی از سه مدافع میانی استفاده کند. بدین‌ترتیب محمد نصرتی به ترکیب اضافه شد تا کمی عقب‌تر از رحمان رضایی و جلال حسینی بازی کند. استدلال کادر فنی این بود که سرعت نصرتی می‌تواند سوپاپ اطمینانی مقابل مهاجمان سریع کره باشد. دروازه تیم ملی در این بازی بسته ماند، ولی بعد از تساوی بدون گل در 120 دقیقه، کره موفق شد در ضربات پنالتی به برتری برسد.
تغییر سیستم تیم ملی در آن دوره تصمیمی ناگهانی بود و فرصت زیادی برای هماهنگی وجود نداشت. این جابه‌جایی روی شکل بازی تیم ملی در حمله هم تأثیر گذاشت و کم شدن یکی از مهاجمان زهر حملات ایران را گرفت. اکثر کارشناسان معتقدند که کره جنوبی در آن دوره یکی از ضعیف‌ترین تیم‌هایش را داشت، ولی با تصمیم محتاطانه کادر فنی فرصت شکست این تیم از دست رفت.
تمرینات برای بازی با سه مدافع پیش از جام ملت‌های پیش رو تصمیم عاقلانه‌ای است و تیم ملی در صورت نیاز می‌تواند با هماهنگی بهتری به زمین برود. کره جنوبی با تیم پرستاره‌ای به دوحه رفته و هافبک‌ها و مهاجمان زهرداری در ترکیبش دارد. بازی با سه مدافع می‌تواند یکی از راه حل‌ها برای مقابله با قدرت تهاجمی این تیم باشد، به شرطی که بازیکنان تیم ملی بتوانند روش جدید را به خوبی اجرا کنند.