درباره یک پروسه ناقص و سوختن ستاره‌ها
چرا پرسپولیس گزینه داخلی ندارد؟
محمد قراگزلو
روزنامه نگار
یکی از مدیران باشگاه پرسپولیس بعد از قطعی شدن استعفای یحیی گل‌محمدی و برنگشتنش می‌گفت متأسفانه در بین پیشکسوتان پرسپولیس مربی‌ای که دارای شرایط سرمربیگری در مقطع فعلی باشد، نداریم و بعید است برای جانشینی یحیی گزینه داخلی داشته باشیم. این مدیر پرسپولیسی می‌گفت با رصد کردن در بین تمام ستارگان دهه‌های 60، 70، 80 به گزینه‌های کم تعدادی می‌رسید که یا نام و اعتبارشان در سطح سرمربیگری پرسپولیس در شرایط فعلی نیست یا ممکن است با رویکرد به آنها به نوعی سوخت شوند و داستان مربیگری‌شان تحت تأثیر حضور در پرسپولیس خیلی زود به پایان برسد.
این مدیر مسئول می‌گفت در شرایطی که پیشکسوتان پرسپولیس یا سراغ مربیگری نرفتند یا غالب آنها ناموفق بودند اما در بین استقلالی‌ها مربیان زیادی تا سطح لیگ برتر بالا آمدند و همیشه از بین پیشکسوتان این باشگاه گزینه‌هایی برای سرمربیگری وجود دارد.
در عین حال یکی از پیشکسوتان پرسپولیس در جواب این مدیر می‌گفت نفراتی مثل محمود فکری، رضا عنایتی، سیدمهدی رحمتی یا صمد مرفاوی و علیرضا منصوریان که طی سال‌های اخیر در لیگ برتر مربیگری کردند در شرایط استاندارد نباید به این سطح از مربیگری می‌رسیدند و عجیب است که برخی از آنها حتی با وجود ناکامی و شکست باز هم تیم می‌گیرند. این پیشکسوت پرسپولیس به این نکته اشاره کرد که به نظر می‌رسد جریانی پشت این ماجراست که این چهره‌ها در سطح اول فوتبال مربیگری کنند و حتی بعد از ناکامی هم تیم بگیرند وگرنه نه به لحاظ کاراکتر و نه به لحاظ فنی قابلیت سرمربیگری در لیگ برتر را ندارند.
به هر حال شاید بد نباشد مرور کنیم و ببینیم در بین پیشکسوتان دهه‌های مختلف پرسپولیس در مربیگری چه کرده‌اند و آیا واقعاً هیچ‌کدام از آنها قابلیت سرمربیگری پرسپولیس را ندارند؟
محمد پنجعلی:
یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ باشگاه چیزی بیش از 12 سال است که مربیگری نمی‌کند. پنجعلی بلافاصله بعد از دوران فوتبالش به عنوان مربی در پرسپولیس مشغول به کار شد و کنار درخشان کار می‌کرد. آخرین بار او در تیم امید دستیار رنه سیموئز برزیلی بود و بعد از مدتی نیز مدیر آکادمی باشگاه شد و مدت‌هاست مدرسه فوتبالش را اداره می‌کند.
ناصر محمدخانی:
این ستاره سابق پرسپولیس هم بلافاصله بعد از فوتبالش دستیار علی پروین بود اما مربیگری‌اش را ادامه نداد.
حمید درخشان:
نسبت به ستاره‌های دهه 60 بیشتر از هر کسی در سطح اول مربیگری کرده. درخشان همان سال 73 سرمربی پرسپولیس شد اما کنار رفت و دوباره از سال‌های 74 تا 76 دوران خوبی در این تیم به عنوان سرمربی داشت. او بعد از 17 سال مربیگری در تیم‌های مختف دوباره سرمربی پرسپولیس شد اما نتایجش ضعیف بود تا برانکو جانشینش شده و دوران طلایی پرسپولیس آغاز شود. درخشان در 8 سال اخیر در چهار تیم مربیگری کرده و آخرین تیمش سایپا در لیگ یک بوده است اما الان مربیگری نمی‌کند.
حسین عبدی:
مربیگری را در ویند امارات شروع کرد و سپس در مقطعی کوتاه سرمربی داماش گیلان بود. عبدی در کنار کرانچار، علی دایی و حمید درخشان کمک مربی بوده اما تنها یک بازی سرمربی پرسپولیس بوده. عبدی طی سال‌های اخیر مربی فدراسیون فوتبال بوده و بعد از حضور در تیم بانوان، طی پنج سال اخیر با تیم نوجوانان ایران کار کرده است.
فرشاد پیوس:
حدود 20 سال است که مربیگری می‌کند اما همواره در لیگ یک و دو مربیگری کرده و استاد صعود با تیم‌ها به دسته بالاتر است. در حال حاضر نیز هدایت سپیدرود رشت را برعهده دارد.
محسن عاشوری:
شروع دوران سرمربیگری‌اش از تیم‌های پایه پرسپولیس بود و در دو، سه مقطع به عنوان دستیار و مربی موقت در تیم بزرگسالان پرسپولیس کار کرده که آخرینش دستیاری استیلی و دنیزلی بود. بعد از آن او در تیم‌های لیگ یکی سرمربیگری کرد و دو سال از آخرین دوره مربیگری‌اش گذشته و الان هم به کانادا مهاجرت کرده است.
مرتضی کرمانی‌مقدم:
حدود ده سال است که مربیگری می‌کند اما همیشه دستیار پیوس، فرهاد کاظمی یا محسن عاشوری بوده است. او مدت کوتاهی در دومین دوره سرمربیگری دنیزلی در پرسپولیس دستیار بود و الان هم کمک پیوس در سپیدرود رشت است.
حمید استیلی:
بلافاصله بعد از پایان دوران بازیگری دستیار علی پروین شد و بعدتر در کادر فنی با سوبل، دنیزلی و قطبی بود و در قهرمانی لیگ هفتم نقش پررنگی داشت. او بعد از رفتن علی دایی سرمربی پرسپولیس شد اما نتایج ضعیفی گرفت و دنیزلی جایش را گرفت. همین ناکامی روی ادامه دوران مربیگری‌اش تأثیر داشت و در ملوان، راه‌آهن و تیم ملی امید هم ناکام بود و الان دو سال است که مربیگری نمی‌کند.
علی دایی:
بیشتر از چهار سال است که مربیگری نمی‌کند. دایی در دو مقطع سرمربی پرسپولیس بوده که بار اول دو جام حذفی گرفت اما بار دوم ناکام بود و اخراج شد تا درخشان جایش را بگیرد.
مهدی مهدوی‌کیا:
بعد از حضور به عنوان مدیر فنی در تیم‌های ملی پایه در هامبورگ به عنوان دستیار مربیگری کرد و در نهایت سرمربی تیم زیر 23 سال ایران شد که نتایج خوبی نگرفت.
علیرضا امامی‌فر:
حدود 13 سال قبل مربیگری‌اش را با حضور در تیم‌های برق شیراز و پارسه آغاز کرد اما بعد از آن همیشه دستیار بود. در پرسپولیس دستیار درخشان شد و می‌خواست با برانکو هم کار کند که نشد. آخرین بار چهار سال قبل دستیار استیلی در تیم امید بود.
حمید مطهری:
بعد از سال‌ها دستیاری مربیان مختلف در لیگ برتر و یک فصل سرمربیگری تیم امید پرسپولیس با یحیی از شهرخودرو به پرسپولیس آمد و دو سال و نیم موفق داشت اما سپس سرمربی نساجی شد که دوران موفقی نداشت و حالا دستیار قلعه‌نویی در تیم ملی است.
کریم باقری:
حدود ده سال دستیار برانکو، کالدرون و یحیی گل‌محمدی در پرسپولیس بوده و شاید الان به این تیم مسلط‌تر از بقیه باشد اما ظاهراً علاقه‌ای به سرمربیگری ندارد.
اسماعیل حلالی:
مدتی در تیم ب و تیم امید پرسپولیس سرمربی بوده و مدتی نیز تیم‌های لیگ دویی را هدایت کرده. آخرین حضورش دستیاری حمید درخشان در تیم لیگ یکی سایپا بوده است. او هم مثل خیلی از ستاره‌های دهه‌های گذشته پرسپولیس مدرسه فوتبالش را اداره می‌کند.
مهدی تارتار:
حدود 14 سال است در لیگ برتر مربیگری می‌کند و مدتی هم دستیار دایی در پرسپولیس بود اما معمولاً در تیم‌های میانه جدولی و کم بنیه مربیگری کرده ولی امسال در ملوان موفق‌تر بوده است.
کورش برمک:
حدود ده سال از شروع دوران مربیگری‌اش می‌گذرد. او در تیم‌های ملی نوجوانان و دانشجویان مربی بوده و در لیگ یک هم سابقه سرمربیگری دارد. در لیگ یک دستیار هم بوده و حالا دستیار ربیعی در ذوب‌آهن است.
چشم باشگاه به شبکه‌های اجتماعی است
مربیان سازنده از تیم‌های پایه بالا نیامدند!
از بین بسیاری از پیشکسوتان دهه‌های مختلف که مربی شدند بسیاری در سطح پایه باقی ماندند یا مدارس فوتبالی به نام‌شان است. ضیا عربشاهی یکی از برجسته‌ترین چهره‌های دهه 60 پرسپولیس همیشه می‌گوید بالاترین مدرک مربیگری را دارد اما غیر از مقطعی حضور در تیم‌های پایه پرسپولیس مربیگری نکرده. پیشکسوتانی مثل رحیم یوسفی، مرتضی فنونی‌زاده، سعید نعیم‌آبادی، منوچهر عبدالله‌نژاد، محمود کلهر، محمد برزگر و ... از ستاره‌های دهه 60 و 70 فقط در تیم‌های پایه باشگاه مربیگری کرده‌اند. بهزاد داداش‌زاده در فوتبال ساحلی مربیگری کرده، محمود شافعی حالا در فوتبال ترکیه مربیگری می‌کند و ... اما از بین این همه چهره‌ای که در باشگاه پرسپولیس به عنوان مربی کارشان را آغاز کردند هیچ‌کدام به سطح بالایی نرسیدند که حالا بتوان به عنوان گزینه سرمربیگری رویشان حساب کرد.
متأسفانه نگاه باشگاه و مدیرانش بخصوص طی سال‌های اخیر به شبکه‌های اجتماعی دوخته شده و برخی مدیران به صورت ناخواسته از نگاه غالب در شبکه‌های اجتماعی خوراک می‌گیرد. برای مثال اینکه گفته می‌شود هیچ نگاهی به مربیان داخلی نداریم و تنها دنبال برانکو یا اسکوچیچ هستیم ناشی از همین نگاه است و البته پروسه‌ای که ناقص اجرا شد.
از بین مربیانی که در تیم‌های پایه کار کردند، بودند نفراتی که هم قابلیت بها دادن داشتند هم می‌توانستند به جای برادر یا خویشاوندان برخی مربیان در کادر فنی حضور داشته باشند و پروسه بالاآمدن مربیان هم مثل بازیکنان از آکادمی اتفاق بیفتد اما اختیارات عجیب به برخی سرمربیان و عدم اعتماد به داشته‌های باشگاه مانع از تحقق چنین اتفاقی شد.
در نقطه مقابل به برخی از چهره‌های نامداری که در دوران بازیگری‌شان چهره بودند و ستاره به حساب می‌آمدند خیلی زود به عنوان مربی در تیم بزرگسالان اعتماد شد که آن اتفاق هم اشتباه بود و باعث شد خیلی از این چهره‌ها بسوزند و در دنیای مربیگری رشد نکنند.
این در حالی است که دنیای مربیگری با دنیای بازیگری کامل متفاوت است و تجربه نشان داده هر بازیکن بزرگی مربی نمی‌شود یا اگر مربی شد صرفاً مربی خوبی نخواهد شد.
در نتیجه حالا می‌بینیم از بین این همه بازیکن باشگاه پرسپولیس آنهایی که مربی شدند یا در سطح پایه و مدرسه فوتبال ماندند یا به دستیاری در تیم‌های لیگ یکی و لیگ برتری اکتفا کردند چرا که نه باشگاه خودشان پشت‌شان بود نه جریان پشت پرده‌ای بود که از آنها حمایت کند و در قامت سرمربی در سطح اول فوتبال ایران معرفی‌شان کند.