«مستندسازی ورزشی و فوتبالی» در ایران مهجور مانده است
تو هرگز تنها قدم نخواهی زد
دوران ۹ ساله حضور یورگن کلوپ روی نیمکت لیورپول، در حالی فصل گذشته به پایان رسید که پخش تصاویری در شبکههای اجتماعی از این مربی ۵۶ ساله آلمانی، هواداران لیورپول را ناراحت کرد. در این تصاویر کلوپ به تنهایی در دایره میانه میدان و روی سکوهای ورزشگاه آنفیلد ایستاده بود و در حال خداحافظی با ورزشگاه خانگی لکلکهای مرسیساید به نظر میرسید. طرفداران لیورپول که سرود معروف «تو هرگز تنها قدم نخواهی زد» را در بازیهای این تیم فریاد میزدند، حالا میدیدند که سرمربی محبوبشان به تنهایی در آنفیلد در حال قدم زدن است اما این تصاویر مربوط به ساخت مستند درباره کلوپ و مصاحبه با او بود که در آن این مربی از لیورپولیها خداحافظی میکند. لیورپول چند ماه پیش تأیید کرد که قرار است یک مستند چند قسمتی از ماههای آخر حضور کلوپ در این تیم تهیه کند که بیشتر درباره شیوه زندگی و فرهنگ روزانه این باشگاه خواهد بود و تصاویر قرار است شامل بازیکنان و خانواده آنها در خانه و پشت صحنههایی از روز بازیها باشد و قسمتهایی مانند رسیدن تیم به ورزشگاهها، درون تونل استادیومها و زمان گرم کردن آنها خواهد بود.
کلوپ پیش از این درباره ساخت این مستند گفته بود: «با توجه به اینکه این آخرین فصل من است، پیش خودم فکر کردم که باید فرصت کمیابی را فراهم کنیم تا بینندگان بیشتر ببینند که چه چیزی باعث میشود این باشگاه تا این اندازه خاص باشد. به لطف این سری مستند جدید، بینندگان قادر خواهند بود آنچه من هر روز در این باشگاه بزرگ میبینم را ببینند و شناخت بیشتری از افراد شگفتانگیز حاضر در آن کسب کنند.»
البته این نخستین مستند ساخته شده از پشت صحنه آنفیلد نخواهد بود؛ پیش از این در طول فصل ۱۳-۲۰۱۲ و در دوران حضور برندان راجرز روی نیمکت تیم، مستندی شش قسمتی با نام «لیورپول بودن» ساخته شد. اما چنین مستندهایی در بیشتر تیمهای بزرگ فوتبال جهان و برای ستارههای نامدار فوتبال ساخته میشود ولی در فوتبال ایران، کمتر شاهد ساخت این گونه مستندها برای تیمهایی مانند پرسپولیس و استقلال و بازیکنان و مربیان آنها بودهایم و هواداران کمتر میدانند که در دل تمرینات و اردوهای این تیمهای پرطرفدار چه میگذرد. البته در سالهای گذشته چهرههایی مانند نیکی کریمی بازیگر و کارگردان سینمای ایران، کاری چند قسمتی با عنوان «روزی روزگاری فوتبال» ساخت و به مصاحبه با چهرههایی مانند امیر قلعهنویی پرداخت و در تمرین تیم بانوان ملوان نیز حضور پیدا کرد.
یکی از مستندسازانی که در این خصوص دستی بر آتش داشته، محمودرضا رضایی است که از مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه در سال ۱۹۹۶ تا پایان جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹ امارات، سری مستندهای جذابی از اردوها و بازیهای تیم ملی فوتبال ایران ساخت که تاکنون چندین بار بازپخش شده است. رضایی درباره شرایط مستندسازی ورزشی به «ایران ورزشی» گفت: «مستندسازی در ایران مهجور است. در حالی که در شبکههای معروف جهان، پرامکاناتترین گروهها که شرایط بسیار خوبی هم دارند، مستندسازها هستند. با اینکه شبکهای هم به نام مستند داریم و کار خوبی هم با ایجاد این شبکه انجام شد ولی وقتی شبکههای اصلی مستندهای کمی بسازند و پخش کنند، باعث میشود که سلیقه مردم تغییر کند و در حوزه ورزش و فوتبال هم شرایط تقریباً به همین صورت بوده است.»
او درباره اینکه آیا باشگاههایی مانند استقلال و پرسپولیس، درخواست ساخت مستند داشتهاند یا خیر، عنوان کرد: «درخواستهایی بوده ولی حمل بر خودستایی نباشد، گزیدهکار هستم و وقتی سه چهار دوره اول «مردان آهنین» را ساختم دیگر ادامه ندادم و ترجیح میدهم بیشتر در حوزه ملی فعالیت کنم که در دوره فدراسیون اخیر متوقف شد و آخرین کارم «دوباره فوتبال» در زمان کارلوس کیروش بود که پخش و دیده شده است.»