تیم ملی باید استراتژی داشته باشد
مرتضی محصص
مدرس فیفا
تیم ملی ایران دیدارهایش را در مرحله مقدماتی انتخابی جام جهانی ۲۰۲۶ که به صورت همزمان در سه کشور کانادا، آمریکا و مکزیک برگزار خواهد شد، آغاز کرده و قطعاً تلاش خود را خواهد کرد تا یک بار دیگر به مرحله نهایی مسابقات صعود کند. دو ماه دیگر هم تیم ملی باید در مرحله پایانی جام ملت‌های آسیا در قطر به مصاف حریفان خود برود.
بدون تردید فضای بازی‌های جام ملت‌ها و جام جهانی کاملاً متفاوت با یکدیگر است و اصلاً قابل مقایسه نیست. جالب اینکه ما در هر دو تورنمنت با هنگ‌کنگ دیدار داریم که شکل بازی کردن ما با این تیم فرق می‌کند. دو بازی رفت و برگشت با این تیم در مرحله مقدماتی جام جهانی داریم که اولین بازی را برابر این تیم انجام دادیم و بازی دوم در سال آینده خواهد بود. در جام ملت‌های آسیا هم این تیم در گروه ما قرار دارد و دو تیم در کشور ثالث مقابل هم صف‌آرایی می‌کنند. کیفیت هنگ‌کنگ را در اولین بازی سنجیدیم، ولی قطعاً این تیم در شرایط بهتری وارد جام ملت‌ها خواهد شد. دو حریف دیگر در قطر داریم که امارات اصلی‌ترین حریف خواهد بود. تیمی که کیفیت فوتبالی بهتری نسبت به دو حریف دیگر دارد. فلسطین هم که در این روزها شاهد فجایع انسانی در آن هستیم، دور از ذهن نیست تا در جام ملت‌ها حاضر نباشد، اما در صورت حضور نباید حریفی دست و پا بسته تلقی شود.
تیم ملی ایران باید برای اینکه در جام ملت‌ها و صعود به جام جهانی و حتی صعود به مرحله حذفی جام جهانی موفق باشد، استراتژی تعریف و اجرا کند. کیفیت این تورنمنت‌ها هر دوره نسبت به دوره قبلی بهتر می‌شود. ما بازی‌های دشواری در قطر خواهیم داشت و شاید در مرحله گروهی سخت‌ترین بازی ما با امارات باشد، اما در مراحل بالاتر بازی‌های سخت‌تری انتظارمان را خواهد کشید. سال گذشته در جام جهانی قطر تنها برابر انگلیس بد بودیم و مقابل ولز و آمریکا بازی‌های خوبی انجام دادیم. باید به مراتب تیم بهتری شویم، چون هر چه قدر تیم آماده‌تری باشیم، می‌توانیم در مصاف با حریفان شرایط بهتری داشته باشیم. ما آگاه هستیم که یکایک حریفان در حال کار کردن هستند، پس وظیفه ایجاب می‌کند با تیم بسیار بهتری نسبت به گذشته وارد مسابقات با رقبا شویم.
جام ملت‌های آسیا تنها تیم‌های هم قاره‌ای را در برابر ایران قرار می‌دهد اما در جام جهانی از تمامی قاره‌ها تیم‌ها حضور دارند و احتمال رویارویی با حریف آسیایی در مراحل حذفی هم ضعیف است. کادرفنی تیم ملی حتماً دو برنامه مجزا را تعریف خواهد کرد و غیر از این هم انتظاری نیست. ما دو سال و نیم تا جام جهانی وقت داریم و وقت آنچنانی نیست. موظف هستیم تا سخت کار کنیم. من خیلی امیدوارم تا با این کادرفنی نتایج خوبی بگیریم و باید نقشه راهی که تعریف می‌کنیم ما را به اهداف‌مان برساند. فراموش نکنیم هیچ حریفی ضعیف نیست و باید انتظار آن را بکشیم تا با حریفانی بازی کنیم که برخلاف انتظار می‌توانند بازی‌های بسیار خوبی انجام دهند.
شگفتی در تورنمنت‌ها همواره وجود داشته و تیم‌های صاحب نامی غافلگیر شده‌اند. تیم زیر ۱۷ سال ایران توانست برزیل را شکست دهد و با حداقل اختلاف به انگلیس باخت؛ بنابراین نام و آوازه هیچ تیمی را برنده نمی‌کند. برنده شدن به تدارکات و نحوه آماده‌سازی یک تیم مرتبط است و اینکه در جریان بازی‌ها چگونه آموزه‌ها و مهارت‌ها را در برابر حریفان اجرایی کند. همه سرمربیان یک نقطه مشترک دارند و آن زمان کم است. نهایتاً ۱۲ روز پیش از تورنمنت تیم را در اختیار می‌گیرند؛ چون بازیکنان به تیم‌های باشگاهی خود تعهد دارند. باید منتظر بمانیم تا تیم ملی گام به گام پیش برود و چقدر می‌تواند کامل‌تر و شکل یافته‌تر خود را آماده بازی با رقبا کند. اطلاعات ما از تمامی تیم‌ها جسته و گریخته است و تا زمانی که مرحله نهایی بازی‌ها شروع نشود، اصلاً نمی‌توانیم تیمی را برنده بدانیم و نتیجه دیداری را پیش‌بینی کنیم. تیم‌ها اغلب مواقع، شکل متفاوتی را نسبت به انتظاری که از آنها وجود دارد به نمایش می‌گذارند.
تیم ملی ما توانایی‌های زیادی دارد و اگر بازیکنان جوانی مانند محمدامین حزباوی یا محمدجواد حسین‌نژاد خود را به تیم ملی بزرگسالان می‌رسانند، قطعاً تلاش زیادی کرده‌اند. بازی بعدی تیم ملی با ازبکستان است و حریف آماده‌ای برابر ما قرار می‌گیرد. تیمی فیزیکی، دونده و جسور که در خانه تلاش می‌کند تا به بهترین نتیجه برسد. هنوز دست‌مان نیامده که سرمربی تیم ملی چه برنامه‌هایی برای بازی‌های مهم دارد، ولی معمولاً سرمربیان برای آنکه تیم‌شان در بهترین حالت باشد، دست به تغییر می‌زنند. آنها روند بازی را عوض می‌کنند و به دنبال نمایش یکنواخت نیستند. ما در دوره قبلی با دراگان اسکوچیچ و پیش از آن با کارلوس کی‌روش صعود‌های خوبی به جام جهانی داشتیم و به این تیم ملی هم خیلی خوش‌بین‌هستم.