شروع رقابت 36 تیم آسیایی برای 8.5 سهمیه جام جهانی 2026
مسیر پر پیچ و خم به ینگه دنیا
آرمن ساروخانیان
روزنامه‌نگار
36 تیم آسیایی از امروز تلاش برای رسیدن به جام جهانی 2026 را شروع می‌کنند. این دومین مرحله مقدماتی جام جهانی در قاره آسیا است، ده تیم در مرحله اول کنار رفتند و ده تیم موفق شدند با برتری در دو بازی رفت و برگشت به این مرحله برسند. جام جهانی برای اولین بار قرار است با 48 تیم برگزار شود و سهمیه آسیا هم به 8.5 تیم رسیده. تیم‌های مدعی قاره از جمله ایران با شرایط جدید کار آسانی برای صعود دارند و این افزایش سهمیه به تیم‌های درجه دو قاره هم فرصت می‌دهد که بخت‌شان را برای حضور در مهم‌ترین جشنواره بین‌المللی فوتبال امتحان کنند.
فرصت برای تیم‌های درجه دوم
تیم‌های ایران، ژاپن، استرالیا، کره جنوبی و عربستان روی کاغذ مدعیان جدی صعود هستند و اگر اتفاق عجیبی نیفتد مسافر این جام خواهند بود. تیم‌هایی مثل ازبکستان، امارات، قطر، عمان، چین، ویتنام، اردن و بحرین برای 3.5 سهمیه باقی‌مانده تلاش می‌کنند. تعداد زیادی از این تیم‌ها هرگز در جام جهانی نبوده‌اند و امیدوارند با ایده اینفانتینو که منتقدانی هم دارد سرانجام آن را تجربه کنند.
فرمت جدید
مرحله دوم مسابقات مقدماتی جام جهانی که از امروز شروع می‌شود شامل 9 گروه چهار تیمی است. دو تیم برتر هر گروه علاوه بر صعود به مرحله سوم، جواز حضور در دوره بعدی جام ملت‌های آسیا را هم به دست می‌آورند. 18 تیم باقی‌مانده در مرحله سوم به سه گروه شش تیمی تقسیم می‌شوند. دو تیم برتر هر گروه به جام جهانی صعود می‌کنند و بدین‌ترتیب تکلیف شش سهمیه آسیا مشخص می‌شود. تیم‌های سوم و چهارم گروه‌ها شش تیم مرحله چهارم را تشکیل می‌دهند که به دو گروه سه تیمی تقسیم می‌شوند. تیم‌های هر گروه فقط یک بار و در زمین بی‌طرف با هم روبه‌رو می‌شوند و صدرنشین‌های این دو گروه هم می‌توانند صعود به جام جهانی را جشن بگیرند. مرحله پنجم و آخر مقدماتی جام جهانی در آسیا شامل بازی رفت و برگشت بین تیم‌های دوم این دو گروه است و تیم برنده به مرحله پلی‌آف صعود می‌کند تا بختش را در رقابت با نماینده یک قاره دیگر محک بزند.
کنایه کاتانچ
ازبکستان یکی از تیم‌هایی است که امید دارد برای اولین بار به جام جهانی برسد. آنها هرچند مقابل ایران کار سختی دارند، ولی در حضور ترکمنستان و هنگ‌کنگ احتمالاً مشکلی برای رسیدن به مرحله بعد نخواهند داشت. آنها امروز در اولین بازی میهمان ترکمنستان هستند. هرچند افزایش تیم‌های جام جهانی شانس صعود ازبکستان را بالاتر برده، ولی سرکو کاتانچ، سرمربی این تیم با ایده فیفا موافق نیست و گفت: «صعود به جام جهانی یعنی باید خوب باشید. اگر خوب باشید صعود می‌کنید، اگر نباشید دنبال این چیزها هستید که تعداد تیم‌ها را افزایش دهید. چطور است تعداد تیم‌های جام جهانی را به ۱۵۰ برسانید تا همه تیم‌ها را درگیر کنید. من تیم‌های کمتر، کیفیت بیشتر را ترجیح می‌دهم. با شرایط جدید رقابت دشوارتر می‌شود چرا که تیم‌های بیشتری شانس حضور در جام جهانی را خواهند داشت و این رقابت را حساس‌تر می‌کند. ۱۰، ۱۵ سال پیش پیروزی مقابل تیم‌های کوچک‌تر مثل کامبوج یا مالدیو خیلی راحت‌تر بود اما حالا مربیانی را از ایتالیا و جاهای دیگر می‌آورند و سخت کار می‌کنند.»
امیدواری بنتو
امارات که یک بار در سال 1990 به جام جهانی رفته این بار با پائولو بنتوی باتجربه به‌دنبال صعود است. مربی پرتغالی که در جام جهانی 2022 با کره جنوبی به مرحله حذفی رسید، هر سه بازی تدارکاتی‌اش را برده. آنها در اولین بازی میزبان نپال تیم 173 رنکینگ فیفا هستند، با این حال بنتو به شاگردانش هشدار داد که نباید حریف را دست‌کم بگیرند: «بزرگترین اشتباه ما می‌تواند این باشد که تصور کنیم کار آسانی داریم. باید به حریف احترام بگذاریم. این اولین قدم ما در این مسابقات است و باید به خودمان، بازی و تماشاگران احترام بگذاریم.» بنتو اضافه کرد که این چهارمین اردوی تیمش است و در هر کدام هدف متفاوتی داشته. امارات یکی از تیم‌های همگروه ایران در جام ملت‌ها است و دو بازی روزهای آینده این تیم مقابل نپال و بحرین فرصت خوبی برای ارزیابی عملکرد آنهاست.
شروع آسان مانچینی
روبرتو مانچینی که با استعفا از تیم ملی ایتالیا روی نیمکت عربستان نشست با سه شکست و یک تساوی شروعی ناامیدکننده داشته. بازی خانگی مقابل تیم ضعیف پاکستان فرصتی برای مربی ایتالیایی است که اولین بردش را تجربه کند و از بحران فاصله بگیرد. مانچینی که به تازگی یحیی توره را هم به کادر فنی‌اش اضافه کرده، علاوه بر موفقیت در مقدماتی جام جهانی و جام ملت‌های آسیا، مأموریت بلندمدتی هم دارد که شامل تدارک تیم ملی عربستان برای حضور قدرتمند در جام جهانی خانگی 2034 است. او با این هدف طلال حاجی، مهاجم 16 ساله الاتحاد را به تیم ملی دعوت کرده و چند بازیکن جوان و آینده‌دار دیگر هم در فهرستش دیده می‌شوند.
ZOOM
برنامه مقدماتی
جام جهانی در آسیا:
گروه A:
قطر – افغانستان
کویت – هند
گروه B:
ژاپن – میانمار
سوریه – کره شمالی
گروه C:
کره جنوبی – سنگاپور
چین – تایلند
گروه D:
مالزی – قرقیزستان
عمان – چین تایپه
گروه E:
ترکمنستان – ازبکستان
ایران – هنگ‌کنگ
گروه F:
فیلیپین – ویتنام
عراق – اندونزی
گروه G:
تاجیکستان – اردن
عربستان – پاکستان
گروه H:
امارات – نپال
یمن – بحرین
گروه I:
استرالیا – بنگلادش
لبنان - فلسطین