چالش درآمدزایی فوتبال باشگاهی ایران و یک دنیا سؤال بی‌پاسخ
رویایی به نام حـــــق پخــــش تلویزیونی
محمد محمدی سدهی
خبرنگار
به نظر می‌رسد موضوع حق پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی به یک مشکل لاینحل در فوتبال کشور تبدیل شده است. این در حالی است که سال‌ها پرداخت حق پخش مسابقات فوتبال یکی از مهم‌ترین خواسته‌های جامعه ورزش محسوب می‌شد اما این موضوع حالا فراتر از یک درخواست است و یکی از آیتم‌های دریافت مجوز حرفه‌ای توسط ای‌اف‌سی است که اگر این موضوع محقق نشود، فوتبال ایران با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
در دهه 80 موضوع حق پخش تلویزیونی به‌عنوان یکی از حقوق باشگاه‌ها به رسمیت شناخته شد و ارزش اولین قراردادی که در سال 87 امضا شد، 30 میلیارد تومان برای سه سال بود که این مبلغ موضع‌گیری باشگاه‌ها را به دنبال داشت. پس از آن در سال 93 فدراسیون فوتبال یک پیشنهاد 160 میلیارد تومانی برای یک سال جهت حق پخش تلویزیونی روی میز صداوسیما گذاشت، پیشنهادی که رد شد تا پرونده همان پول اندکی که صداوسیما به فوتبال پرداخت می‌کرد هم بسته شود.
پس از چند سال بایکوت، نمایندگان مجلس در اواخر دهه نود بود که تلاش کردند برای احقاق حق باشگاه‌های فوتبال، این مسأله را در قانون بودجه اعمال کنند تا شکل قانونی پیدا کند که طبق ادعای مدیران صداوسیما در سال‌های 1399 و 1400، مبلغ 100 میلیارد تومان توسط صداوسیما به خزانه واریز شده است که البته این مبلغ پایین‌تر از رقم در نظر گرفته شده برای حق پخش مسابقات ورزشی بود. در این بین طبق ادعای مسئولان ارزش کنونی حق پخش مسابقات فوتبال 2 هزار میلیارد تومان است که البته با توجه به سال‌های گذشته بعید به نظر می‌رسد این مبلغ توسط صدا و سیما پرداخت شود.
محمدمهدی فروردین، رئیس فراکسیون مجلس شورای اسلامی در خصوص آخرین تحولات برای پرداخت حق پخش تلویزیونی به «ایران ورزشی» می‌گوید: «حق پخش باید اجرا شود و در واقع وزارت ورزش باید این مطالبه به حق خود را از صدا و سیما بخواهد. در سال‌های اخیر بارها در خصوص پرداخت حق پخش تلویزیونی صحبت‌هایی مطرح شد اما به جایی نرسید و کماکان فوتبال نتوانسته حق قانونی خود را از صدا و سیما بگیرد.»
او می‌افزاید: «قرار بر این است که انتخابات فراکسیون ورزش برگزار شود و هدف‌مان بر این است که پس از این جلسه، مسئولان صدا و سیما را به مجلس دعوت کنیم تا دلیل عدم پرداخت حق پخش را جویا شویم. حق پخش درخواست تمام جامعه فوتبال است و باید بتوانیم این خواسته را عملی کنیم تا فوتبال به حق خود برسد. سال‌هاست که این موضوع در رسانه‌ها مطرح می‌شود اما تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاده اما حالا این موضوع یکی از الزامات فیفا و ای‌اف‌سی محسوب می‌شود و در غیر این صورت مجوز حرفه‌ای تیم‌ها باطل خواهد شد.»
علاوه بر این محمود اسلامیان، مشاور رئیس فدراسیون فوتبال هم در خصوص حق پخش تلویزیونی بیان می‌کند: «اقتصادمان دولتی است و این مسأله باعث می‌شود تا برخی از مشکلات در کشورمان حل نشود که یکی از همین موضوعات حق پخش است. درآمد فوتبال در تمام دنیا از حق پخش است اما تیم‌های ایرانی از این درآمد محروم هستند. بخش خصوصی به این دلیل که درآمدی از فوتبال ندارد، بعد از چند سال سرمایه‌گذاری در فوتبال، فرار می‌کند. مشکل اصلی فوتبال این است که درآمدی ندارد.»
او در پاسخ به این سؤال که بالاخره باید برای حل این موضوع چه کاری انجام داد، می‌گوید: «باید شخص رئیس جمهور به این موضوع ورود کند چرا که این مشکل توسط مجلس شورای اسلامی قابل حل نیست. همه کشورها حق پخش دارند و با دریافت حق پخش در زیرساخت‌های خود هزینه می‌کنند، تا زمانی که این موضوع حل نشود فوتبال ما همین است. مشکل فوتبال حق پخش است و جواد خیابانی به جای حاشیه‌سازی برای تیم ملی، بیاید یک بار در خصوص این موضوع در صدا و سیما صحبت کند.»