بهانه‌های ناموجه یک دربی معمولاً کم کیفیت
وصال روحانـی
روزنامه‌نگار
دربی تهران به لحاظ جلب توجه بی‌گمان یکی از 10 شهرآورد نخست فوتبال جهان است اما آیا سطح کیفی آن به فراخور همین توجه می‌رسد.
نگاه به رویدادهای 101 دربی قبلی جواب این سؤال را با یک «نه» قاطع می‌دهد و بعید است دربی 102 که عصر امروز برگزار می‌شود، این وضعیت را تغییر بدهد. حتی اگر این شهرآورد بین یک پیشاهنگ بیش از حد محتاط (استقلال) و یک تیم دچار ضربه روحی ناشی از حذف شدن در «آسیا» (پرسپولیس) باکیفیت از آب درآید، کم‌کیفیت بودن اکثر شهرآوردهای پیشین در یک گستره زمانی 60 ساله نقض و از روند ملاحظات و محاسبه‌ها خارج نمی‌شود. در حالی که هر سال دربی‌های شهرهای میلان، رم، منچستر، لندن و لیسبون و شهرآوردهای ایالات باسک و کاتالونیای اسپانیا و روهر آلمان با کیفیت‌های بالا برگزار می‌شود و حتی دربی سرشار از تندخویی بوینوس آیرس (بین بوکاجونیورز و ریورپلاته) نیز به لحاظ فنی در سطحی ممتاز است. اغلب نسخه‌های شهرآورد تهران فاقد اتفاقات فنی ارزشمند بوده و غنای تاکتیکی لازم را نداشته است. شماری قابل توجه از این مسابقات با برخوردهای فیزیکی شدید و سوءرفتارهای اخلاقی همراه بوده و «حاشیه» بر «متن» چربیده و آثار تلخ برجای مانده از این دربی از یادگارهای خوش آن بسیار بیشتر بوده است. هرگاه هم که این رویکردهای ناپسند به بوته نقد کشیده شده و سطح نازل کیفی دربی‌ها مورد انتقاد قرار گرفته، دو طرف ماجرا ازدیاد حساسیت‌ها و فوران استرس‌ها را مسبب این وضعیت دانسته و مدعی شده‌اند که چون هواداران باخت در این بازی ویژه و حیثیتی را برنمی‌تابند، آنها کیفیت را فدای برآورده کردن این خواسته کرده‌اند و به جای تعقیل و اجرای بازی‌های زیبا، فقط به گونه‌ای توپ زده‌اند که نبازند و نزد خیل هواداران شرمنده نشوند. با این حال بازی‌های آ.ث میلان با اینترمیلان، آرسنال با چلسی، لاتزیو با رم، منچسترسیتی با منچستریونایتد، بارسلونا با اسپانیول و بنفیکا با اسپورتینگ چنان پرحادثه و مثبت و جذاب‌اند و در سطح فنی بالایی قرار دارند که نمی‌توان دفاعیه فوق را از قرمزها و آبی‌های تهران پذیرفت و «کثرت» حساسیت‌ها را دلیلی بر «قلت» کیفیت‌ها دانست و چنین چیزی را موجه شمرد. مگر رویارویی رئال مادرید با بارسلونا که البته نه یک دربی شهری بلکه شهرآورد استانی (بین گستره مادرید و ایالت کاتالونیا) است، از بالاترین کیفیات برخوردار نیست؟ اگر برخوردار است، آیا نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که شهرآورد بزرگ تهران هم از یک «حداقل کیفی» بهره‌مند باشد و جشنواره‌ای از احتیاط و بازی منفی و تخریب روحی و جسمانی طرفین نباشد و نمونه‌ای آشکار از «ضد فوتبال» جلوه نکند و موجی فراگیر از افسوس را برجای نگذارد؟