جا مانده‌های بزرگ جام ملت‌های آسیا
لعنت به مصدومیت...
حمیدرضا عرب
روزنامه نگار
مصدومیت‌های ناگهانی در ادوار جام ملت‌های آسیا موجب حذف نام بازیکنان بزرگی از فوتبال ایران شده است. از گذشته تا کنون بسیاری از ستاره‌های فوتبال ایران به دلیل مصدومیت حضور در این تورنمنت بزرگ را از دست داده‌اند تا تیم ملی ایران نتواند با همه قوا در این بازی‌ها شرکت کند. اگر به اسامی بازیکنانی که در ذیل آمده بنگرید به این باور می‌رسید که تیم ملی فوتبال ایران چه جواهرهایی را در آستانه ورود به جام ملت‌های آسیا از کف داده است و شاید اگر این چهره‌ها در تیم ملی فوتبال ایران حضور داشتند، طلسم 47 ساله قهرمان نشدن در جام ملت‌های آسیا در این ایام می‌شکست. ماجرای مصدومیت‌ها متأسفانه در جام ملت‌های 2023 نیز تکرار شده است و تیم ملی با از دست دادن دو عنصر کلیدی خود راهی جام ملت‌های قطر شده است. با این حال امیر قلعه‌نویی و همکارانش امیدوارند این مصدومیت‌ها خللی در برنامه‌های آنها ایجاد نکند.
تیر نامجو به قلب پروین
مجید نامجومطلق را باید یکی از غایبان قدیمی جام ملت‌های آسیا لقب داد که با غیبت خود دردی جانکاه برای تیم ملی فوتبال ایران پدید آورد و موجب آزردگی علی پروین و همکارانش شد. او یکی از خوش تکنیک‌ترین و باهوش‌ترین فوتبالیست‌های دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی فوتبال ایران محسوب می‌شود که بدشانسی‌های زیادی سر راه او قرار گرفت که یکی از آنها مصدومیت و از کف دادن شانس حضور در جام ملت‌های ۱۹۹۲ است؛ رقابت‌هایی که منجر به ثبت بدترین عملکرد ایران در تاریخ جام ملت‌ها شد و شاگردان علی پروین در همان دور گروهی با این مسابقات وداع کردند. شاید اگر مجید نامجومطلق در ترکیب تیم ملی حضور داشت، سرنوشت دیگری برای تیم ملی ایران رقم می‌خورد و شاگردان پروین دست کم در دور مقدماتی حذف نمی‌شدند.
از مصدومیت عجیب نیکبخت تا مجتبی
تیم ملی فوتبال ایران در جام ملت‌های 2007 نیز دو غایب بسیار بزرگ داشت که به علت مصدومیت نتوانستند در ترکیب تیم ملی ایران به میدان بروند. علیرضا واحدی نیکبخت و مجتبی جباری بازیکنانی بودند که نتوانستند دست امیر قلعه‌نویی را در جام ملت‌های آسیا بگیرند و تیم ملی از غیبت این دو بازیکن لطمه‌های بسیاری دید. حضور نیکبخت و جباری می‌توانست به وضعیت تیم ملی در این تورنمنت خیلی کمک کند. شاید اگر این دو عنصر تکنیکی در ترکیب تیم ملی ایران حضور داشتند، امیر قلعه‌نویی در بازی با کره‌جنوبی از گردونه رقابت‌ها حذف نمی‌شد. شگفت‌انگیز اینکه نیکبخت سه سال قبل هم به دلیلی مشابه راهی چین نشد تا در ترکیب تیم ملی قرار نگیرد؛ بازیکنی که همانند جباری مسابقات بزرگی را به دلیل آسیب‌دیدگی از دست داد و جام ملت‌های آسیا یکی از آنها بود.
پژمان به هاشم پیوست
در جام ملت‌های آسیای 2015 نیز اتفاقات تلخی برای کارلوس کی‌روش رخ داد و دو چهره مهم تیم ملی را که در پازل دفاعی او جا داشتند از کف داد. هاشم بیک‌زاده و پژمان منتظری، دو غایب بزرگ تیم ملی در جام ملت‌های ۲۰۱۵ بودند؛ بازیکنانی که کارلوس کی‌روش اعتقاد داشت اگر در ترکیب تیم ملی قرار می‌گرفتند نتایج بهتری در این تورنمنت به دست می‌آورد اما مصدومیت، مسیر این دو بازیکن را از تیم ملی جدا کرد تا کی‌روش در غیاب دو بازیکن مهم خود گام به این تورنمنت بگذارد. مصدومیت پژمان در فاصله ۱۶ روز تا آغاز جام ملت‌های آسیا رخ داد که توسط باشگاه ام‌صلال قطر اعلام شد. هاشم هم که فرصت بازی در جام جهانی ۲۰۱۴ را از دست داده بود، این بار به‌خاطر شکستگی در ناحیه دست در اردوی تیم ملی، جای خود را به محمدرضا خانزاده داد تا کلکسیون بدشانسی‌اش تکمیل شود.
تکرار تاریخ برای کی‌روش
در جام ملت‌های 2019 هم کی‌روش با انبوهی از مصدومان گام به این تورنمنت گذاشت. کی‌روش که تصور می‌کرد در این تورنمنت می‌تواند از همه ستاره‌های خود بهره بگیرد اما در نهایت با غایبانی پرتعداد گام به این رویداد گذاشت. سعید عزت‌اللهی مهم‌ترین غایب تیم ملی بود که دست کی‌روش را خالی گذاشت. به جز سعید نفراتی چون علی کریمی، علی قلی‌زاده، کاوه رضایی و صادق محرمی هم امکان شرکت در جام هفدهم را به دست نیاوردند و تیم ملی با محدودیت زیادی در چند پست وارد جام شد و در نهایت در دور نیمه‌نهایی به ژاپن باخت. شاید اگر عزت‌اللهی که در آن دوران در اوج آمادگی قرار داشت یا علی کریمی که او نیز در این دوران به اوج آمادگی رسیده بود و همچنین قلی‌زاده در فرم بدنی مطلوب بودند، کی‌روش هرگز با آن وضعیت از جام ملت‌های آسیا کنار نمی‌رفت اما افسوس که سرمربی پرتغالی تیم ملی در این جام نیز با مصدومان بسیار گام به این تورنمنت گذاشت و نتوانست به نتیجه مطلوب دست یابد.
مرتضی و وحید آخرین مصدومان
اما امیر قلعه‌نویی در حالی که در جام ملت‌های 2007 جباری و نیکبخت را از دست داد، بار دیگر تاریخ برای او تکرار شده است و این بار نیز باید در غیاب دو بازیکن با تجربه گام به جام ملت‌های آسیا بگذارد. مرتضی پورعلی‌گنجی و وحید امیری، جدیدترین غایبان تیم ملی در جام ملت‌های آسیا محسوب می‌شوند. این دو بازیکن باتجربه به دلیل مصدومیت‌های سنگینی که برایشان به وجود آمد، نتوانستند عازم قطر شوند و تیم ملی را در هجدهمین دوره جام ملت‌های آسیا همراهی کنند. بدون شک نبود این دو مهره مهم، کار امیر قلعه‌نویی را دشوار خواهد کرد. مرتضی، در قلب خط دفاعی، مهره قابل اتکایی بود که در غیابش روشن نیست که بازیکنانی همچون کنعانی‌زادگان که قرار است در ترکیب اصلی تیم ملی به میدان بروند، چگونه می‌خواهد جای خالی این بازیکن را پرکند. حال شاید قلعه‌نویی از غیبت امیری به دلیل تعدد بازیکنان تکنیکی لطمه آنچنانی نبیند.