فلسفه فوتبال مالکانه مبتنی بر بازیکنان کناری
اسماعیل نزدیک به هویت پرسپولیس
ایلیا بهزاداول
روزنامهنگار
یکی از انتخابهایی که باشگاه پرسپولیس را در این فصل دچار مشکل کرد، تصمیم به انتخاب خوانکارلوس گاریدو بهعنوان سرمربی باشگاه پرسپولیس بود که شیوه فوتبال موردعلاقه او چندان سنخیتی با شیوه بازی رایج در پرسپولیس و تواناییهای بازیکنان نداشت. گاریدو به جای بازیسازی مرحله به مرحله از عقب زمین و بازی مالکانه، علاقه زیادی به خلق موقعیت از طریق پرس خط دفاع حریف، بازی مستقیم و استفاده از فضای پشت مدافعین حریف داشت که در برخی بازیهای آسیایی مانند جدال با الاهلی، السد و الغرافه، شاهد اجرای درست این مدل از بازی بودیم اما در بازیهای لیگ و باتوجه به عادت پرسپولیس روی داشتن مالکیت توپ و دفاع عمقی رقبا، این مدل چندان مؤثر به نظر نمیرسید. با این حال، پرسپولیس تا زمان آخرین بازی گاریدو، همچنان بیشترین میانگین مالکیت توپ بین ۱۶تیم حاضر در لیگ را داشت و همین موضوع نشاندهنده میل بالای پرسپولیس به حفظ توپ و بازیسازی از طریق گردش توپ در جریان بازی است؛ میلی که سنگ بنای آن در یک دهه اخیر توسط برانکو ایوانکوویچ گذاشته شد و در تیم یحیی گلمحمدی، به یک بلوغ مشخص و کارآمد رسید. حالا، پرسپولیس در آستانه جذب اسماعیل کارتال ترکیهای به عنوان سرمربی جدید خود قرار گرفته و این سرمربی چند ماه پس از پایان موفقترین تجربه خود در دوران مربیگری یعنی کسب ۹۹امتیاز با فنرباغچه در فصل ۲۰24/۲۰23 سوپرلیگ ترکیه پا به ایران خواهد گذاشت؛ فصل عجیبی که فنرباغچه با وجود کسب بیشترین امتیاز خود در تاریخ لیگ ترکیه، کورس قهرمانی را به گالاتاسرای قدرتمند و ۱۰۲امتیازی اوکان بوروک باخت. در این مقطع، کارتال شیوه بازیای را در تیم فنرباغچه پیاده کرد که در شاخصهایی، شباهت به پرسپولیس یحیی گلمحمدی دارد. همچنین فنرباغچه با 2/91 امید گل، بیشترین امید گل در بین تیمهای سوپرلیگ ترکیه را داشت تا تهاجمیترین تیم فصل گذشته این لیگ لقب بگیرد.
آرایش کلی تیم کارتال در فنرباغچه، ۱-۳-۲-۴ بود که از پرسپولیس کمتر آنرا دیدهایم اما نحوه بازی تیم او در زمان مالکیت توپ، میتواند هواداران پرسپولیس را امیدوار کند. استفاده زیاد از بازیکنان کناری برای خلق موقعیت بویژه از سمت چپ، بازیسازی تدریجی از عقب زمین با سرعت بالای گردش توپ، حضور فعال مدافعین کناری در حمله، قرارگیری بازیکنان میانی در فضای بین خط میانی و دفاع حریف برای ایجاد فضا و موقعیت و استفاده از ارسالهای زودهنگام و کوتاه، از مؤلفههای تهاجمی فنرباغچه کارتال بود که نمونه آنرا در پرسپولیس سالهای اخیر دیدهایم. کارتال همچنین گاهی در ۱-۳-۲-۴ خود، از دو بازیکن با خصوصیات دفاعی در محور دوگانه خط میانی استفاده میکند که میتواند راهحل خوبی برای پرسپولیس در تقابل با تیمهایی مثل الهلال و النصر باشد. در زمان مالکیت حریف، رویکرد تیم کارتال پرس از بالا و مجبور کردن رقبا به استفاده از پاس بلند بود تا دو مدافع میانی سرزن فصل گذشته فنرباغچه، با برتری در نبردهای هوایی مالکیت را به این تیم بازگرداندند.
البته عملکرد فنرباغچه کارتال، وابستگی زیادی به ستارگان بینالمللی این تیم از جمله ادین ژکو، دوشان تادیچ و چند بازیکن مطرح فوتبال ترکیه داشت و این مسائل، موفقیت او در ایران با پرسپولیس بحرانزده این روزها که چه در داخل و چه در بیرون زمین سردرگم است را تضمین نمیکند. همچنین مسائلی که در این مطلب به آن اشاره شد، تنها به نکات فنی درون زمین تیم کارتال اشاره دارد و برای موفقیت در فوتبال، مؤلفههای دیگری بجز عملکرد فنی تیم مانند روابط سرمربی با بازیکنان، شناخت سرمربی از فرهنگ فوتبالی یک کشور و رابطه کارآمد مدیریت با کادرفنی و صبر هواداران نیز دخیل است. پرسپولیس، حالا دیگر مدعی اصلی قهرمانی لیگ نیست و هواداران باید این موضوع را بپذیرند اما شاید کارتال، گزینهای باشد که با فرصت دادن به او، بتوان بار دیگر پرسپولیس را بازسازی کرد.