بالاتر از هالند و امباپه، بالاتر از همه
و دوبــــاره مســــی...
محسن ذاکری
روزنامه نگار
لیونل مسی به عنوان بهترین بازیکن جهان در سال 2023 از سوی فیفا معرفی شد و با دو عنوانی که در سال‌های 2019 و 2022 به دست آورده، حالا از این جهت هم بی‌رقیب است. او که در سال 2023 هشتمین توپ طلایش را نیز گرفت، نخستین بازیکن شاغل در لیگ حرفه‌ای آمریکا(MLS) است که به این عنوان می‌رسد. مسی که بالاتر از ارلینگ هالند و کیلیان امباپه انتخاب شد، به همراه دو رقیبش در مراسم لندن حاضر نبود چون در حال تمرین با اینترمیامی است و خود را برای نخستین بازی پیش فصل که جمعه برابر تیم ملی السالوادور برگزار می‌شود، آماده می‌کند. فصل اینتر از بازی دوم اسفند مقابل رئال سالت لیک شروع می‌شود و تا آن موقع بازی‌های دوستانه متعددی برگزار می‌کنند از جمله دیدار 12 بهمن مقابل النصر کریستیانو رونالدو.
رویه فیفا
جایزه بازیکن سال فیفا معمولاً یک سال تقویمی را در بر می‌گیرد و با توپ طلا که عملکرد فصل را مد نظر قرار می‌دهد، متفاوت است. اما جوایز امسال از دسامبر 2022 تا آگوست 2023 را شامل شد به دلیل اینکه جام جهانی قطر در مراسم سال قبل گنجانده شده بود. آرای مربیان و کاپیتان‌های تیم‌های ملی به اضافه روزنامه‌نگاران و هواداران در سایت فیفا که هر کدام 25 درصد محاسبه می‌شود، برندگان را تعیین می‌کند. جایزه پوشکاش برای بهترین گل هم توسط هواداران به برنده اعطا می‌شود.
امتیاز برابر
مسی در رأی‌گیری با هالند برابر شد اما این بازیکن 36 ساله یک افتخار دیگر به ویترین پرزرق و برق خود اضافه کرد. فیفا توضیحی رسمی منتشر کرده درباره اینکه چرا مسی و نه هالند به این جایزه رسید. بر اساس بند 12 قانون بهترین‌های فیفا در صورتی که دو نفر برای انتخاب بهترین بازیکن امتیاز برابر داشته باشند، کسی برنده می‌شود که از دسته خودش بیشترین پنج امتیازی را گرفته باشد. به عنوان مثال اگر این اتفاق در رده‌بندی بهترین بازیکن مرد رخ دهد، کسی که از سوی کاپیتان‌های تیم‌های ملی بیشتر انتخاب اول شده و به اصطلاح پنج امتیازی شده باشد، برنده خواهد بود. مسی و هالند در امتیاز 48 برابر بودند اما مسی به این دلیل که نفر اول 13 کاپیتان تیم ملی بوده در برابر 11 انتخاب اول هالند به این جایزه رسیده است. امباپه که با 35 امتیاز سوم شده، انتخاب اول 9 کاپیتان ملی بوده است. بر اساس اعلام فیفا در واقع هالند بیشتر از سوی مربی‌ها و رسانه‌ها انتخاب شده و مسی بیشتر مورد توجه کاپیتان‌ها و هواداران قرار گرفته است.
تأثیر جام جهانی
با آنکه مسی جایزه سال 2022 را به خاطر قهرمانی در جام جهانی به دست آورد اما به نظر می‌رسد بسیاری از رأی‌دهندگان همچنان تحت تأثیر تورنمنت قطر به او رأی دادند که در هفت بازی آرژانتین هفت گل زد و سه پاس گل داد. او در بازه زمانی مورد نظر برای جایزه سال فیفا در سال 2023 توانست 9 گل در 21 بازی برای پاری سن ژرمن بزند قبل از اینکه به اینترمیامی برود. مسی همچنین در این مدت پنج گل در سه بازی برای آرژانتین به ثمر رساند. از سال 2016 که این جایزه راه افتاده، تنها چهار بازیکن آن را برده‌اند. رونالدو دو سال اول را برد قبل از آنکه لوکا مودریچ در سال 2018 به این عنوان برسد. روبرت لواندوفسکی هم در سال‌های 2020 و 2021 بهترین بازیکن سال فیفا شد.
اظهار نظرها
لیونل اسکالونی مربی تیم ملی آرژانتین درباره مسی گفت: «اگر بگویم در تمرین چه کارهایی می‌کند، باور نمی‌کنید. او دیوانه است. به لئو گفته‌ام تا وقتی که از بازی لذت می‌برد، باید ادامه دهد. او نشان داده هیچ حد و مرزی در فوتبال وجود ندارد و این فوق‌العاده است.» دیوید بکام مالک مشترک اینتر میامی هم گفت: «یکی از دلایل ما برای آوردن او این بود که الهام‌بخش نسل فوتبالیست‌ها باشد. او می‌تواند فوتبال را تغییر دهد.» نیمار هم‌تیمی سابق او در بارسلونا و پاری‌سن‌ژرمن هم گفت: «برادر، آنطور که می‌خواستیم نشد اما خوشحالم که دو سال دیگر با هم بودیم. در مرحله جدید زندگی برایت آرزوی خوشبختی دارم.»
شش بازیکن از سیتی
منچسترسیتی فصل فوق‌العاده‌ای را پشت سر گذاشت و سه‌گانه برد برای همین شش بازیکن از این تیم در تیم منتخب جای گرفتند. ادرسون جایزه بهترین دروازه‌بان مردان و پپ گواردیولا جایزه بهترین مربی مردان را گرفت اما هالند جوایز فردی تیم را کامل نکرد. به هر حال در تیم منتخب سال، هر سه مدافع سیتی، روبن دیاز، کایل واکر و جان استونز حاضر شدند به همراه هالند و هافبک‌های تیم، برناردو سیلوا و کوین دبروین. مسی و امباپه به همراه سه بازیکن از رئال مادرید هم در این فهرست قرار گرفتند، وینیسیوس جونیور، تیبو کورتوآ و جود بلینگام. سارینا ویگمن مربی تیم زنان انگلیس جایزه بهترین مربی و مری ارپس جایزه بهترین دروازه‌بان را گرفتند اما جایزه بهترین بازیکن به آیتانا بونماتی از تیم ملی اسپانیا تعلق گرفت که به عنوان قهرمانی جهان رسید. در مجموع هفت بازیکن از انگلیس در تیم منتخب سال زنان قرار گرفتند.
جایزه گواردیولا
پپ گواردیولا نخستین جایزه جشن را به عنوان بهترین مربی سال دریافت کرد. او بالاتر از لوچانو اسپالتی و سیمونه اینتزاگی به این جایزه رسید. اسپالتی ناپولی را به نخستین قهرمانی‌اش بعد از 32 سال رساند در فاصله پنج هفته مانده به پایان لیگ که یک رکورد مشترک است. اینتزاگی هم اینتر را به قهرمانی جام حذفی ایتالیا و نایب قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا رساند. پدر 92 ساله گواردیولا هم از حاضران در این مراسم بود.
گل برتر
گیلرمه مادروگا بازیکن بوتافوگو در سری B برزیل جایزه بهترین گل سال را به دست آورد که به احترام گلزن افسانه‌ای مجارستان، فرانس پوشکاش نامگذاری شده است. رقبای او برای گل سال خولیو انسیسو بازیکن برایتون و نونو سانتوس از اسپورتینگ بودند. قیچی‌برگردان او از بیرون محوطه جریمه در دیدار با نوووریزونتینو مورد توجه کاربران سایت فیفا قرار گرفت.
جایزه ویژه
جایزه ویژه فیفا در این مراسم به مارتا رسید که بیش از 20 سال در سطح اول فوتبال زنان درخشیده. او که شش بار جایزه بهترین بازیکن سال را در سال‌های 2010-2006 و 2018 به دست آورده، در شش دوره جام جهانی زنان در 23 بازی 17 گل زده و در فوتبال زنان و مردان بی‌رقیب است.
در میان بازیکنانی که هنوز فعالیت دارند، لیونل مسی با 13 و کیلیان امباپه با 12 گل نزدیکترین رقبای او هستند. مارتا همچنان برای تیم اورلاندو پراید و تیم ملی برزیل می‌درخشد اما تصمیم گرفت جام جهانی سال گذشته آخرین جام او باشد. مارتا یکی از سه نفری است که در پنج جام جهانی گل زده در کنار کریستین سینکلر از کانادا و کریستیانو رونالدو از پرتغال. این دو نفر هم مثل مارتا جایزه ویژه فیفا را دریافت
کرده‌اند.