نگاهی به دربی‌های جنجالی که حاشیه‌ساز شد
زدم، زدی، دعوا شد
حامد جیرودی
روزنامه‌نگار
دربی از جمله بازی‌هایی است که نام آن مترادف با حاشیه شده است. اتفاق‌هایی که باعث می‌شود، گاهی این مسابقه به جنجال هم کشیده شود. دربی تهران هم از جمله دربی‌های معروفی است که کم حاشیه و جنجال نداشته و با درگیری‌های مختلفی در تاریخ 56 ساله خود مواجه بوده است. از ۱۶ فروردین ۱۳۴۷ تاکنون، دو تیم ۱۰۳ بار با هم روبه رو شده‌اند که نتیجه یک بازی دربی سوپرجام بدون برگزاری، سه بر صفر به‌سود پرسپولیس اعلام شده و سه بازی نیز، به‌صورت نیمه تمام باقی مانده که هر سه با حکم کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، سه بر صفر به‌سود استقلال ثبت شده‌اند.
دربی پنجم که در تاریخ 17 بهمن 1348 در چهارچوب باشگاه‌های تهران برگزار شد، اولین دربی‌ای بود که نتیجه‌اش خارج از زمین مسابقه رقم خورد و ناتمام ماند. این بازی در حالی با گل دقیقه 9 زنده‌یاد غلامحسین مظلومی با نتیجه 1 بر صفر به سود تیم تاج سابق پیگیری می‌شد که محمود خوردبین، در دقیقه 82 دروازه آبی‌پوشان را باز کرد اما ابوالقاسم حاج ابوالحسن، داور مسابقه، این گل را مردود اعلام کرد. موضوعی که با اعتراض سرخپوشان و خشم زنده‌یاد عزیز اصلی، دروازه‌بان و کاپیتان پرسپولیس همراه شد و او سیلی محکمی به صورت داور زد. در نهایت هم سرخپوشان حاضر به ادامه بازی نشدند و بازی نتیجه 3 بر صفر به سود استقلال اعلام شد. اصلی هم به علت حمله به داور محروم شد ولی چند ماه بعد این محرومیت لغو و اصلی مجدداً به میدان بازگشت. اصلی درباره آن اتفاق گفته بود: «من در حال شادی بودم که داور به من گفت عزیز گل قبول نیست و خوردبین خطا کرده. من هم با تعجب گفتم، خوردبین که پا به توپ بود و گل زد، چه خطایی؟ او هم جواب داد اگر اعتراض کنی اخراجت می‌کنم. شما خودتان می‌دانید در آن وضعیت چه فشاری روی بازیکنان است. من سعی کردم خودم را کنترل کنم اما در نهایت آن درگیری‌ها رخ داد. از همان جا بود که از فوتبال زده شدم.»
27 دی ماه سال 1349 در لیگ اول منطقه‌ای هم، یکی از جنجالی‌ترین بازی‌های استقلال و پرسپولیس رقم خورد. در آن مسابقه، پرسپولیس با گل حسین کلانی در دقیقه دو پیش افتاد اما در دقیقه 75 روی یک ضربه ایستگاهی که پرسپولیس به آن اعتراض داشت، مسعود مژدهی دروازه این تیم را باز کرد و بازی مساوی شد. در ادامه مسابقه و با خطایی که روی زنده‌یاد محراب شاهرخی شد، پرسپولیسی‌ها عصبی‌تر شدند و زنده‌یاد همایون بهزادی و مهدی لواسانی با هم درگیر شدند و ارشد برازنده که از داوران خوب فوتبال ایران بود، این دو بازیکن را در دقیقه 78 و یک دقیقه بعد کلانی را از بازی اخراج کرد. در این شرایط، قرمزها زمین را ترک کردند و فدراسیون فوتبال در حکمی، آبی‌ها را برنده انضباطی دیدار اعلام کرد.
دربی بیست و سوم نیز، یکی از مسابقاتی بود که ناتمام ماند. این دیدار که 25 آبان 1358 در قالب یک بازی دوستانه و با عنوان «بازی بزرگداشت علی دانایی‌فرد» برگزار شد، تا دقیقه ۷۵ با گل دقیقه 42 غلامرضا فتح‌آبادی، یک بر صفر به سود استقلال در جریان بود که هجوم تماشاگران به داخل زمین باعث ناتمام ماندن مسابقه شد. این بازی هیچ گاه تکرار نشد و همان نتیجه یک بر صفر به سود استقلال در تاریخ ثبت شد.
در ادامه تا دربی شماره 39 خبری از رخ دادن این دست از اتفاقات نبود اما این دربی با اتفاق‌های عجیبی همراه شد تا همه از آن به عنوان جنجالی‌ترین دربی یاد کنند. در این بازی که ۳۰ دی ۱۳۷۳ و در مرحله نیمه نهایی لیگ چهارم آزادگان برگزار شد، پرسپولیس با گل‌های فرشاد پیوس (51 پنالتی) و بهزاد داداش‌زاده در دقیقه 56 از استقلال پیش افتاد. در دقیقه 60، رضا شاهرودی با خطایی که انجام داد، با کارت قرمز احمد ابهران مواجه شد و پس از آن در دقیقه 79 یک پنالتی به سود استقلال اعلام شد که صادق ورمزیار آن را تبدیل به گل کرد. در ادامه هم ادموند اختر در دقیقه 87 گل تساوی آبی‌ها را به ثمر رساند تا بازی 2-2 شود اما در دقیقه 89 با درگیری امیر قلعه‌نویی و مجتبی محرمی بازی به جنجال کشیده شد و داور قلعه‌نویی را هم اخراج کرد ولی بازی در ادامه به دلیل درگیری بازیکنان دو تیم و هجوم تماشاگران به داخل زمین نیمه‌تمام ماند. کمیته انضباطی هم پس از یک روز، رأی به برتری 3بر صفر استقلال داد و با توجه به اتفاقات رخ داده محرمی را سه سال، احمدرضا عابدزاده را دو سال، شاهرودی را یک سال، پیوس، داداش‌زاده، قلعه‌نویی، محمود فکری، ورمزیار و مسعود غفوری‌های اصل را شش ماه و امیر عابدینی مدیر و محمد پنجعلی سرپرست پرسپولیس و دو پزشک این تیم را نیز یک سال محروم کرد. همچنین در این رأی آمده بود که بازی برگشت باید در زمینی بی‌طرف و در خارج از شهر تهران برگزار شود. و به همین خاطر بازی برگشت این دو تیم در بندرعباس برگزار و با تساوی بدون گل به پایان رسید.
دربی 50 که بازی رفت لیگ دهم آزادگان بود و 9 دی 1379 برگزار شد، در شرایطی برگزار شد که مهم‌ترین اتفاق آن، حضور مهدی هاشمی نسب در ترکیب استقلال بود. این مدافع سابق پرسپولیس که قبلاً چهار گل به استقلال زده بود، در انتقالی جنجالی به استقلال رفته بود و در این بازی در خط حمله آبی‌ها حضور یافت. دقیقه 57 پرسپولیس با گل بهروز رهبری فر از روی نقطه پنالتی پیش افتاد اما محمد نوازی دقیقه 67 بازی را مساوی کرد. در ادامه هاشمی نسب در دقیقه 86 با ضربه سر، گل دوم استقلال را زد و غش کرد اما در ادامه علی کریمی در دقیقه 89 بازی را به تساوی 2-2 کشاند. در وقت‌های تلف شده، مشت پرویز برومند به صورت پایان رأفت بازی را به جنجال کشاند و در ادامه، حمید استیلی و محمد نوازی با هم درگیر شدند و مهدی تارتار هم در حمایت از استیلی به نوازی حمله‌ور شد. بازی با وجود این حواشی به پایان رسید ولی نوازی و استیلی شب را در بازداشت سپری کردند. در پی این اتفاق‌ها نوازی و برومند، یک سال، استیلی ۹ ماه، ناصر ابراهیمی مربی پرسپولیس و تارتار شش ماه، رهبری‌فر چهار ماه، ولی‌الله صالح‌نیا مربی بدنساز استقلال دو ماه و علی سامره و فرزاد مجیدی، دو هفته محروم شدند تا این بازی هم یکی از دیدارهای جنجالی لقب بگیرد.
حالا دربی 104 رسیده و اگرچه دربی گاهی حواشی‌ای داشته اما به مانند درگیری‌های آن سال‌ها نبوده است و همه امیدوارند در این مسابقه شاهد یک رقابت فنی و جذاب باشند.