تیم ملی فوتبال؛ دور از ظرفیت‌های بزرگ
وصال روحانی
روزنامه نگار
وقتی نام مدعیان بالقوه فتح مسابقات امسال فوتبال جام ملت‌های آسیا به میان می‌آید، بلافاصله اسامی ژاپن، کره جنوبی، استرالیا، عربستان، قطر، ازبکستان، امارات و البته ایران به اذهان متبادر می‌شود اما باید پرسید واقعاً شانس کدام یک از آنها بیشتر است.
تأکید روی یک تک نام صرف، کاری سخت است و هرچند «ژاپن به پرواز درآمده» انتخاب نخست بسیاری از کارشناسان است اما در تورنمنت‌هایی مثل جام ملت‌ها هیچ یک از «قدرت»های سنتی یا مدرن حاشیه امنیت ندارند و عرصه مسابقات سرشار از شگفتی‌ها و احتمال حذف تیم‌هایی است که پر و پیمان‌تر از سایرین به نظر می‌رسند. آنچه در مورد آن شک کمتری وجود دارد، این است که تیم ملی ایران اقبال‌دار نخست فتح این مسابقات نیست و در فاصله کمتر از سه ماه تا شروع رقابت‌هایی که قطر از 22 دی تا 21 بهمن میزبان آن است، در قواره‌های لازم برای این مهم قرار ندارد.
این گمانه‌زنی در حالی نظر موافق شماری قابل توجه از اهالی این ورزش را با خود همراه دارد که یوزها به لحاظ پرسنل و نیروی انسانی و استعداد فردی نفرات‌شان صاحب یکی از بهترین ترکیب‌های خود دست‌کم در 20 سال اخیر هستند و بخصوص در فاز تهاجمی به لطف حضور مهدی طارمی فوق‌العاده، سردار آزمون باهوش، علیرضا جهانبخش غافلگیرکننده و سامان قدوس خلاق در سطحی بسیار بالا قرار دارند و حتی بزرگانی همچون ژاپن و استرالیا هم در صورت تقابل با این نفرات ضربات و خسران‌های زیادی را متحمل خواهند شد و مهار این بازیکنان کار هر کسی نیست. با این حال آنچه بخشی از رنگ و رو و جلوه‌گری این ستاره‌های بلاتردید را می‌زداید و کارآیی آنها را کاهش می‌دهد، تدارکات ناقص‌تر ما در قیاس با تمهیداتی است که رقبای بزرگ‌مان برای خود فراهم آورده‌اند. یک وجه بزرگ این تفاوت در انتخاب تیم‌هایی چهره نشان می‌دهد که ما و آنها به عنوان حریفان خود در دیدارهای تدارکاتی انتخاب می‌کنیم و در حالی که ژاپن تیم‌های ملی آلمان و ترکیه را به توپ می‌بندد و استرالیا با انگلیس هماوردی می‌کند و فقط با یک گل تسلیم این رقیب بزرگ می‌شود و کره جنوبی و عربستان با برترین تیم‌های اروپای غربی و آفریقا قرار ملاقات می‌گذارند، ما فهرستی حاوی نام‌های نازل کنیا، قرقیزستان، افغانستان، آنگولا و اردن را طی هفت ماه اخیر در قالب حریفان تدارکاتی‌مان فراهم آورده و از اینکه به برخی از آنها 6-5 گل زده‌ایم، احساس غرور کرده و کار و وضع خود را روبه‌راه انگاشته‌ایم. قدرت پرواز هر تیمی با سطوح و عواملی تعیین می‌شود که آن تیم برای خود انتخاب کرده و به کار گرفته و اگر سطح پرواز و گستره پیش رو و افق انتخابی ژاپن امثال تیم ملی آلمان است و کره‌ای‌ها به قلمرو امثال اسپانیا پیروزمندانه می‌تازند، بدیهی است که در جام ملت‌ها هم با همان ظرفیتی به میدان می‌آیند که رویارویی با بزرگان فوتبال جهان برای‌شان آفریده است اما ما چه؟ وقتی بزرگترین حریفان تدارکاتی امسال ما یک روسیه تحت فشار بزرگترین تحریم‌ها و بلغارستان، یک «قدرت» درجه چهارم اروپایی بوده‌اند، کدامین ظرفیت‌های تازه و وسیع را برای خویش در آوردگاهی همچون جام ملت‌ها به وجود آورده‌ایم.