فدراسیون اسکی ایران با 70 سال قدمت 7 سانت زیرساخت اختصاصی ندارد
نظریان: باید سال 2033 میزبان بازی‌های زمستانی آسیا شویم!
هاشمی عصاره سه بخش ورزش ایران را دارد
پریسا غفاری
روزنامه نگار
عباس نظریان، رئیس فدراسیون اسکی و ورزش‌های زمستانی ایران از دو سال پیش که به این فدراسیون آمده، نام آن را تغییر داد و پسوند ورزش‌های زمستانی را به آن اضافه کرد. او معتقد است المپیک زمستانی نباید در ایران تنها به سه رشته اسکی آلپاین، فری استایل و کوهستان منتهی شود چرا که در این رویداد بزرگ بیش از 300 مدال توزیع می‌شود و ایران هم می‌تواند با ایجاد 15 رشته مختص به این المپیک تعداد ورزشکاران و علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی را در ایران گسترش دهد. رئیس فدراسیون اسکی در گفت‌و‌گو با روزنامه ایرانورزشی در خصوص برنامه‌های آینده فدراسیونش صحبت کرد.
شما تصمیم گرفتید فدراسیون را با ایجاد رشته‌های مختلف گسترش دهید؟
ورزش زمستانی ایران زمستانی دیده می‌شود در حالی که این ورزش رشته‌هایی دارد که شاید در فصل زمستان برگزار نشود. اگر با یک نگاه بزرگ به رویدادهای زمستانی نگاه کنیم که آن هم المپیک زمستانی است و امسال یکصدمین سالگرد المپیک زمستانی در جهان جشن گرفته می‌شود و ایران هم که در این حوزه فعال است سعی می‌کند جشنی به این مناسبت بگیرد (1924 اکنون 2024).
اگر بخواهیم با این وسعت به ورزش‌های زمستانی توجه کنیم باید اشاره کنم که الان در ماهی هستیم که هنوز برفی در کوهپایه‌ها نداریم. پس ناچاریم اقدامی نو انجام دهیم. وقتی به فدراسیون آمدم کمترین شناخت را داشتم. تصویری که من از فدراسیون اسکی داشتم همان تصویری است که جامعه الان نسبت به آن دارد که خیلی ثروتمند است اما وقتی وارد شدم کاملاً متضاد بود. بعضی اسکی را محدود به اوقات فراغت لاکچری‌ها می‌دانستند. برخی هم نگاه به ورزش همگانی و قهرمانی آن دارند. البته در ورزش قهرمانی آن نفراتی که حضور پیدا می‌کنند اصلاً بنیه اقتصادی بالایی ندارند. اسکی در ایران سال‌ها قدمت دارد و به 70 سال قبل برمی‌گردد. ولی در این مدت ورزش‌های زمستانی ما محدود به اسکی و چند پیست شده است. در حالی که باید گفت المپیک زمستانی با ۱۵ رشته برگزار می‌شود و آرزویم این است که بزودی بتوانیم در المپیک زمستانی با تعداد بیشتری حضور داشته باشیم. ما آغازگر یک راه نوین هستیم و باید کمک کنیم تا این‌گونه رشته‌ها رشد کنند و در سال‌های آینده به مدال برسیم. متأسفانه باید گفت در حال حاضر هم هیچ زیرساختی متعلق به این رشته نداریم و به‌صورت عاریه‌ای و به‌صورت مقطعی از امکانات آن بهره‌مند می‌شویم.
چند رشته فعال کردید و چند مدال در المپیک زمستانی دارد؟
اگر بخواهم درباره رشته‌های برفی صحبت کنم اول از همه درباره آلپاین و صحرانوردی باید بگویم. ما سابقه 12 دوره حضور در المپیک زمستانی داریم 5 دور قبل از انقلاب و 7 دور بعد از انقلاب. علاوه بر آن در رشته اسنوبرد، فری استایل و اسنوبرد، اسکی کوهستان که روی برف هستند. اما فارغ از این رشته‌ها اگر بخواهیم به زیرشاخه‌ها هم توجه کنیم، هر کدام سکوهای سه‌گانه دارد که اگر بخواهیم ضرب کنیم در همین کراس کانتری تعداد مدال‌آوری زیاد است. شاید 60 تا 70 مدال در اسکی برف داریم. به جز آن هم رشته‌هایی هم در سالن همانند هاکی روی یخ، رولر اسکی و کرلینگ و بقیه که اگر نخواهیم هرکدام را تک تک حساب کنیم در المپیک 2022 زمستانی می‌توان 300 مدال در نظر گرفت. هم‌اکنون در آستانه راه‌اندازی زیرساختهای این رشته هستیم.
با اینکه اسکی و ورزش‌های زمستانی المپیکی هستند، چرا عضو هیأت اجرایی کمیته ملی المپیک نیستید؟
من تقریباً روی این موضوع تلاش کردم، فارغ از مطرح کردن نام فردی که ریاست فدراسیون را برعهده دارد. ما تنها فدراسیونی هستیم که در بخش المپیک زمستانی حضور داریم؛ من معتقدم وقتی ارگانی چون کمیته ملی المپیک رشته‌های المپیکی را اداره می‌کند، نیاز دارد که به فدراسیون ما هم با این ظرفیت مدال‌آوری 200 و اندی مدال یک کرسی را به ورزش‌های زمستانی اختصاص دهند که بتواند از حق و حقوق ورزشکاران و رشته‌ها حمایت و آن را تبدیل به ظرفیت کند. این ظرفیت متعلق به ایران است. من فکر می‌کنم جایش در این هیأت اجرایی خالی است.
در مجمع انتخاباتی ریاست شما را یک مدیر اقتصادی می‌نامند. چه اقداماتی در این مسیر توانستید انجام بدهید.
اقتصاد یک مفهوم برد -برد دارد. شما باید یک چیز را بکارید تا برداشت کنید. هیچ اقتصاد خصوصی و حتی دولتی وقتی درآمدزا نباشد جلو رفتن با آن امکان‌پذیر نیست. ظرفیت‌های اقتصادی ورزش کم نیست. من از همان روز اول می‌دانستم می‌شود از این ظرفیت بی‌نظیر استفاده کرد. اما برای رسیدن به قاعده برد - برد باید مقدماتی را فراهم کنید. باید امکانات و زیرساختی اختصاصی داشته باشید. فدراسیون اسکی ایران با 70 سال قدمت 7 سانت زیرساخت اختصاصی برای ارائه به بخش خصوصی برای دریافت حمایت ندارد. بخش ورزش‌های سالنی یخی فدراسیون که نوپاست و آن هم از زیرساختهای ورزش کشور بی‌بهره هست. من اگر بخواهم یک حوزه اقتصادی را وارد فدراسیون کنم، سخت نیست اما این یک طرف قضیه هست، برد فدراسیون. برد طرف دیگر و بخش خصوصی را چگونه باید تأمین کنم؟ بدون زیرساخت اختصاصی، بدون فضای تبلیغات محیطی و سایر محدودیت‌های رشته‌های زمستانی. مشکل اقلیم و بارش برف، مشکل مکان و ارتفاعات، مشکل امکان ضعیف پخش زنده، مشکل تجهیزات و زیرساختهای فنی برگزاری رویداد و... . منابع اقتصادی آوردن و اسپانسر مشکلی ندارد اما نیاز به زیرساخت اختصاصی دارد. تنها پیست دولتی بین‌المللی ما در اسکی، پیست دیزین است. به طور مثال اگر پیست دیزین 10 خط اسکی دارد حداقل یک خط آن را به فدراسیون تحویل دهند، بعد من می‌توانم روی اسپانسرینگ برنامه‌های فدراسیون کار کنم.
خیلی‌ها این رشته را محدود به ساوه شمشکی‌ها، کیادربندسری و تیرها می‌نامند، اما شما نظر دیگری دارید؟
اصولاً ورزش‌های زمستانی در تمام دنیا محدود به افرادی که در روستاهای کوهپایه زندگی می‌کنند و کل زندگی‌شان را با کوهستان، برف و سرما عجین هستند، البته در بسیاری از کشورهای صاحب اسکی چون نروژ، سوئیس، آلمان و... اسکی‌بازانشان محدود به همین افراد کوهپایه می‌شود. اما در سه سال گذشته که توفیق خدمتگزاری به جامعه ورزش‌های زمستانی داشته‌ام سعی کردم در‌های ورود به تیم‌های ملی را برای تمامی نخبگان و استعدادهای برتر این رشته و علاقه‌مندان باز کنم. در حال حاضر هیچگونه انحصاری وجود ندارد. این رشته یک رشته انفرادی و زمانی است. هر کس زمان مناسب‌تر و فیس پوینت بهتری داشته باشد در قالب تیم‌های ملی به رویدادها اعزام می‌شود. در سال گذشته عاطفه صالحی از استان خراسان رضوی و مهدی تیر از استان مازندران در مسابقات قهرمانی جهان حضور داشتند و در همین ماه بازی‌های المپیک زمستانی جوانان به میزبانی کشور کره جنوبی و شهر گانگون برگزار می‌شود که ورزشکاران ما از تبریز و تهران هستند.
در بخش توسعه‌ای برنامه‌ها و رشته‌های اسکی، رشته رولر اسکی رشد قابل توجهی در سه سال گذشته داشته است. رشته‌ای که در جاده برگزار می‌شود و چهارفصل است و تقریباً پایه رشته اسکی صحرانوردی است. در هر نقطه از ایران می‌توانیم آن را انجام بدهیم و امروز از 15 استان به 19 استان فعال در فدراسیون رسیدیم. رشته رولر اسکی قهرمانی جهان دارد و مراحل مسابقات انتخابی آن در توچال و مازندران برگزار شد. اروپایی‌ها هم همانند ما در تمام سال برف ندارند و به اسکی روی چمن و رولر اسکی روی آوردند که اسکی چمن نسبتاً ورزش پرخطری است و کمتر توسعه پیدا کرده است، ولی رولر اسکی روی جاده فوق‌العاده در حال گسترش هست و در مسابقات داخل سالن آسیا 2024، تایلند میزبان این رشته هست که امیدواریم بتوانیم هم حضور داشته باشیم و هم دست پر برگردیم.
برخی اسکی کوهستان را مربوط به فدراسیون سنگنوردی می‌دانند؟
ما فدراسیون ورزش زمستانی هستیم، المپیک زمستانی و بازی‌های زمستانی قاره‌ای مجزا داریم و اسکی صاحب دارد و فدراسیون خاص. برعکس تصورات این رشته با سنگنوردی تنها در کوه وجه مشترک دارند وگرنه در تجهیزات آن نه میخ، طناب و... وجود دارد، بلکه اسکی است و هر جا کوه و برف و تجهیزات اسکی استفاده شود متعلق به فدراسیون اسکی و ورزش‌های زمستانی است. اسکی کوهستان هیچ صعودی به ارتفاعات ندارد، صعود آن در مسیر شیب‌دار اسکی کراس کانتری است و فرود آن اسکی آلپاین است. رشته اسکی کوهستان زیرشاخه اسکی است و تمام ماهیت آن اسکی است. ورزشکاران اسکی در آن مسابقه می‌دهند، ماهیت آموزشی آن اسکی و مربیان از اسکی‌بازان هستند و هیچ نوع قرابتی با عملیات کوهنوردی یا سنگنوردی ندارد. به رغم پیگیری انجام شده و ماهیت اسکی بودن این رشته متأسفانه به دلایلی اکنون تحت پوشش فدراسیون کوهنوردی است. ورزشکاران بین دو فدراسیون سردرگم هستند.
در دوره مدیریت قبلی فدراسیون این رشته به دو بخش تقسیم شد که بخش آموزش را به فدراسیون کوهنوردی دادند و بخش اردو، اعزام و تجهیز و آماده‌سازی قهرمانان این رشته را به فدراسیون اسکی سابق داده‌اند. یعنی هزینه‌ها، چالش‌ها، مطالبه‌گری‌ها برای فدراسیون اسکی و درآمدها برای فدراسیون کوهنوردی. در حالی که بخش آموزش اسکی‌بازان کوهستان را هم مربیان اسکی انجام می‌دهند نه مربیان کوهنوردی. در هر حال به دنبال آن هستیم تا این رشته به فدراسیون اسکی و ورزش‌های زمستانی برگردانده شود. درخواست آن را به وزارت ورزش و جوانان دادیم تا با بازنگری در تصمیم اتخاذ شده نسبت به بازگرداندن اسکی کوهستان به فدراسیون اسکی اقدام کنند.
سالن 12 هزارنفری آزادی مجهز به هاکی روی یخ است، چرا از این مجموعه استفاده نمی‌کنید؟
سالن ۱۲ هزار نفری تجهیزات زیرساخت یخ دارد و دو سال است که پیگیر آن هستیم. باید تعمیراتی برای سقف، دیواره‌ها و کف انجام دهیم. من حتی روی سقف آن هم رفته‌ام و دیدم که نقاطی دارد که باید تعمیرات اساسی در آن صورت بگیرد. این سالن متعلق به دولت و وزارت ورزش است و می‌تواند در اختیار ما قرار بگیرد. با نتایج خیلی ارزشمند تیم‌های ملی دختران و پسران ما در سال قبل و در پیش بودن بازی‌های زمستانی آسیا در سال آینده در چین، درخواست من از وزارت ورزش و جوانان این است که این سالن را به ما تحویل دهند. ما سال آینده اسکیت روی یخ، هاکی روی یخ و کرلینگ را می‌توانیم به این بازی‌ها اعزام کنیم. نیاز به مکان اختصاصی برای این رشته‌های جذاب داریم.
در بیانات رهبری صحبت از ایران قوی و ورزش قوی شده است؟
این یک آرمان و چشم‌انداز بسیار بزرگ و نگاه بلندمرتبه‌ای است و این پیام به همه مسئولین ورزش کشور از طرف عالی‌ترین شخص نظام است. از نظر مقام معظم رهبری، ورزش دیگر صرفاً برای ورزش و تفریح نیست، بلکه باید به ایران بزرگ و قدرتمند فکر کنیم آن هم از طریق ساختن یک ورزش قوی در همه ابعاد. این نگاه عالی مستلزم یکسری مقدمات است. دانش‌افزایی مستمر و نو، به‌روزرسانی برنامه‌ها، بازطراحی راهبردها. همه اینها را باید بر اساس این سیاست جدید پیش ببریم. اگر ایران قوی می‌خواهیم مدیریت استعدادها و منابع را از شناسایی استعدادها تا بازنشستگی و پیشکسوتی باید مدیریت کنیم.
دستور ساخت مجموعه ورزش جدید توسط رئیس‌جمهوری را چطور می‌بینید؟ فدراسیون اسکی سهمی در آن دارد؟
باز جای تشکر دارد که رئیس‌جمهوری با همه دغدغهها و چالش‌های کشور، نگاهش را به سمت ورزش متمرکز کردند. هر چند در برنامه توسعه هفتم نسبت به ورزش کم لطفی شد ولی تیم دولت با تلاش شبانه‌روزی توانست مقداری اوضاع ورزش را در بودجه و اعتبارات بهتر کند اما اصلاً قابل رقابت با سایر حوزه‌ها نیست. ما در بین همه دستگاه‌های اجرایی و نهادها، کمترین اعتبارات را داریم. نیاز ورزش با فرمایش مقام معظم رهبری برای ایران قوی حداقل 50 برابر اعتبار موجود است. با 3 هزار میلیارد که هیچ، با 30 هزار میلیارد هم در شرایط کنونی با این هزینه‌های سرسام‌آور ورزشی سخت است. ورزش ما در آسیا و در برخی رشته‌ها در جهان وضعیت خوبی دارد. نباید بگذاریم این جایگاه‌ها از بین برود. وزیر محترم ورزش و جوانان نیاز به حمایت همه‌جانبه دولت و مجلس دارد تا بتواند به کمک همکارانش منویات مقام معظم رهبری برای ایران قوی را محقق کند. در رابطه با مجموعه بزرگ ورزشی جدید باید گفت این یک نیاز اساسی برای کشور ماست. با اتفاقاتی که در کشورهای اطراف ما افتاده و میزبانی‌های مختلف در زمینه جام جهانی، المپیک زمستانی و رویدادهای مختلف، الان وقت این است که زیرساختهای بهتر و مدرن‌تری را ایجاد کنیم تا از رویدادهای بزرگ میزبانی کرده و از ظرفیت ورزش برای ارتباطات بین‌المللی‌مان، دیپلماسی‌های فرهنگی و ورزشی و عمومی استفاده کنیم و غرور ملی و نشاط اجتماعی را بهبود ببخشیم. بخش ورزش‌های زمستانی همان‌طور که گفتم با توجه به اقلیم کشورمان نیاز به بسته کامل و جامع دارد که اگر امروز عربستان میزبان بازی‌های المپیک زمستانی می‌شود ما بتوانیم حداقل در دوره بعدی آسیا میزبانی را به ایران بیاوریم. ظرفیت‌های ما خیلی بیشتر از عربستان و کشورهای حوزه خلیج‌فارس است. در بخش برفی ما طبیعت و زیرساختهای طبیعی خوبی داریم اگرچه برای فعالیت در طراز قهرمانی باید مکان‌های سرپوشیده برفی و یخی چهارفصل داشته باشیم. امیدوارم این زیرساختی که اکنون پس از فرمایشات ریاست‌جمهوری برای آن در حال برنامه‌ریزی هستیم، در سال 2033 ایران را میزبان بازی‌های زمستانی آسیا بعد از تروجینای 2029 عربستان کند. ما نامه‌نگاری و اقدام کردیم و وزیر ورزش با آن موافقت داشته و امیدوارم در این زیرساخت سهمی داشته باشیم.
با حضور کیومرث هاشمی در وزارت ورزش آرامش بیشتری بر جامعه ورزش حاکم شده است؟
الان با مدیریت کسی در وزارت ورزش روبه‌رو هستیم که عصاره سه بخش ورزشی ایران است؛ در بخش مدیریت آموزش و پرورش، معاونت ورزش قهرمانی و در ریاست کمیته ملی المپیک. بنابراین حضور دکتر هاشمی فارغ از اینکه آرامشی را ایجاد کرده است شاید خیال خیلی‌ها را هم راحت کرده است. ایشان کاربلد، اهل مطالعه، آینده‌نگر و برنامه‌محور و باتدبیر هستند. اما باید بدانیم چالش‌های امروز ورزش نیازمند فرصت کافی برای رسیدن به نتیجه و محصول خوب است. از این رو من فکر می‌کنم با حضور ایشان اتفاقات خوب در ورزش خواهد افتاد. اما همان‌طور که گفتم حمایت همه‌جانبه دولت و مجلس و سایر نهادها و تلاش بی‌وقفه و مؤثر همکاران و مدیران ورزش کشور در توقیفات آینده ورزش الزامی است. ان‌شاءالله که با تلفیق دانش، تجربه و هنر مدیریتی که از ایشان در حوزه‌های مختلف سراغ داریم فکر می‌کنم اتفاقات خوبی در ورزش ایران رقم خواهد خورد.