سلطه بر لیگ برتر فقط به خاطر پول نیست
بیایید عاشق سیتی باشیم
پنج قهرمانی لیگ برتر در شش سال دستاورد واقعاً فوقالعادهای برای منچسترسیتی است، نوعی سلطه که از منچستریونایتد سالهای 2001 -1996 بیسابقه بوده. هژمونی یونایتد تنها به خاطر داشتن مربی و بازیکنان بزرگ نبود، باشگاه در بیرون زمین هم پیشتاز بود، هر چند سال یک بار اولدترافورد را گسترش میداد، یک زمین تمرین جدید میساخت، روی آکادمی اش سرمایهگذاری میکرد و با اقدامات تجاری نوآورانه برند خود را در سراسر جهان جا میانداخت. سیتی در یک دهه اخیر دقیقاً همین کارها را کرده با یک تفاوت: یونایتد در دورهای بر رقبا سلطه داشت که باشگاهها در حال انطباق خود با سطح جدید محبوبیت فوتبال به خاطر لیگ برتر بودند اما سیتی در عصری حریفان خود را محو کرده که فوتبال به رقابتیترین شکل ممکن دنبال میشود. سیتی از حمایت مالی اماراتیها برخوردار است اما آنها تنها باشگاه لیگ برتری با مالکان ثروتمند نیستند. مالکان باشگاه تنها پول در باشگاه نریختهاند، بلکه یک پروژه عظیم با هدف سلطه جهانی را پیریزی کردهاند، با استخدام بهترین مغزها به همراه بهترین بازیکنان و بهترین مربی. و آنها این کار را بدون سابقه تاریخی رقبایی مثل لیورپول، آرسنال، منچستریونایتد و چلسی کرده که در سالهای ابتدایی لیگ برتر بر این رقابتها مسلط بودند، در سالهایی که سیتی بین لیگ برتر و چمپیونشیپ و حتی دسته سوم فوتبال انگلیس در رفت و آمد بود. در عصری که باشگاههای فوتبال به کمپانیهای چندملیتی شباهت دارند، سیتی در سختترین لیگ جهان به بهترین شکل اداره میشود. به خاطر اینکه از همه بهترند، از آنها متنفر نباشید.
رویای سوریانو
اگرچه سیتی در مه 2012 نخستین قهرمانی لیگ برتر را با گل دقیقه 94 سرخیو آگوئرو برابر کویینزپارک رنجرز به دست آورد، اما بنیان واقعی سلطه فعلی سیتی چند ماه بعد ریخته شد که فران سوریانو را بهعنوان مدیر اجرایی استخدام کردند. او پسر یک آرایشگر است و اولین شغلش بازاریابی برای شویندهها بوده، بهعنوان نایب رئیس اقتصادی بارسلونا رشد فوقالعاده باشگاه در پنج سال را رقم زد و درآمد این تیم در سالهای
2008-2003 را سه برابر کرد. او کمی قبل از آن که گواردیولا مربی بارسلونا شود، از سمت خود استعفا کرد و سه قهرمانی متوالی لالیگا و دو قهرمانی اروپا را از دست داد اما اثرگذاری کارش کاملاً مشهود بود. در سال 2006 در یک سخنرانی در دانشگاه برک بک انگلیس سوریانو گفت باشگاهها باید خود را کمپانیهای چندملیتی مانند دیزنی بدانند و جهانی شوند. او با راهاندازی شبکه عظیم باشگاهی در سراسر جهان –که زیرمجموعه «گروه فوتبال سیتی» هستند و در اروگوئه، امریکا، هند، ژاپن، استرالیا، فرانسه، بلژیک، اسپانیا و برزیل نماینده دارند، این ایده را در سیتی عملی کرده است.
ایده پشت ایجاد این شبکه اصطلاح «گلوکالیزیشن» بوده یعنی تولید یک محصول جهانی و انطباق با بازارهای محلی. هر باشگاه که هواداران بیشتری جذب میکند، برند سیتی شناختهتر میشود و پایگاه هواداری جهانی این تیم گستردهتر میشود. علاوه بر درآمد مالی، شبکه باشگاهی سیتی به این تیم اجازه داده در نقل و انتقالات غوغا کند. زیر نظر سوریانو، سیتی بیشترین درآمد را در فوتبال جهان داشته و 713 میلیون یورو درآمدزایی کرده است. سال گذشته هم بعد از رئال مادرید باارزشترین باشگاه جهان با 2/1 میلیارد پوند شدند.
انتظار برای پپ
نخستین اقدام سوریانو آوردن همکار سابقش در بارسلونا، تکسیکی بگیریستاین بود که بهعنوان مدیر ورزشی بارسلونا امثال رونالدینیو، دکو و تیری آنری را جذب کرد. آنها میخواستند جمعشان کامل شود و گواردیولا را بیاورند که بعد از جدایی از بارسلونا در سال 2012 یک سال به تیمی نرفت.
گواردیولا سال 2013 به بایرنمونیخ رفت اما سیتی عقب نکشید و صبورانه منتظر ماند تا ماندنش در باواریا به اتمام برسد. برای یک باشگاه طراز اول سه سال انتظار زمانی طولانی است برای اینکه به انتخاب اولش برسد. اصرار سیتی برای این انتظار باعث شد تیم زیر نظر مانوئل پیگرینی افت کند و در سومین فصل مربی شیلیایی در رده چهارم قرار بگیرد در فصلی که لسترسیتی قهرمان شد. اما موفقیت پایدار با گواردیولا ثابت کرد ارزش آن انتظار را داشت. او مثل بارسلونا و بایرن، در سیتی هم سه قهرمانی پیاپی به دست آورد و روی هم 11 بار قهرمان لیگهای معتبر اروپا شد. گواردیولا همچنین نوآوریهای تاکتیکی زیادی داشته مانند مدافعان کناری که در زمان حمله به وسط زمین مایل میشوند یا دروازهبان سوییپر که در سراسر اروپا از آن کپیبرداری شده. او همچنین بهترین بازی را از بازیکنانش میگیرد، کافی است به پیشرفت کوین دبروین زیر نظر او دقت کنید.
جذب هدفمند و بدون وحشت
در حالی که چلسی تلاش کرده هر بازیکن آیندهداری در فوتبال را بخرد بدون اینکه به جای بازیاش فکر کند و یونایتد هر تابستان خریدهایی از روی وحشت انجام میدهد، برنامه جذب سیتی استثنایی است. به محض انتصاب گواردیولا، سیتی ساختن تیمی که مربی برای سبک بازیاش نیاز داشت، شروع کرد. یکی از آنها کنارگذاشتن جو هارت بود، دروازهبان شماره یک تیم ملی انگلیس و محبوب هواداران که در دو قهرمانی تیم نقش داشت. این تصمیم شوکه کننده بود اما هارت در کار با پا ضعف داشت و این برای مربی جدید قابل قبول نبود.
سیتی اولین دروازهبان را اشتباه خرید و کلودیو براوو در فصل اول فاجعه بود اما تشخیص درست بود و ادرسون، دروازهبان تیم از سال 2017 یکی از عناصر کلیدی تیم در پنج قهرمانی لیگ برتر به حساب میآید.
همه حیرت کردند وقتی سیتی در آن تابستان 130 میلیون پوند دیگر برای جذب سه مدافع کناری خرج کرد، دانیلو، بنژامین مندی و کایل واکر. اما ثابت شده دفاع کناری یکی از مهمترین پستها در فوتبال مدرن هستند همانطور که ترنت الکساندر آرنولد و اندی رابرتسون در موفقیت لیورپول نقش داشتند.
به نظر میرسد سیتی همواره چند حرکت جلو است و تحلیل درستی درباره نقاط ضعف تیم دارد. در سال 2020 دفاع میانی را با روبن دیاز تقویت کردند که یکی از بزرگترین رهبران و از جمله باثباتترین بازیکنان تیم محسوب میشود. فصل قبل در مهاجم نوک بود و بهترین مهاجم جهان، ارلینگ هالند را خریدند همراه با خولین آلوارس فوقالعاده بااستعداد که برایشان فقط 14 میلیون پوند هزینه داشت.
کم خرجتر از پالاس و لیدز
برنامه بلندمدت تیمسازی سیتی آنقدر موفق بوده که با وجود خرید هالند و کالوین فیلیپس در تابستان گذشته، در نقل و انتقالات سود کردند. فروش رحیم استرلینگ، اولکساندر زینچنکو و گابریل ژسوس به تنهایی 124 میلیون پوند آورد ضمن اینکه با انتقال چهار بازیکن دیگر از جمله پدرو پورو که هرگز برای تیم اول بازی نکرده بود، 15 میلیون پوند دیگر به دست آوردند. سیتی پنجره نقل وانتقالات را با هزینه خالص منفی 3/8 میلیون پوند به پایان رساند و چهارمین تیم کم هزینه لیگ برتر بود پایینتر از امثال کریستال پالاس و لیدز و بالاتر از تاتنهام، برایتون، لسترسیتی و اورتون. در حالی که هزینه خالص چلسی 480 میلیون پوند، منچستریونایتد 203 میلیون پوند و نیوکاسل 161 میلیون پوند بود. سیتی آنقدر خوب اداره میشود که برای خریدن بازیکن نیازی به برداشتن از ثروت هنگفت مالکانش ندارد و به خودکفایی رسیده است. فهرست دستمزد این تیم هم با 182 میلیون پوند بعد از چلسی با 212 میلیون پوند و منچستریونایتد با 211 میلیون در رده سوم لیگ برتر است.
سرمایهگذاری در زیرساخت
سیتی تنها در جذب بازیکن خوب خرج نکرده. همان اول به اهمیت آکادمی پی بردند و برای راهاندازی و توسعه «آکادمی فوتبال سیتی» 200 میلیون پوند هزینه کردند. زمین تمرین قدیمی سیتی در نزدیکی زمین تمرین یونایتد در کارینگتون بود اما زمین فعلی که در سال 2014 تکمیل شد، چسبیده به «اتحاد» است که مزایای لجستیکی و استراتژیک زیادی دارد. این سرمایهگذاری جواب داده، هم از نظر بازیکنان تیم اول و هم پول نقل و انتقالات. فیل فودن، کول پالمر و ریکو لوییز که قهرمانی لیگ برتر را به دست آوردهاند همه از آکادمی بیرون آمدهاند ضمن اینکه تیم از فروش امثال رومئو لاویا، جیدون سانچو و براهیم دیاس به تیمهای دیگر سود خوبی کرده.
سیتی همچنین زمین خود را گسترش داد که در سال 2010 بهنام اتحاد نامگذاری شد. ظرفیت ورزشگاه از 48 هزار نفر در سال 2014 به 53 هزار نفر افزایش یافت و ماه گذشته باشگاه تأیید کرد با بازسازی ورزشگاه با هزینه 300 میلیون پوند این ظرفیت به 60 هزار نفر میرسد. برای افزایش درآمد قصد ساختن هتل و یک فروشگاه بزرگ دارند و میخواهند تجربه راه رفتن روی سقف استادیوم را برای هواداران فراهم کنند کاری که قبل از این در استادیوم تاتنهام و سانتیاگو برنابئو انجام شده است.
افزایش ظرفیت استادیوم خیلی ضروری است تا درخواست بلیت هواداران برآورده شود، بر اساس آخرین اعلام 99 درصد ظرفیت ورزشگاه در فصل گذشته کامل شد ضمن اینکه برای بازیهای مهم لیگ قهرمانان مثل رئال مادرید و بایرنمونیخ بلیتها به طور کامل فروش رفت.
بازیکنان مقصر نیستند
گریزی از واقعیت نیست هرچند کسی دوست ندارد در این شرایط به آن اشاره کند. سیتی جشن قهرمانی میگیرد در حالی که نمیداند تحقیقات لیگ برتر در مورد نقض قوانین مالی از سوی این باشگاه به کجا میانجامد. انتشار نتایج آن شاید یک یا دو سال یا بیشتر طول بکشد. سیتی ممکن است با کسر امتیاز مواجه شود یا قهرمانیهایش را بگیرند یا حتی از لیگ اخراج شود.
از نظر هواداران رقیب یا برخی کارشناسان، موفقیت آنها مخدوش است. آنها متهم هستند 115 مورد نقض قانون در فاصله سالهای 2009، یک سال بعد از آمدن گروه ابوظبی و 2018، سال نخستین قهرمانی لیگ برتر با گواردیولا مرتکب شدهاند.
اتهامات جدی است و اگر سیتی مجرم شناخته شود باید مجازات متناسبی برایش در نظر گرفته شود. اما حتی اگر اینطور شود، نباید این واقعیت نادیده گرفته شود که تیم گواردیولا فوتبال را به افقهای جدیدی رسانده است. بازیکنانی که این قهرمانی را به دست آوردند، مقصر نیستند، آنها فقط یک فوتبال رؤیایی بازی کردند و رقبا را یکی پس از دیگری از پیش رو برداشتند.