ستاره‌هایی که در فوتبال آسیا به بازی خود پایان دادند
تجربه‌های کهن، از زیکو تا اینیستا
حامد جیرودی
روزنامه‌نگار
لیگ برتر عربستان، اگر چه در چند سال اخیر، به‌خصوص از زمان پیوستن کریستیانو رونالدو به النصر، به مقصد بسیاری از بازیکنان مطرح فوتبال جهان تبدیل شده ولی در سال‌های قبل، مثل حالا نبود که ستارگان روی فرم و جوان مانند انگولو کانته که در تیم ملی فرانسه بازی می‌کند یا ایوان تونی که مهاجم تیم ملی انگلیس است، با مبالغ گزاف راهی فوتبال آسیا شوند. موضوعی که فقط مربوط به لیگ برتر عربستان نیست و در لیگ ستارگان قطر هم شاهد حضور بازیکنانی مانند خوسلو هستیم که در همین یورو 2024 با اسپانیا به مقام قهرمانی دست یافت. این در حالی است که در گذشته بازیکنان مطرح و سرشناس، تنها در سال‌های پایانی فوتبال خود راهی تیم‌های آسیایی و عربی می‌شدند و تعدادی از آنها در همین تیم‌ها به فوتبال خود خاتمه می‌دادند. مثل رونالدو 39 ساله که اعلام کرده احتمالاً در النصر بازنشسته خواهد شد و البته این آخری یعنی آندرس اینیستا که در الامارات بازی می‌کند، دیروز خبر رسید که بزودی از دنیای فوتبال خداحافظی خواهد کرد و این خبر را در تاریخ هشت اکتبر (۱۷ مهر) اعلام خواهد کرد. این موضوع باعث شد تعدادی از بازیکنانی که در آسیا از فوتبال خداحافظی کرده‌اند را مورد بررسی قرار دهیم.
زیکو؛ کاشیما آنتلرز (جی‌لیگ ژاپن)
آرتور آنتونیوس کوئیمبرا ملقب به زیکو ستاره سابق تیم ملی برزیل در دهه 80 میلادی بود که بیشتر دوران فوتبالش را در فلامینگو و دو سالی را هم در اودینزه سپری کرد. او یکی از اولین چهره‌های مطرحی بود که در سال 1991 راهی فوتبال آسیا شد و به کاشیما آنتلرز در جی‌لیگ ژاپن پیوست. زیکو تا سال 1994 در 45 بازی، 35 گل برای کاشیما زد و پس از آن از فوتبال خداحافظی کرد.
روبرتو دونادونی؛ الاتحاد (لیگ برتر عربستان)
روبرتو دونادونی مهاجم سابق میلان و تیم ملی ایتالیا، یکی از بازیکنانی بود که در سال 1999 راهی لیگ برتر عربستان شد تا برای الاتحاد بازی کند. دونادونی در 15 بازی برای الاتحاد به میدان رفت که در یکی از این بازی‌ها در جام باشگاه‌های آسیا در ورزشگاه آزادی تهران، مقابل استقلال هم بازی کرد.
باتیستوتا؛ العربی (لیگ ستارگان قطر)
گابریل عمر باتیستوتا مهاجم آرژانتینی و مطرح فوتبال جهان که در تیم‌های فیورنتینا، رم و اینتر، سال‌های درخشانی را در سری A ایتالیا سپری کرده بود، در سال 2003 به العربی پیوست و دو فصل برای این تیم در لیگ ستارگان قطر بازی کرد. او در 24 بازی، 27 گل به ثمر رساند و به عنوان «باتی‌گل» در فوتبال آسیا هم درخشید و فوتبال خود را به پایان رساند.
مارسل دسایی؛ القطر (لیگ ستارگان قطر)
مارسل دسایی مدافع فرانسوی مطرح جهان که با این تیم به قهرمانی جام جهانی 1998 و یورو 2000 رسید، در سال 2004 به لیگ ستارگان قطر آمد و به الغرافه پیوست. او که سابقه بازی در تیم‌های مارسی، میلان و چلسی را داشت، پس از انجام 28 بازی برای الغرافه، به القطر رفت و پس از انجام هفت بازی برای این تیم در سال 2006 بازنشسته شد.
فابیو کاناوارو؛ الاهلی (لیگ امارات)
فابیو کاناوارو کاپیتان تیم ملی ایتالیا که با این تیم به قهرمانی جام جهانی 2006 رسید، پس از حضور در تیم‌هایی مانند اینتر، یوونتوس و رئال مادرید، در سال 2010 به الاهلی پیوست تا حضور در لیگ امارات را هم تجربه کند. او ۱۶ بازی برای الاهلی انجام داد و با زدن دو گل برای این تیم در جولای ۲۰۱۱ به عنوان بازیکن بازنشسته شد و مربیگری را هم سال 2013 در این تیم آغاز کرد.
رابرت پیرس؛ گوا (سوپرلیگ هند)
رابرت پیرس، ستاره فرانسوی سابق مارسی، آرسنال، ویارئال و استون ویلا، پس از سه سال بدون تیم بودن، در سال ۲۰۱۴ به عنوان بازیکن به گوا در سوپرلیگ هند پیوست و در هشت بازی، یک گل برای این تیم به ثمر رساند تا به این ترتیب، پیرس که با خروس‌ها قهرمان جام جهانی ۱۹۹۸ و یورو ۲۰۰۰ شده بود، در آسیا به کار خود پایان دهد.
نیکولا آنلکا؛ مومبای سیتی (سوپرلیگ هند)
پس از پیرس، هموطن او نیکولا آنلکا که سابقه بازی در تیم‌های پاری‌سن‌ژرمن، آرسنال، رئال مادرید، لیورپول، منچسترسیتی، فنرباغچه، بولتون، چلسی، یوونتوس و شانگهای‌شنهوآ را داشت، در سال 2014 به مومبای‌سیتی در سوپرلیگ هند پیوست و دو فصل در این تیم حضور داشت. آنلکا برای مومبای‌سیتی، در 13 بازی دو گل به ثمر رساند. این آخرین حضور آنلکا در مستطیل سبز بود.
الساندرو دل پیرو؛ دهلی دایناموس (سوپرلیگ هند)
سوپر لیگ هند در سال ۲۰۱۴ مقصد یکی دیگر از ستاره‌های مطرح فوتبال بود و الساندرو دل پیرو که به مدت 19 فصل از سال 1993 تا 2012 برای یوونتوس بازی کرد، پس از دو فصل بازی برای اف سی سیدنی در استرالیا، به دهلی دایناموس پیوست. این بازیکن ایتالیایی، در دوران حضورش در دهلی دایناموس که حالا به اودیشا تغییر نام داده، در 10 بازی یک گل به ثمر رساند و در اکتبر سال ۲۰۱۵، پس از یک سال بدون تیم بودن، رسماً بازنشستگی خود را اعلام کرد.
مارکو ماتراتزی؛ چنایین (سوپرلیگ هند)
مارکو ماتراتزی مدافع سابق اینتر هم که مانند دل پیرو به قهرمانی جام جهانی 2006 با آتزوری رسید، دیگر ایتالیایی بود که در ۲۰۱۴، به چنایین در سوپر لیگ هند پیوست و در هفت بازی برای این تیم به میدان رفت. او تا سال 2016 هم به عنوان مربی – بازیکن در چنایین فعالیت کرد تا آخرین دوران بازیگری‌اش را در هند
سپری کند.
دیگو فورلان؛ کیچی (لیگ برتر هنگ کنگ)
دیگو فورلان ستاره تیم ملی اروگوئه که برای تیم‌هایی مانند منچستریونایتد، اتلتیکو مادرید و اینتر به میدان رفته بود، در سال ۲۰۱۶ به بمبئی سیتی در سوپر لیگ هند، پیوست و در 11 بازی، پنج گل برای این تیم به ثمر رساند. او در سال ۲۰۱۷ به تیم کیچی در لیگ برتری هنگ کنگ پیوست و با زدن شش گل در 14 بازی کمک کرد تا تیمش عنوان قهرمانی لیگ برتر هنگکنگ را به دست آورد. کیچی، آخرین تیمی بود که فورلان برای آن به میدان رفت.
ژاوی هرناندز؛ السد (لیگ ستارگان قطر)
ژاوی هرناندز ستاره تیم ملی اسپانیا که به مدت 17 فصل برای بارسلونا به میدان رفت، در سال ۲۰۱۵، به السد در لیگ ستارگان قطر پیوست. او در 117 بازی برای این تیم قطری، 25 گل به ثمر رساند و پس از آن در سال ۲۰۱۹ از فوتبال حرفه‌ای خداحافظی کرد. جالب اینکه ژاوی، آخرین بازی‌اش در مستطیل سبز را هم در لیگ قهرمانان آسیا و در بازی مقابل پرسپولیس در ورزشگاه آزادی انجام داد. او دو فصل هم سرمربی السد بود و در سال 2021 به عنوان سرمربی به بارسا بازگشت.
تیم کیهیل؛ جمشیدپور (سوپرلیگ هند)
تیم کیهیل که طبق یک نظرسنجی ملی، پر افتخارترین بازیکن تاریخ فوتبال استرالیا است و به مدت هشت فصل از سال 2004 تا 2012 در لیگ برتر انگلیس برای اورتون بازی می‌کرد، پس از چند فصل بازی برای نیویورک ردبولز، شانگهای شنهوا و گوانگژو گرین تاون، در سال ۲۰۱۸ به جمشیدپور پیوست تا حضور در سوپر لیگ هند را هم تجربه کند. کیهیل در دوران حضورش در جمشیدپور چهار گل در ۱۴ بازی به ثمر رساند که آخرین فصل بازی او نیز به شمار می‌آید.
برش
خداحافظی دون آندرس از مستطیل سبز
هافبک ۴۰ ساله باشگاه الامارات پس از جدایی از آبی‌‌اناری‌ها راهی لیگ ژاپن شد و روزهای خوبی را با تیم ویسل‌کوبه پشت‌سر گذاشت. این بازیکن اسپانیایی از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ در تیم ژاپنی بازی کرد. پیش‌بینی می‌شد او در ۳۹سالگی از دنیای فوتبال خداحافظی کند ولی تصمیم به حضور در تیم الامارات گرفت. به گزارش رلوو، اینیستا از فوتبال خداحافظی کرده است و قصد دارد هفته آینده این خبر را به طور رسمی اعلام کند. آندرس بخش اصلی دوران حرفه‌ای‌اش را در بارسلونا گذراند. او بیش از ۶۰۰ بار برای بارسا بازی کرد؛ چهار بار قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شد و ۹ عنوان قهرمانی لالیگا را به دست آورد و اکتبر ۲۰۰۲ برای نخستین‌بار پیراهن تیم محبوبش را پوشید. او با ژاوی، سرمربی سابق بارسلونا، همکاری خوبی در خط میانی ایجاد کرد و یکی از بهترین هافبک‌های تاریخ بود.
او در تیم ملی اسپانیا دوبار قهرمان جام ملت‌های اروپا (۲۰۰۸ و ۲۰۱۲) و یک‌بار قهرمان جام جهانی (۲۰۱۰) شد.