دشمنان فوتبال
گزارش
آرش عبدی
روزنامه نگار
نفرت بخش مهمی از اهالی رشتههای غیرفوتبالی نسبت به فوتبال حالا به یک اپیدمی تبدیل شده است. از رئیس فدراسیون تا مربی و ورزشکار، فوتبال را عامل کمتوجهی به رشتههای دیگر میدانند و مدام از تبعیض بین آنها و بازیکنان فوتبال گله میکنند. در همین چند روز اخیر امیرمحمد یزدانی، ملیپوش کشتی ایران و جواد کاظمیان، بازیکن سابق پرسپولیس از خجالت هم در آمدند و با ادبیاتی سخیف به یکدیگر تاختند. اینکه چرا چنین جوی بر ورزش ایران سایه انداخته دلایل زیادی دارد که باید به آنها پرداخت تا مشخص شود این تبعیض تا چه حد وجود دارد و آیا فوتبال باعث شده سایر رشتههای ورزشی با مشکلات زیادی روبهرو شوند یا نه.
چرا برای فوتبال هزینه میشود؟
بارها عنوان شده که فوتبال فراتر از یک رشته ورزشی صرف است؛ رشتهای که در برخی کشورها تبدیل به یک صنعت شده و از آن درآمدزایی کلانی میشود. در لیگهای معتبر دنیا همچون پریمیرلیگ، بوندسلیگا، سری آ، لالیگا، لوشامپیونا و حتی لیگهای درجه ۲ اروپایی، تیمها از هر راهی برای کسب درآمد استفاده میکنند. هر چند در این خصوص قوانین کپیرایت به کمک آنها آمده و با تکیه بر همین قانون از حق پخش تلویزیونی تا فروش پیراهن، درآمدزایی میکنند. شبیه چنین اتفاقاتی در فوتبال ایران رخ نمیدهد و بیشتر هجمههایی که به فوتبال میشود به این خاطر است که بخش عمده هزینههای تیمها از طریق منابع دولتی تأمین میشود. مهمترین شاخصه فوتبال این است که همه اقشار جامعه را درگیر خود کرده است. کمتر کسی ملیپوشان فعلی قایقرانی، هندبال، کاراته، جودو، تکواندو و بسیاری از رشتههای دیگر را میشناسد اما حتی بازیکن نیمکتنشین پرسپولیس و استقلال هم دارای مخاطبان چندصدهزارنفری در فضای مجازی هستند و هر جا هم که حضور پیدا میکنند با استقبال هواداران فوتبال روبهرو میشوند.
همین استقبال عموم جامعه از فوتبال باعث شده این رشته به تافتهای جدا بافته تبدیل شود؛ اتفاقی که منحصــــــــر به ایران نیست
و در بیشتر کشورهای جهان هم اینچنین است.
پول رشتههای المپیکی
در جیب فوتبال؟
چند روز پیش امیرمحمد یزدانی به صحبتهای محمدحسین کنعانیزادگان واکنش نشان داد و در فضای مجازی علیه این ملیپوش فوتبال ایران موضعگیری کرد. او در استوری اینستاگرامی خود نوشت: «خوبهها؛ ببازی جایزه بگیری. در جایی از کره خاکی هستیم که عدالت فقط یک واژه است و معنای خاصی نداره. باز هم
خدا را شکر دنبال تیشرت کسی ندویدیم. دم همتون گرم بابت حمایتتون.» چنیــــــــــــن واکنشهای تنــــــــــــــــــدی علیه فوتبالیستها چند سال پیش هم رخ داده بود. سال ۹۷ که تیم ملی فوتبال ایران با شکست از جام ملتهای آسیا حذف شد بهداد سلیمی به صحبتهای مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران مبنی بر پرداخت پاداش یک میلیون دلاری به ملیپوشان فوتبال ایران واکنش تندی نشان داد. او در اینستاگرام خود عنوان کرد: «کوفتتون بشه بیغیرتا. خواهشاً دیگه حرفی از وطن و عشق به وطن نزنید. همتون فاسد و بنده پولید.» هر چند او ساعاتی بعد بابت استفاده از برخی کلمات عذرخواهی کرد.
سال ۹۳ هم احسان حدادی که در اوج دوران حرفهای خود بود به توجه بیش از حد جامعه به جام جهانی فوتبال واکنش نشان داد و گفت: «فردا شب جام جهانی تمام میشود، آرژانتین میبرد یا آلمان به حال ما فایدهای ندارد، پس فردا هم که روزنامههای ورزشی یا حتی سیاسی را ببینی همه تصویر کاپیتان تیم قهرمان را خندان و جام به دست کار کردهاند اما از صبح دوشنبه ما هستیم و یک کاروان ورزشی که فقط یک تیم آن فوتبال است که شاید، شاید بتواند یک طلا برای ورزش ایران در کره جنوبی به ارمغان بیاورد، شاید یک طلا، از دوشنبه صبح دوباره رشتههای منهای فوتبال میشوند گل سرسبد ورزش ما البته اگر میلیاردرهای فوتبال باشگاهی اجازه دهند.» عدم توجه کافی به رشتـــــــــههای غیرفوتبالــــــــــــــی یک واقعیت است. در همه جای دنیا اهمیتی که به فوتبال داده میشود قابل قیاس با سایر رشتههای ورزشی نیست؛ اما اینگونه نیست که رشتههای غیرفوتبالی از کمترین امکانات ممکن محروم باشند. مسئولیت این مشکل در وهله اول متوجه رؤسای فدراسیونها است. بودجه فدراسیونها کفاف هزینههای آنها را نمیدهد؛ اما همین بودجه کم هم بدرستی هزینه نمیشود؛ در حالی که میتوان به گونهای فدراسیونها را اداره کرد که ورزشکارانش از کمترین امکانات ممکن محروم نباشند. کم نیستند فدراسیونهایی که ملیپوشانش از یک تغذیه کامل محروم هستند؛ اما رؤسای این فدراسیونها مدام در سفرهای خارجی هستند و در این سفرها که هزینههایش هم از خزانه فدراسیون پرداخت میشود چندین نفر بهعنوان خدم و حشم حضور دارند؛ نکتهای که رئیس کمیته ملی المپیک هم دو روز پیش به آن اشاره کرد. او گفت: «فدراسیونهای ما سه دسته هستند؛ یک دسته آنهاییکه شبانه روز در حال تلاشند و با تمام وجود مایه گذاشتند و خب موفق هم میشوند. دسته دوم آنهایی هستند که اگرچه ضعف دارند ولی تلاششان را میکنند. متأسفانه دسته سومی هم هست که رؤسای آنها بیشتر دوست دارند سفر بروند.»
این رؤسا که ولکن ماجرا هم نیستند حاضرند هر بهایی را برای ماندنشان در فدراسیونها بپردازند. آنها آتش بین غیرفوتبالیها با فوتبالیستها را شعلهورتر میکنند تا کسی حواسش به قصور آنها نباشد. در مصاحبههایشان نفرتپراکنی علیه فوتبال دیده میشود تا کسی از آنها سؤال نکند که برای ورزشکارانتان چه کردهاید.
جنگ بیهوده فوتبالیها و غیرفوتبالیها
متلکپرانی ورزشکاران و مربیان رشتههای غیرفوتبالی و حتی رؤسای فدراسیونها علیه پولهایی که در فوتبال هزینه میشود همچنان ادامه دارد و میتواند اتفاقات دیگری هم رقم بزند؛ اما همانطور که گفته شد این اعتراضها و متلکپرانیها باید جای خود را به مطالبهگری از رؤسای فدراسیونها بدهد. تا زمانی که رؤسای فدراسیونها را کسانی تشکیل ندهند که هم با مدیریت ورزشی بیگانه نباشند و هم بتوانند آورده مالی داشته باشند این وضعیت ادامه دارد. فردی که رئیس فدراسیون است و اگر بودجه وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک یک روز دیرتر شود خودش هم بدون حقوق میماند حق ندارد این پست را اشغال کند.
پاداش مدال طلای المپیک
در ایران و سایر کشورها
وزارت ورزش برای المپیک توکیو مبلغ 2 میلیارد تومان برای مدال طلا در نظر گرفته بود؛ علاوه بر این پاداش، کمیته ملی المپیک هم برای پاداش پای سکو به دارندگان مدال طلا 10 هزار یورو، مدال نقره 5000 یورو و مدال برنز 3500 یورو در نظر گرفته بود که جمع این دو پاداش برای طلاییهای کاروان کشورمان حدود 50 هزار دلار میشد؛ مبلغی که احتمالاً برای المپیک پاریس بیشتر هم خواهد شد. قابل پیشبینیترین اتفاق این است که همچون گذشته برخی از ورزشکاران مطرح رشتههای غیرفوتبالی به پاداشهای در نظر گرفته شده اعتراض و آن را با مبالغ قرارداد بازیکنان فوتبال مقایسه کنند. در برخی کشورها که سطح بالایی در ورزش قهرمانی نسبت به ایران دارند هم خبری از پاداشهای کلان نیست. بهعنوان مثال برای المپیک توکیو، استرالیا برای هر مدال طلای ورزشکارانش، 15 هزار دلار پاداش در نظر گرفته بود. هلندیها به دارنده مدال طلای المپیک حدود 30 هزار دلار پاداش پرداخت میکردند و پاداش ورزشکاران فرانسوی هم 65 هزار دلار برای هر مدال طلا بود. البته برخی کشورها همچون سنگاپور، هنگکنگ و حتی اندونزی پاداشهای کلانی را برای ورزشکارانشان که صاحب طلای المپیک شدند پرداخت کردند. پاداشی که از 700 هزار دلار هم فراتر رفت. البته این مقیاس بستگی به عوامل دیگری همچون تعداد مدالهای کشورها و وضعیت رسیدگی به ورزشکاران دارد.