فقدان آینده‌نگری
علی موسوی
مهاجم اسبق تیم ملی
تیم ملی ایران در آسیا از مدعیان است و باید در سطح تیم‌های مدعی تدارک ببیند تا بتواند در جام ملت‌ها مقابل رقبای اصلی غافلگیر نشود. ژاپن، کره جنوبی، عربستان و استرالیا وضعیت بهتری در راه آماده‌سازی دارند و با تیم‌های گردن کلفت جهان بازی می‌کنند. صاحب تجربه بین‌المللی و حرفه‌ای می‌شوند، چون حریفان سرسخت داشته‌اند. با تجربه‌ای که نصیب‌شان می‌شود در جام ملت‌ها بازی‌ها برای‌شان آسان‌تر می‌شود، چون حریفان کیفیت پایین‌تری دارند. تیم ملی ایران با حریفان متوسط روبه‌رو می‌شود و طبیعی است شرایط سخت را تجربه نمی‌کند. دیدگاهش از تیم‌های مقابل دچار افت می‌شود و وقتی با حریفی آماده مواجه می‌شود در واقع سنگ بزرگ، سخت و سفتی را در مقابل دارد که از پیش رو برداشتن چنین رقیبی اصلاً آسان نیست. بازی با اردن، قطر، اوگاندا، کنیا یا قرقیزستان بازی‌هایی نیست که به تیم ملی کمک چندانی کند. حتی بازی با بلغارستان که اروپایی است هم فایده چندانی نداشت چون این تیم به شدت دچار افت شده و وضعیت جالبی در اروپا ندارد. بازی با رقبایی که تیم ملی ایران در راه حضور در جام ملت‌های آسیا برابرشان ایستاده چون کیفیت پایینی داشته‌اند برای زمانی که ۱۰ روز تا شروع جام ملت‌ها باقی مانده و برای آنکه فشاری به ملی‌پوشان وارد نشود، چنین بازی‌هایی را تدارک می‌بینند. میانگین سنی تیم قلعه‌نویی بالاست. چند سالی است که نفراتی ثابت برای تیم ملی بازی می‌کنند و نفرات خاص جوانی به این تیم اضافه نشدند. در این سال‌ها تیم‌های آسیایی مترقی، برنامه ویژه‌ای برای استفاده از بازیکنان جوان و مستعد داشته‌اند و در تورنمنت‌های مختلف به این نفرات فرصت کسب تجربه داده‌اند. با رعایت چنین مواردی است که برنامه‌ریزی‌های بلندمدت به ثمر می‌نشیند و شایسته‌ترین نفرات از بازیکن جوان تا میانسال بازی می‌کنند. در ایران فقط برای نتیجه بازی می‌کنند و نسل جوان موقعیت حضور در تیم ملی بزرگسالان را پیدا نمی‌کند مگر اینکه سطح بسیار بالایی داشته باشد. فقدان آینده‌نگری است و به این روش عادت کرده‌اند. باید مربیان تیم ملی باهوش باشند و خودشان ایراد‌های دفاعی را شناسایی کنند تا بتوانیم ضعف‌ها را پوشش دهیم. تا دیر نشده باید چنین اتفاقی بیفتد، چون در جام ملت‌ها فرصت نیست. پیش کشیدن حضور در فینال یا قهرمانی در جام ملت‌ها رؤیایی دست نیافتنی است و بیش از ۱۰ دوره است که به آن نرسیدیم. ۳۱ سال از آخرین قهرمانی تیم‌های باشگاهی‌مان در آسیا می‌گذرد و آخرین قهرمانی تیم امید در بازی‌های آسیایی هم ۲۱ سال پیش بود. فکر اساسی نکردیم و از رقبا جا ماندیم. از تیم‌های طراز اول آسیا عقب هستیم و تنها اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی می‌تواند تیم ملی را فینالیست کند.