ورشکستگی سنگین در یکقدمی سعودیها
محمدرضا رحیمپور
روزنامهنگار
در 10 روز ابتدایی ژانویه 2016، سوپرلیگ چین (CSL) سه بار رکورد نقلوانتقالات خود را شکست. اول، جیانگسو سونینگ 24 میلیون پوند برای خرید رامیرز به چلسی پرداخت کرد. بعد گوانگژو اورگرانده با 25 میلیون پوند، جکسون مارتینز را خرید. بعد، درحالیکه انگار نمیتوانستند جلوی خود را بگیرند، جیانگسو سونینگ باز هم بالاتر رفت و برای خرید وینگر برزیلی، الکس تکسیرا از شاختار دونتسک، لیورپول را شکست داد و 38/5 میلیون پوند پرداخت کرد. این فقط ارقام خرید بازیکن بود. دستمزدها در سطحی دیگر بودند. رامیرز قراردادی داشت که دوبرابر دوره چلسی حقوق میگرفت و به بالاتر از 10 میلیون پوند سالیانه میرسید. تکسیرا هم چنین وضعیتی داشت درحالیکه برای تیم ملی هنوز یک بازی هم نکرده بود.
آرسن ونگر آن زمان هشدار داد به نظر میرسد آنها توانایی تطمیع هر بازیکنی را در اروپا دارند. میلی قوی در فضای سیاسی چین وجود دارد که لیگ آنها به یک بازیگر بزرگ در دایره فوتبال تبدیل شود و لیگ برتریها باید از این موضوع آگاه باشند.
در آخرین هفتههای سال 2016، چلسی دوباره هدف قرار داده شد. اینبار بازیساز برزیلی «اسکار» راهی شانگهای SIPG شد، در قراردادی که رکورد را به 52 میلیون پوند رساند. در قرارداد او، دستمزد 400 هزار پوند در هفته عنوان شده بود که تنها در فوتبال به بازیکنانی مثل مسی و رونالدو تعلق داشت، شاید حتی از آنها هم در آن مقطع بیشتر بود. در تلاشی مؤثر برای جلو زدن از همسایهها، شانگهای گرینلند قرارداد هفتهای 600 هزار پوند را به کارلوس توز پیشنهاد داد؛ رقمی که او را به صدر پردرآمدترین فوتبالیستهای جهان میرساند.
تمام اقدامات باشگاههای چینی، با تشویق رئیسجمهور شیجین پینگ انجام شد که اعلام کرده بود، قصد دارد چین را به یک قدرت بزرگ در فوتبال تبدیل کند. شرکتهای بزرگی مانند سونینگ (خردهفروشی)، اورگرنده (املاک)، فورچون (املاک) و گریلند (املاک) تشویق شدند تا در فوتبال سرمایهگذاری کنند. در نتیجه، برند آنها بیشتر در معرض توجه جهانی قرار میگرفت و تأیید حکومت را نیز بیشتر کسب میکردند.
اکنون مدتها از زمان سرمایهگذاری بیحساب و کتاب چینیها گذشته و حالا قهرمان فصل قبل سوپرلیگ چین جیانگسو سونینگ، وجود خارجی ندارد. در فوریه، سه ماه بعد از قهرمانی، درحالیکه هنوز تکسیرا و مهاجم سابق تیم ملی ایتالیا، ادر در این تیم توپ میزدند، باشگاه به دلیل مشکلات مالی خردهفروشی سونینگ، اعلام انحلال کرد. گروه اورگرنده هم با مشکلات مالی روبهرو است و شاید نتواند ورزشگاه 1/4 میلیارد پوندی خود که 100 هزار جایگاه دارد را به اتمام برساند (قرار بود این پروژه سال 2022 به انتها برسد اما به دلیل بحران مالی بهطورکلی رها شد). شرایط موفقترین باشگاه چینی به این صورت است که خبر رسید دولت قصد دارد پروژه ورزشگاه را مصادره کند و اورگرنده میخواهد سهام خود را در باشگاه گوانگژو (حالا دیگر گوانگژو افسی است و اسم اورگرنده در آن نیست) بفروشد.
حالا بسیاری از ستارههای فوتبال چین از چین رفتهاند و دیگر چین نمیتواند به اندازه یک قدرت در فوتبال آسیا حضور پیدا کند.
این سرمایهگذاریها باعث نابودی بسیاری از استعدادهای داخلی فوتبال چین شد، به طوری که اکنون تیم ملی فوتبال کشوری که جمعیت یکمیلیاردی دارد، مجبور است به تغییر تابعیت بازیکنان خارجی پناه ببرد!
این سرنوشت احتمالاً دیر یا زود سراغ عربستان هم خواهد آمد. سعودیها در آخرین بازی خود در جاکارتای اندونزی مقابل تیم ملی این کشور تن به شکست دو بر صفر دادند. حتی تغییر سرمربی و اخراج مانچینی هم نتوانست برای تیم ملی عربستان به عنوان یک شوک مثبت واقع شود اما دلیل این افت تیم ملی را باید در روشنلیگ جستوجو کرد.
بسیاری از ستارههای تیم ملی عربستان در گذشته به عنوان بازیکنان اصلی و فیکس تیمهای باشگاهی بزرگ این کشور هر روز زیر نظر مربیان خوب تمرین و بازی میکردند اما اکنون عملاً قدرتهای اصلی فوتبال عربستان خالی از ستارههای داخلی شدهاند و فرصت بازی به مراتب کمتری به بازیکنان تیم ملی این کشور میرسد.
این موضوع در فیفادیها با افت بازیکنان داخلی نمایان میشود.
شاید فوتبال باشگاهی عربستان به سرنوشت چین دچار نشود اما فوتبال ملی عربستان با این دستفرمان قطعاً به سرنوشت تیم ملی چین دچار خواهد شد و احتمالاً بزودی این تیم از جمع مدعیان اصلی خارج و جای خود را به کشورهای در حال توسعه مثل اندونزی یا تایلند خواهد داد.