من طرف نکونام هستم، نه خطیر
اقبالی: قلعــــه‌نویی بماند اما کمک‌هایش را تغییر دهد
این نســــل نسل طلایی فوتبال نیست
مهدیه دریابیگی
روزنامه نگار
چیزی نزدیک 10 روز از فینال جام ملت‌های آسیا می‌گذرد، اما همچنان این حسرت با ایرانی‌ها همراه است که چطور ملی‌پوشان نتوانستند به سکوی قهرمانی برسند. شکست ژاپن مقابل ایران دریچه امید را به سوی فوتبالدوستان باز کرد که تیم ملی را در فینال جام ملت‌ها ببیند، اما این اتفاق نیفتاد و در حالی که تیم ملی در مرحله نیمه‌‌نهایی با میزبان این جام مواجه شد، نتوانست حریف را شکست دهد و در نهایت مثل دوره‌های قبل از رسیدن به فینال جا ماند تا حسرت نرسیدن به سکوی قهرمانی 52 ساله شود.
البته اینکه همچنان در گذشته باقی بمانیم نه دردی را دوا می‌کند و نه می‌تواند مشکل ساز باشد. مهم این است که این بازی‌ها درسی باشد در ادامه راه و جام جهانی که در پیش است. امیر قلعه‌نویی علی‌رغم ناکامی در رسیدن به فینال جام ملت‌ها به دلیل شرطی که در قرارداد خود داشت تا سال 2026 ماندنی شد و از این پس همچنان هدایت تیم ملی با او است، اما آنچه امروز کارشناسان فوتبال به آن اشاره می‌کنند این است که قلعه‌نویی برای دستیابی به موفقیت باید فکری به حال دستیاران خود کند و مربیانی را در کنار خود نگه دارد که مشاوران خوبی برای بازی‌های ملی باشند.
در خصوص عدم موفقیت تیم ملی در قطر و همچنین شرایط ادامه کار با قلعه‌نویی با مسعود اقبالی همکلام شدیم؛ مدرس فوتبالی که در سال 84 در تیم استقلال با قلعه‌نویی کار کرده است و توانایی‌های او را بهتر از هرکسی می‌شناسد. اقبالی دیروز در روزنامه ایران ورزشی میهمان ما بود و دلایل نتیجه نگرفتن تیم ملی در قطر را واکاوی کرد.
پیش از شروع بازی جام ملت‌های آسیا خیلی‌ها بر این باور بودند که نسل فعلی تیم ملی نسل طلایی است و اگر قرار است ما در بازی‌های آسیایی قهرمان بشویم قطعاً با چنین نسلی قهرمان می‌شویم. نظر شما در این خصوص چیست و علت نتیجه نگرفتن تیم ملی در قطر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
باید ببینید از چه منظری این نسل را نسل طلایی فوتبال می‌دانستند. به نظر می‌رسد که با نگاه غیر‌کارشناسانه گفته شده نسل طلایی فوتبال هستند. اینطور باید در مورد شرکت تیم ملی در بازی‌های جام ملت‌ها گفت که یکسری بازیکن با‌تجربه را بدون برنامه‌ریزی مدون، مدیریت صحیح در یک تورنمنت بین‌المللی شرکت دادند که پشت حضور در این تورنمنت حساس هیچ آمادگی قبلی و بازی با تیم‌های بزرگ و مطرح نبود. در نهایت نتیجه‌اش هم همین می‌شود که دیدید. ما بی‌توجه به پارامترهای مهمی که باید در چنین مسابقاتی در نظر گرفت، وارد بازی‌های قطر شدیم.
پارامترهایی که باید در این بازی‌ها در نظر گرفته می‌شد، چیست؟
نکته اول اینکه قبل از بازی‌ها باید ما مسابقات تدارکاتی می‌داشتیم که زیبنده تیم ملی بود. نکته بعدی هم اینکه در طی مسابقات باید مربیانی در کنار سرمربی تیم ملی حضور می‌داشتند که می‌توانستند اشکالات را به خوبی دیده و نکات را به او گوشزد می‌کردند. این مربیان باید می‌دانستند که چه بازیکنی تعویض شود و با تغییر تاکتیک حریف تاکتیک ایران را تغییر می‌دادند. اما ما بدون داشتن استراتژی وارد مسابقات شدیم. تیم ملی سه بازی راحت در دور مقدماتی داشت که هر کسی می‌دانست ما در این سه بازی به مشکل نخواهیم خورد و صعود می‌کنیم. البته حتی در این بازی‌ها هم مشکل داشتیم و حریفان را به سختی از پیش رو برداشتیم یا در بازی با سوریه به زحمت توانستیم حریف را شکست دهیم. در کل سبک بازی‌های ما نشان داد که این نسل، نسل طلایی فوتبال ما نبود.
شما در صحبت‌های خود اشاره داشتید به کمک‌های ضعیف قلعه‌نویی. پیش از این مسابقات هم خیلی‌ها به نیمکت شلوغ و البته کم بار(به لحاظ فنی) انتقاد داشتند.
من حرفم این است چرا الهویی باید کمک اول قلعه‌نویی باشد و در کنار او کار کند. الهویی یک آنالیزور است و باید در نقش همان آنالیزور به کار خود ادامه دهد. هیچ کس ندیده ایشان فوتبال بازی کند! سایر کمک‌های قلعه‌نویی هم همینطور هستند. شاید در گذشته فوتبالیست خوبی بودند، اما دلیل نمی‌شود الان مربی خوبی باشند و به لحاظ فکری به آقای قلعه‌نویی کمک کنند. مربیگری همینطوری نیست و برای اینکه بتوانی دانش فوتبالی خود را به فوتبالیست انتقال دهی نیاز به علم روز دنیا داری. باید خودت را با فوتبال پیشرفته دنیا وفق دهی، چیزی که ما در مربیان کنار قلعه‌نویی ندیدیم. مربیگری این است که تو بتوانی در لحظه تصمیمات درست بگیری و چون فشار زیادی روی سرمربی است قطعاً باید مربیان بزرگی در کنارش باشند که با آنالیز بموقع و درست حریف، این نکات را در لحظه درست به سرمربی انتقال دهند. همان کاری که گواردیولا یا یورگن کلوپ در فوتبال دنیا انجام می‌دهند. کنفدراسیون فوتبال آسیا بعد از بازی‌های آسیایی جدول آماری منتشر کرد که ایران در ضعیف‌ترین سطح ممکن بود. فوتبال پیشرفته دنیا چهار فاکتور مهم دارد: 1- تکنیک 2- تاکتیک 3- مسائل فیزیکی 4- مسأله روحی و ذهنی. ما نتوانستم در قطر این چهار فاکتور مهم را رعایت کنیم.
بازی‌های آسیایی تمام شد و ما در فروردین و خرداد ماه سال آینده چهار بازی در مرحله مقدماتی جام جهانی خواهیم داشت. چه کاری باید برای آن بازی‌ها انجام دهیم؟
شما شک نکنید که ما در آن بازی‌ها مقابل ازبکستان و تاجیکستان هم به مشکل می‌خوریم. در جام ملت‌ها مشخص شد که تیم‌ها خیلی پیشرفت کردند و برنامه‌ریزی درستی داشتند. ای‌کاش ما برای این بازی‌ها دست به جوانگرایی در تیم ملی بزنیم. شما نگاه کنید در بازی‌های آسیایی بازیکنانی مثل طارمی چقدر اشباع شدند! چقدر این بازیکنان اشتباه داشتند! بهتر نیست در چنین شرایطی به جوانها شرایط بازی کردن بدهیم و قطعاً با انگیزه‌ای که دارند، بهتر نتیجه می‌گیرند. اما من فکر می‌کنم قلعه‌نویی به دلیل انتقاداتی که شد چهار جوان دعوت می‌کند اما به صورت سمبلیک و به آنها بازی هم نمی‌دهد. فقط برای اینکه بگوید دست به تغییر زدم. البته این را هم بگویم ما در بازی‌های آسیایی برنامه تاکتیکی خاصی نداشتیم و به نظر من برد مقابل ژاپن هم بر اثر خلاقیت خود بازیکنان و تفکر آنها به وجود آمد.
چطور؟
مربی باید در رختکن حرفی برای گفتن داشته باشد. تمام مربیان بزرگ دنیا در رختکن تمام نکات را به بازیکنان خود گوشزد می‌کنند. به همین دلیل است نیمه دوم به نیمه مربیان معروف است. اما فکر می‌کنید قلعه‌نویی در رختکن چه چیزی دارد که به بازیکنان بگوید. به همین دلیل است که می‌گویم در بازی با ژاپن خود بازیکنان خط میانی حریف را بستند و در نهایت منجر به نتیجه گرفتن شد.
از طرز صحبت‌های شما این برداشت را می‌توانیم بکنیم که خیلی راغب به ادامه کار با آقای قلعه‌نویی نیستید.
ما پول نداریم که مربی خارجی بیاوریم. فدراسیون نمی‌تواند به دلیل بی‌پولی مربی خارجی بیاورد و مجبور هستند مربی ایرانی داشته باشند. آقای قلعه‌نویی خوب است که باشند، اما باید تجدید نظری در خصوص کمک‌های خود بکنند.
نظرتان این است که دستیار خارجی بیاورند.
نه دستیار ایرانی هم باشد مشکلی نیست، اما قطعاً دستیار ایرانی قوی. همان‌طور که گفتم چرا باید شخصی مثل الهویی دستیار اول قلعه‌نویی باشد؟! ایشان باید در وهله اول دستیارانش را تغییر دهد. در وهله دوم هم باید جوانگرایی کند. قلعه‌نویی باید قدرت ریسک خود را بالا ببرد و به جوانها اعتماد کند. بازیکنان جوان خوبی در سطح لیگ داریم. نیاز است که چند وقتی این بازیکنان را زیر نظر بگیرد و بهترین‌ها را به اردوی تیم ملی دعوت کند.
به عنوان شخصی که با استقلال هم در یک دوره کار کردید شرایط فعلی این تیم را چطور می‌بینید؟ این روزها خطیر و نکونام باز هم اختلاف دارند و این باعث نگرانی هواداران استقلال شده است.
نکونام جوهره این فوتبال است. من مشکل را در مدیریت می‌دانم. اگر قرار باشد طرف کسی باشم، قطعاً طرف نکونام هستم.
استقلال صدرنشین است و خوب نتیجه گرفته اما به نحوه بازی این تیم انتقادات زیادی می‌شود. نظر شما در این خصوص چیست؟
هیچ تیمی در لیگ ما شبیه سپاهان فوتبال بازی نمی‌کند. سپاهان به لحاظ بازی از همه تیم‌ها قشنگ‌تر بازی می‌کند. اما استقلال آشفتگی تاکتیکی دارد.
استقلال باید پنجشنبه به مصاف تیم ملوان برود. نظرتان در خصوص این بازی چیست؟
ملوان پدیده این لیگ بوده است. از پشتوانه بازیکن خوبی برخوردار است و قطعاً کار استقلال در انزلی مشکل است. استقلال باید بداند با حریف سرسختی روبه‌رو است و از این لحاظ باید با آمادگی روحی به مصاف شاگردان تارتار بروند.