تب پوچ در جام حذفی
وصال روحانـی
روزنامه نگار
مرحله نیمهنهایی جام حذفی فوتبال کشور در حالی از امروز با انجام یک بازی شروع میشود که این طرز تلقی جا افتاده که این میتواند (و باید!) یک میدان انتقامی برای استقلال بابت ناکامیاش در صحنه لیگ مقابل قرمزهای تهرانی باشد.
پس از اینکه غروب امروز استقلال و نساجی قائمشهر نخستین دیدار مرحله نیمه پایانی را برابر یکدیگر برگزار کردند، نوبت به مسابقه دوم میرسد که عصر پنجشنبه بین پرسپولیس و هوادار انجام میشود و البته هر دو دیدار در تهران سر میگیرد. بدیهی است که دو رقیب بزرگ و دیرین تهرانی برای به راه انداختن دربی صد و یکم شهرشان ابتدا باید در مصافهایی پیروز شوند که وصف آن آمد. کار هر دو سخت است زیرا نساجی همان تیمی است که فصل پیش استقلال را در یکچهارم نهایی حذف کرد (و بعداً قهرمان هم شد) و هوادار همانی است که در هر دو فصل اخیر مسابقات لیگ پرسپولیس را بشدت آزار داده و دو تساوی از آن گرفته و یک مسابقه را هم برده است. اما به فرض برنده شدن هر دو تیم بزرگ تهرانی و رسیدنشان به فینال هم باید پرسید چگونه نتیجه دیدار نهایی و برد احتمالی آبیها مقابل مردان یحیی گلمحمدی میتواند جبرانی بر ناکامی استقلال در لیگ باشد که با شکست آبیها در دیدار برگشت دربی مقابل رقیب دیرین و نتایج بعدی پرسپولیس تکوین و محقق شد. ارزشهایی کیفی بر هر یک از دو جام فوق متصور است اما آیا فتح جام حذفی که همواره جامی کوچکتر از لیگ به حساب آمده و واقعاً هم اعتبار آن کمتر است، میتواند قهرمان نشدن در لیگ را برای یکی از دو تیم فوق جبران کند. وقتی عنوان قهرمانی در یک جام برای تیمی به ثبت میرسد، واقعهای برای حک و ماندگار شدن در تمامی تاریخ ورزش آن کشور است و بردن جامی دیگر در زمانی دیگر نمیتواند سایه بر فتحی بیندازد که توسط تیم رقیب رقم خورده و البته از جام دوم معتبرتر و بزرگتر بوده است. آیا اگر یکی از دو تیم پرسپولیس و استقلال جامی را ببرند و سپس تیم بازنده جام اول در جام دوم سرفراز شود، روی قهرمانی تیم فاتح جام نخست خط بطلان میکشند و آن را منتفی میشمرند؟ سؤال دوم این است که واژه انتقام در ورزش و در مورد خاصی که برشمردیم، چه کاربرد و کدام مفهوم را دارد و اگر تیمی که در لیگ بازنده شده، به فتح جام حذفی نائل گردد، شکست لیگیاش محو و جبران خواهد شد؟ چنین تعبیر و توجیهی را چگونه میتوان گفت و صحیح شمرد؟ این جام به آن جام چه ربطی دارد و چرا در جامعه فوتبال ما این برداشتهای سطحی و جوسازیهای صوری همواره وجود دارد؟ آیا بجز این است که همیشه عدهای میکوشند با هیاهوسازیها، ناکامیهایی را پشت پرده نگه دارند که محصول ضعف عملکرد آنها بوده است و نه فقط آن ناکامیها را پاک نمیکند، بلکه فقط حساسیتها را بیشتر کرده و شمار تلخکامیهای هر دو سوی ماجرا را بیشتر میسازد. همین امروز و فردا هم در نیمه نهایی همگان میپرسند آیا استقلال از نساجی و پرسپولیس از هوادار انتقام خواهند گرفت؟ کدامین انتقام در امسال میتواند نتایج سال پیش را نفی و شکست سرخابیها برابر دو رقیب مذکور را با چنان شدتی جبران کند که انگار اصلاً رخ ندادهاند. آیا همه اینها فقط یک تب پوچ نیست؟