هنوز جنبه استفاده از کمک داور ویدیویی را ندارند
VAR و فوتبال پر از عیب و عار!
حامد جیرودی
روزنامه نگار
کمک داور ویدیویی این روزها به یکی از سوژه‌های اصلی فوتبال ایران تبدیل شده است. VAR اولین بار در هفتم آوریل ۲۰۱۷، استرالیا در هفته بیست و ششم لیگ A و در بازی دو تیم ملبورن سیتی و آدلاید یونایتد، از آن استفاده شد. این فناوری در ادامه در اکثر مسابقات فوتبال جهان از جمله جام‌های جهانی 2018 و لیگ‌های معتبر جهان و سایر مسابقات ملی و باشگاهی مورد استفاده قرار گرفت و شش سال و هشت ماه و هفت روز پس از افتتاحیه‌اش، پا به یکی از مسابقات داخلی فوتبال ایران نیز گذاشت. در دربی 102 که به نظر می‌رسید با استفاده از VAR حاشیه‌های آن کمتر شود اما نه‌تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه بیشتر هم شد. موضوعی که از ابتدای بازی جلب توجه می‌کرد، اعتراض بازیکنان به تصمیمات موعود بنیادی‌فر بود و در زمان‌های مختلف مسابقه، هرگاه صحنه مشکوکی رخ می‌داد، بازیکنان دو تیم به سمت داور هجوم می‌آوردند که داور را مجاب کنند که از VAR استفاده کند. این درحالی است که این یکی از وظایف داور به‌شمار می‌رود که صحنه‌های مشکوک را با اتاق VAR چک کند اما ولع بازیکنان و مربیان از اینکه تمام صحنه‌ها به سودشان سوت زده شود، به حدی زیاد بود که حوصله مخاطب فوتبالدوست را سر می‌برد. این فضای ملتهب مثل این بود که افرادی به شدت گرسنه وارد رستورانی شده‌اند که غذایی لذیذ و جدید دارد و همه آنها هجوم آورده‌اند تا از آن استفاده کنند. البته این پرواضح است که استفاده از کمک‌داور ویدیویی به خودی خود به کمتر شدن اشتباهات داوری کمک می‌کند اما در این مسابقه افتتاحیه VAR در فوتبال ایران، باز هم تیم داوری و کمک‌داوران ویدیویی اشتباهاتی داشتند که صدای دو تیم را درآورد. اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این است که با اینکه چند سالی است که از استفاده از این فناوری در فوتبال جهان می‌گذرد، باز هم در بازی‌های مختلفی شاهد رخ دادن اشتباه با وجود داوری با وجود VAR بوده‌ایم و این موضوع فقط مربوط به لیگ ایران نیست که برای اولین بار از آن در یک مسابقه داخلی استفاده شده است. در جام جهانی 2022 قطر، علیرضا فغانی به دلیل اشتباه در اعلام پنالتی به سود پرتغال در بازی با اروگوئه، شانس قضاوت در ادامه مسابقات را از دست داد و دوحه را ترک کرد؛ هشتم مهر و در دقیقه ۳۴ دیدار تاتنهام و لیورپول. در حالی که در تصاویر مشخص بود که لوئیس دیاز مهاجم لیورپول با فاصله زیادی بیرون از آفساید بود اما پرچم کمک‌داور بالا رفت و داور هم تصمیم او را تأیید کرد. 13 آبان و در بازی آرسنال برابر نیوکاسل هم در حالی که توپ، مشکوک به بیرون رفتن از زمین بازی بود و پس از آن هم می‌شد خطای بازیکن نیوکاسل روی بازیکن آرسنال اعلام شود، گل به ثمر رسید اما VAR روی این صحنه‌ها واکنشی نداشت که اعتراض‌های زیادی را در پی داشت. در این شرایط، طبق نظرسنجی‌ای که انجام شد، ۶۳ درصد از هواداران فوتبال انگلیس مخالف عملکرد VAR هستند. با این حال، این نظر به صورت جمعی در افکار علاقه‌مندان فوتبال جهان، مربیان و بازیکنان وجود دارد که VAR لازم است و اعتراض چندانی هم به تصمیمات کمک داور ویدیویی نمی‌شود. با این حال و با وجود نیاز مبرمی که فوتبال ایران به VAR دارد اما به نظر می‌رسد هنوز جنبه استفاده از این فناوری به وجود نیامده و اگر استفاده از VAR در فوتبال ایران قطعی و رسمی هم بشود، باز هم حاشیه‌های زیادی را در دیدارهای مختلف شاهد خواهیم بود. چرا که این فوتبال مشکلات و عیب و عارهای زیادی دارد که این فناوری دوای آن نخواهد بود.