یک راهکار نه چندان مثبت اما مؤثر در استقلال
زیبا نباش در صدر بمان
استقلال تهران در حالی پنجشنبه این هفته (11 آبان) در شروع هفته نهم لیگ برتر فوتبال کشور در قزوین روبهروی شمسآذر قرار میگیرد که شاید پیشبینی یک پیروزی تازه برایش آنقدرها هم تخمین نادرستی نباشد اما به نظر میرسد برخی مسائل فنی در جمع آبیها به فراخور بالانشینیشان در جدول ردهبندی این لیگ نباشد. آبیها در 7دیداری که تا به حال برگزار کردهاند، 6 برد و فقط یک شکست داشتهاند و شمار گلهای خوردهشان از 3 فراتر نمیرود و جمعه گذشته هم در حالی آلومینیوم را با یک گل شکست دادند و در صدر جدول ماندند که در دقایق آخر به سبب اخراج شدن محمدحسین مرادمند 10 نفره شده بودند و حریف روی استقلال فشار میآورد و در ثانیههای آخر توپ را به تیر دروازه آبیها هم زد. در این مسابقه البته استقلال مثبتتر و تهاجمیتر از دیدارهای قبلیاش توپ زد اما نمایشهای این تیم تحت رهبری جواد نکونام در این فصل مجموعهای از احتیاط، دویدن فراوان، جنگندگی شدید و منتظر ماندن برای لغزش رقبا و سپس ضربه زدن به آنها در چنین مواقعی بوده است. منتقدان نکونام میگویند استقلال در این دیدارها «فوتبال» به معنای واقعی کلمهاش بازی نکرده و فقط نتیجه گرفته و البته به دنبال بازی زیبا هم نبوده است. اگر هم با این نگرش همسو نباشیم، شکی نیست که چشمنواز بودن و تهاجمی ظاهر شدن و ارائه دائمی یک فوتبال مدرن و رو به جلو در دستور کار نکونام نبوده و او برعکس درصدد کسب بردهای اقتصادی و با حداقل گل بوده و به این خواسته هم رسیده است.
آنچه هر تیمی میخواهد
در زمانهای که رسیدن به صدر جدول لیگ هر نقص فنی و موجود در یک تیم را توجیه میکند، چگونه میتوان از نکونام بابت اتخاذ روشهایی انتقاد کرد که آبیها را در چنین مکانی در جدول لیگ نشانده است. او در فولاد خوزستان هم به دنبال فوتبال زیبا و نمایشهای تهاجمی وجدآور نبود و احتیاط و استحکام و جنگندگی نسخه تجویزی وی به شاگردانش در آن تیم اهوازی بود. نکونام با همان سیاستها و به واقع با پرهیز از زیبا بودن، دو جام برای فولاد صید کرد که یکی جام حذفی بود و دیگری سوپرجام کشور و حتی این تیم را یک بار تا مرحله یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا در منطقه غرب این قاره پیش برد. در شرایط سخت امسال استقلال و در حالی که درون این باشگاه برخوردهایی بین نکونام و مدیران حادث شده و بازیکنان توانای صید شده نیز کمتر از چیزی بودهاند که این مربی 42 ساله و سرسخت آنها را طلب کرده بود، کسب نتایجی که برشمردیم و ایستادن در بالاهای جدول به منزله یک توفیق بزرگ و حاکی از آن است که روشهای انتخابی سرمربی، چه زیبا و چه زشت و چه مثبت و چه بیش از حد منفی اثرگذار بوده و جواب داده و تیم را به موفقیت و بردهایی رسانده که هر تیمی در پی آن است و در راستای رسیدن به آن میکوشد.
چرا من نتوانم؟!
شاید دستورالعمل غیررسمی و راهکار انتخابی نکونام برای شاگردانش در استقلال با مضمونی شبیه به؛ «زیبا نباش و در صدر بمان» به مذاق خیلیها و بخصوص دوستداران فوتبال زیبا و تهاجمی خوش نیاید اما تا وقتی آبیها را صاحب بیلانی میکند که وصف آن را آوردیم، چه باک که عدهای آن را مذمت کنند و درباره مضارش فراوان بگویند و آن را بدون عاقبت و فرجامی خوش توصیف نمایند. فرضیه مخالفان این تاکتیکها این است که در یک لیگ 30 هفتهای شاید بتوان مدتی کوتاه با دفاع و ضدحمله و ارائه فوتبالهایی احتیاطی و بهرهگیری حداکثری از لغزش رقبا صاحب موفقیت شد و به صدر جدول هم رسید اما این روشها در درازمدت جواب نمیدهد و عاقبت خوشی بر آن متصور نیست و سرانجام به بنبست میرسد و موجب ناکامی میشود و پایان آن، کسب عناوین قهرمانی نیست. فرجام کار نکونام در لیگ بیست و سوم هر چه باشد، این خاطره بسیار نزدیک هنوز در ذهن است که فرهاد مجیدی با اتخاذ خطمشیهایی از همین قبیل دو فصل پیش استقلال را بدون حتی یک شکست قهرمان لیگ بیست و یکم کرد و شاید نکونام فکر کند چرا او هم نتواند این کار را انجام بدهد. این سؤالی است که البته فقط گذشت زمان جواب آن را روشن میکند.