تمام بازیکنانی که در بالاترین سطح از تیم ملی کنار گذاشته شدند
یاغی ملــــی
ایمان گودرزی
روزنامه نگار
پس از برد 4 گله ایران مقابل هنگ‌کنگ، همه اتفاقات برای کادرفنی تیم ملی شیرین پیش رفت به جز یک ماجرا؛ اعتراض احمد نوراللهی به حضور نیافتن در لیست 23 نفره بازی. تصمیمی که خشم کادرفنی را به همراه داشت و به این بازیکن دستور ترک اردو داده شد. بخش رسانه‌ای تیم ملی فوتبال اعلام کرد: «به منظور حفظ اتحاد تیمی و در پی رفتار غیرحرفه‌ای احمد نوراللهی و با تصمیم کادر فنی، این بازیکن از تیم ملی کنار گذاشته شد.» اما در فوتبال ایران نوراللهی اولین بازیکنی نیست که با وجود شایستگی حضور در تیم، به دلایل انضباطی از تیم کنار گذاشته می‌شود. با هم برخی از این تصمیمات که بر دوران حرفه‌ای بازیکنان تأثیر گذاشته را مرور می‌کنیم.
از جای خالی پروین تا لیست دهداری
یکی از جنجالی‌ترین لیست‌های تیم ملی در 1988 ارائه شد. قبل از جام ملت‌ها، 14 بازیکن از حضور در تیم ملی استعفا داده بودند ولی تعدادی از آن نفرات به تیم برگشتند؛ نفراتی مثل پنجعلی، محمدخانی، چنگیز، شاهرخ و شاهین بیانی، ابطحی، حاجیلو و درخشان بازیکنان سرشناسی بودند که در این دوره حضور نداشتند. پرویز دهداری نیز مختاری‌فر، رضا احدی، بهتاش فریبا، حمید علیدوستی و بهروز سلطانی را از تیم کنار گذاشت. این موضوع تا مدت‌ها فضای فوتبال ایران را متشنج کرد، اگرچه آن زمان شبکه‌های اجتماعی وجود نداشت که جنجال را بیشتر دامن بزند. همچنین در جام ملت‌های ۸۰ که ایران به عنوان مدافع عنوان قهرمانی در آن شرکت می‌کرد، علی پروین کاپیتان تیم ملی کشورمان از تیم ملی کنار گذاشته شده بود. دلیل؟ طرح نفرات بالای ۲۷سال!
شاهرودی و از دست دادن جام ملت‌ها
رضا شاهرودی همراه با نعیم سعداوی در یکی از تمرین‌های تیم ملی قبل از جام ملت‌های آسیا 1996 امارات، دیر سر تمرین آمدند. محمد مایلی‌کهن سرمربی وقت تیم ملی هم به این دو بازیکن اجازه تمرین در آن روز را نداد. سعداوی بعد از تمرین در تماسی تلفنی از سرمربی تیم ملی عذرخواهی کرد اما شاهرودی تماسی با سرمربی تیم ملی نگرفت. مایلی‌کهن در یک واکنش جنجالی، تصمیم به خط زدن شاهرودی از تیم ملی که آن روزها یکی از محبوب‌ترین بازیکنان فوتبال ایران بود، گرفت. تیم ملی بدون شاهرودی به جام ملت‌های آسیا 1996 امارات رفت و موفق شد نتایج قابل قبولی هم در آن رقابت‌ها کسب کند. شاهرودی بعد از جام ملت‌های آسیا، در راه صعود به جام جهانی 1998 فرانسه از سوی مایلی‌کهن به تیم ملی دعوت شد.
وقتی مایلی‌کهن دایی را کنار گذاشت
علی دایی و محمد مایلی‌کهن رابطه خوبی با هم نداشتند. دایی و افشین پیروانی قبل از جدال مقابل سوریه در مرحله اول مقدماتی جام جهانی 1998 فرانسه، دیر سر تمرین رفتند و همین امر سبب شد تا مایلی‌کهن در بازی مقابل این تیم، شماره 10 تیم ملی را روی نیمکت بگذارد. جدال با سوریه گره خورد و کادر فنی تیم ملی از دایی خواست به جای محسن گروسی به زمین برود، دایی اما از حضور در بازی امتناع کرد. همین تصمیم دایی سبب شد برای اردوی بعدی مایلی‌کهن او را به تیم ملی دعوت نکند. ایران بدون دایی در یک بازی دوستانه به مصاف امارات رفت و با نتیجه 3 بر یک شکست خورد؛ آن باخت تنها شکست تاریخ فوتبال ایران مقابل امارات است. بعد از شکست در بازی دوستانه، از اردوی بعدی دایی به تیم ملی دعوت شد.
خط خوردن عقاب
علی پروین مربی تیم ملی کشورمان در جام ملت‌های ۹۲، مجید نامجو‌مطلق را کنار گذاشت.
بازیکنی تکنیکی که می‌توانست کمک زیادی به تیم کند. کاری که محمد مایلی‌کهن در 1996 انجام داد و با کنار گذاشتن قلعه‌نویی، استیلی، مدیر‌روستا، زرینچه و محمدخانی تیمی جوان را به این رقابت‌ها برد.
با این حال هنوز خط زدن نام علی دایی توسط مایلی‌کهن که دو سال بعد اتفاق افتاد، یکی از جنجالی‌ترین خط خوردن‌های یک ستاره از تیم ملی است که گویا هرگز از ذهن ایرانی‌ها فراموش نخواهد شد. پس از آن سال 2000 و با روی کار آمدن دوباره جلال طالبی همه منتظر دعوت عابدزاده به تیم ملی برای جام ملت‌ها بودند. اما عابدزاده متوجه شد که کادر فنی برنامه‌ای برای همراهی او در سفر به لبنان ندارد تا عقاب آسیا بزرگترین بازمانده لقب بگیرد.
دلخوری خداداد از شماره پیراهن
میروسلاو بلاژویچ که همراه با کرواسی به مقام سوم جام جهانی 1998 فرانسه رسیده بود، برای صعود به جام جهانی 2002 کره‌جنوبی و ژاپن، به عنوان سرمربی تیم ملی ایران انتخاب شد. بلاژ در ابتدای حضورش در تیم ملی در بازی دوستانه با تیم منتخب صنعت تصمیم گرفت خداداد را از ابتدا در ترکیب نگذارد و یازده بازیکنی که در ترکیب بودند، به ترتیب شماره‌های یک تا یازده را پوشیدند. در پایان بازی با وجود اینکه خداداد در نیمه دوم به عنوان بازیکن تعویضی به میدان آمده بود، حسابی از بلاژ، شرایط کمپ تازه ساخته شده تیم ملی و عدم پوشیدن شماره 11 انتقاد کرد. انتقادهای عزیزی سبب شد تا سرمربی کروات تیم ملی برای همیشه او را کنار بگذارد. تیم ملی در نهایت همراه با بلاژ از رسیدن به جام جهانی بازماند. برانکو ایوانکوویچ دستیار بلاژ، برای حضور در جام جهانی بعدی در مقطعی که کار تیم ملی گره خورده بود، خداداد را به تیم ملی دعوت کرد اما در نهایت او را به جام جهانی نبرد.
از فرهاد مجیدی تا تکل معروف مبعلی
در جام ملت‌های ۲۰۰۴چین، برانکو ایوانکوویچ سرمربی ایران تیمی متشکل از جوانان را در اختیار داشت و یکی از مهم‌ترین افرادی که برانکو نامش را از لیست خط زد، فرهاد مجیدی بود. نام حامد کاویانپور را هم به این لیست اضافه کنید. البته فرزاد مجیدی از نفراتی بود که آخرین لحظه به لیست برانکو اضافه شد و باعث تعجب همگان شد. سال 2005، ایمان مبعلی پس از آن تکل معروف روی پای دایی، هرگز به تیم ملی دعوت نشد. در سال 2007 نام مسعود شجاعی پس از فشار بسیار در تیم ملی قلعه‌نویی قرار گرفت اما او یک دقیقه هم فرصت بازی پیدا نکرد. اما سال 2011 وقتی هدایت تیم ملی با افشین قطبی بود، جنجال تازه‌ای به پا شد. علی کریمی که در اردوی اتریش به دلیل مناسب نبودن شرایط اردو به افشین قطبی اعتراض کرده بود، مورد غضب او قرار گرفت و قطبی دیگر کریمی را در اردوهای بعدی دعوت نکرد تا کریمی یکی از سرشناس‌ترین بازیکن‌های آسیا باشد که در این دوره غیبت داشت. اگرچه هادی نوروزی، علیرضا حقیقی و پژمان منتظری هم در لیست آن سال حضور نداشتند.
رفت و برگشت طارمی
اسکوچیچ دوران عجیبی را در تیم ملی داشت، چه حضورش روی نیمکت و چه بازیکنانی که به تیم دعوت می‌شدند. یکی از بازیکنانی که هیچ‌وقت جایی در لیست اسکوچیچ نداشت رامین رضاییان بود که هیچ‌وقت دلیلش هم مشخص نشد. اما علنی‌ترین اختلاف در تیم ماجرای طارمی با اسکوچیچ بود. دراگان اسکوچیچ در یکی از مصاحبه‌هایش بازیکنان ایرانی را فاقد توانایی تاکتیکی خواند و گفت آنها جای پیشرفت دارند. مهدی طارمی هم به طور علنی با انتشار توئیتی پاسخ اسکوچیچ را داد: «باید عرض کنم که بازیکنان ایرانی علاوه بر تکنیک فردی و جنگندگی و... از لحاظ دانش فوتبال و تاکتیک خیلی درک بالایی دارند ولی متأسفانه مشکلات جایی دیگر است. زنده‌باد ایران.» بعد از این توئیت طارمی مدتی از تیم ملی کنار گذاشته شد اما اسکوچیچ که به خوبی می‌دانست نمی‌تواند به این راحتی سوپر‌استار تیمش را کنار بگذارد بعد از یک جلسه آشتی‌کنان او را به ترکیب برگرداند.
سیدمهدی رحمتی
اما ماجرای رحمتی با همه فرق دارد. بعد از شکست تیم ملی مقابل ازبکستان در مرحله انتخابی جام جهانی 2014 بود که مهدی رحمتی در شرایطی که تیم ملی واقعاً به او نیاز داشت، تصمیم گرفت از تیم ملی خداحافظی کند. او در مصاحبه‌ای درباره دلیل تصمیم جنجالی‌اش گفته بود: «این یک تصمیم شخصی است. من فشار زیادی را تحمل کردم. به این نتیجه رسیدم می‌خواهم استراحت کنم و نیاز به آرامش دارم. با عذرخواهی از همه، می‌خواهم چند وقتی را دور از تیم ملی باشم.» رحمتی این تصمیم را موقت دانسته بود اما کی‌روش تصمیم گرفت برای همیشه نام او را از لیست تیم ملی کنار بگذارد. محمدرضا خلعتبری هم به دلیل خط خوردن از لیست نهایی تیم ملی برای جام‌جهانی به واسطه مصاحبه‌هایش علیه کی‌روش دیگربه تیم ملی دعوت نشد. البته به لیست کی‌روش نام هادی عقیلی را هم اضافه کنید. وریا غفوری نام محبوب دیگری بود که در آستانه جام جهانی ٢٠١٨ روسیه و در اوج آمادگی از تیم ملی خط خورد و کی‌روش غفوری و سید‌جلال حسینی را در میان تعجب همه اهالی فوتبال به روسیه نبرد.