داستان ضربه چیپ که در یورو تاریخساز شد
پاننکا؛ مؤلف معروفترین پنالتی فوتبال
آنتونین پاننکا در فینال جام ملتهای اروپا در سال ۱۹۷۶ به معروفیت بینظیری رسید و این شهرت، در طول ایام تا به امروز، بیشتر و بیشتر شده است. شهرت جهانی او، فقط به کسب قهرمانی یورو با چکسلواکی یا شکست دادن آلمان غربی قهرمان جام جهانی 1974، خلاصه نمیشود. این دیدار، پس از گل تساویبخش آلمان در دقیقه ٨٩، به تساوی ٢-٢ منجر شد و سرنوشت بازی بعد از اتمام وقت اضافی، به ضربات پنالتی کشیده شد. مسئولیت ضربه پنالتی پنجم و آخر بر دوش این بازیکن ۲۷ ساله چکی قرار داشت. پاننکا به سوی توپ رفت، ضربه آرامی به زیر توپ زد و با پروازی آرام، توپ در مرکز دروازه آلمان جای گرفت. سپ مایر، دروازهبان بایرن مونیخ، بازیکنان آلمان و تمامی بینندگان همه بهتزده مانده بودند. چرا که پنالتیای زده شده بود که استثنایی و بیهمتا بود. تصمیم، اعتماد بهنفس، اجرا و انجام آن به بهترین نحو ممکن در آن شرایط، حقیقتاً خارقالعاده بود. پنالتیای که پیش از آن هرگز دیده نشده بود. آنجا بود که افسانه پاننکا جان گرفت، ماند و ابدی شد و حالا خیلیها آن را به عنوان ضربه چیپ میشناسند.
چکسلواکی با ضربات پنالتی قهرمان یورو ۷۶ شد و اولین تیمی لقب گرفت که در ضربات پنالتی قهرمان یک تورنمنت بینالمللی شده است و از آن زمان به بعد «پنالتی پاننکا» پس از «چرخش کرویف» به فولکلور تاریخ فوتبال پیوست و جایگاه او را در تاریخچه تاریخ فوتبال تثبیت کرد.
پاننکا در این خصوص به ورلدساکر گفت: «تقریباً بعد از ۵۰ سال نامهای مشهوری را میبینم که از هرازگاهی از این روش برای پنالتی زدن استفاده میکنند و این باعث خوشحالی و غرور من میشود. واقعاً لذت میبرم گزارشگران و خبرنگاران هر بار، هنوز هم به نام من با اجرای آن توسط بازیکنان اشاره میکنند.»
پنالتی اشرف حکیمی در مرحله یکچهارم نهایی جام جهانی 2022، نمونه بسیار خوبی از نحوه اجرای موفقیتآمیز پنالتی با استایل پاننکا بود اما این پنالتی هیچگاه خالی از ریسک نیست. موفقیت در اجرای آن، اعتباری به همراه میآورد و عدم موفقیت، مایه شرمساری و خشم زیادی خواهد شد. پاننکا درباره چگونگی زدن این پنالتی میگوید: «تمرین زیادی لازم بود تا در مورد استفاده از آن در یک بازی اطمینان حاصل کنم. راز این است که دروازهبان را فریب دهید و صد درصد مطمئن باشید که او فکر میکند شما به سوی یکی از جناحین شلیک خواهید کرد. بخش بزرگی از آن نقش بازی کردن است؛ با چشمان، بدن و رفتار شما قبل از شلیک پنالتی. این چیزی نیست که قادر باشید در همان روز یا لحظه دربارهاش تصمیم بگیرید.»
هنوز هم از پاننکا در مورد آن پنالتی سؤال میشود اما اذعان دارد مایه تأسف است بقیه دوران حرفهای فوتبال او توسط این داستانِ پنالتی پاننکا بلعیده شد. او با لبخندی میگوید: «اگر برای هر باری که در مورد این پنالتی از من سؤال میشد، یک کرون (واحد پول چک) گرفته بودم، اکنون مرد بسیار ثروتمندی بودم اما حقیقت امر این است هنوز خیلی خوشحالم ایده این پنالتی به زندگی ادامه میدهد و تا به امروز از آن استفاده میشود.»