رفتارهای عجیب و غریب باشگاه‌های ایرانی در فضای مجازی
به کودکستان فوتبال خوش آمدید
ایلیا بهزاد اول
روزنامه‌نگار
فضای مجازی در چند سال اخیر با ظهور اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی مختلف به یکی از منابع اصلی اطلاع‌رسانی و تعاملات اجتماعی تبدیل شده است. این فضا نه تنها به عامه مردم امکان می‌دهد تا به آسانی به اخبار و اطلاعات دسترسی پیدا کنند، بلکه به باشگاه‌های ورزشی نیز فرصت می‌دهد تا با هواداران خود در ارتباط باشند و محتوای مختلفی را با آنان به اشتراک بگذارند. با این حال، این فضا به رغم جذابیت‌های بسیار، تبعات و آسیب‌های جدی نیز به همراه داشته است.
صحنه فضای مجازی اکنون به مکانی تبدیل شده است که در آن کری‌خوانی‌های بچگانه و رفتارهای غیرمسئولانه به وفور دیده می‌شود. اما نکته جایی بدتر می‌شود که این کری‌ها پایش به صفحات مجازی باشگاه‌های فوتبال هم باز می‌شود و رسانه‌های رسمی یک باشگاه به محلی برای نزاع‌های لفظی و انتقادات بی‌پرده از یکدیگر تبدیل شده‌اند. در حالت ایده‌آل، این فضا باید به عنوان یک بستر برای ارتقای فرهنگ ورزش و ارتباطات مثبت استفاده می‌شد، اما اکنون بیشتر به صحنه‌ای برای جنگ‌های لفظی و بداخلاقی تبدیل گردیده است.
مصداق‌های مختلفی از این رفتارها به وضوح در شبکه‌های اجتماعی مشهود است. به عنوان مثال، در سال‌های اخیر مشاهده شده که برخی باشگاه‌ها اقدام به انتشار پوسترهایی می‌کنند که توهین‌آمیز و غیرحرفه‌ای به نظر می‌رسد. این عمل نه تنها وجهه باشگاه را زیر سؤال می‌برد، بلکه معیارهای اخلاقی و ورزشی را نیز به چالش می‌کشد.
در هفته‌های اخیرهم به کرات این اتفاقات رخ داده که از جمله اتفاقات حاشیه‌ساز اخیر می‌توان به اقدام باشگاه فولاد در حذف ستاره‌های لوگوی استقلال اشاره کرد البته که این اتفاق تازگی ندارد و سایر باشگاه‌ها از جمله استقلال و پرسپولیس علیه یکدیگر چنین رفتارهایی مرتکب شدند که هر یک در نوع خود جنجال‌هایی را به وجود آورده است. چنین اقداماتی نه تنها نشان‌دهنده عدم درک صحیح مسئولیت اجتماعی توسط باشگاه‌ها است، بلکه نشان‌دهنده شکل‌گیری فرهنگی ناپسند در عرصه ورزش کشور نیز می‌باشد.
در مقایسه با باشگاه‌های بزرگ فوتبال دنیا، که به نحو مؤثری از صفحات مجازی خود برای ارتقای مسئولیت‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، باشگاه‌های ایرانی به تصمیماتی بعضاً سخیف و رفتارهای کودکانه رو آورده‌اند. به عنوان مثال، باشگاه‌های معتبر از شبکه‌های اجتماعی خود برای برگزاری کمپین‌های اجتماعی، تبلیغ تاریخچه و ارزش‌های ورزشی و برقراری ارتباط مثبت با هواداران استفاده می‌کنند. در حالی که در فوتبال ایران، متأسفانه هدف اصلی از فعالیت در فضای مجازی بیشتر تبدیل به کری‌خوانی و مسابقه‌های بی‌اساس شده است. پدیده فضای مجازی قطعاً یک فرصت استثنایی برای باشگاه‌های ورزشی است تا بتوانند با هواداران خود در تماس باشند و به بازاریابی و اطلاع‌رسانی بپردازند. اما نکته حائز اهمیت این است که نحوه استفاده از این فضا باید به گونه‌ای باشد که نه تنها به ارتقای فرهنگ ورزشی کمک کند، بلکه همگان را به سمت رفتارهای مسئولانه و اخلاقی هدایت نماید. اگر باشگاه‌های ایرانی در این زمینه دیدگاه خود را اصلاح نکنند، احتمالاً نه تنها از رقبای خود عقب خواهند ماند، بلکه باعث تضعیف ارزش‌های ورزش کشور نیز خواهند شد. در نهایت، همه ما به عنوان هواداران و ذینفعان ورزش امیدواریم که فضای مجازی به بستری برای فرهنگ‌سازی و پیشرفت تبدیل شود و از رفتارهای ابتذال‌آمیز و ناپسند دور بماند.