آموزش برنامه‌ریزی در فوتبال ایران
این لیگ بی‌سر و سامان
به جای اینکه هرسال، فوتبال قشنگ‌تر و منظم‌تر شود، با بی‌نظمی‌های بزرگ‌تری مواجه می‌شویم. ما با فدراسیونی طرف هستیم که اشتباهات محاسباتی گوناگونی دارد به همراه موفقیت‌های زودگذر اما ارکان آن هنوز در امر برنامه‌ریزی، دچار مشکلات عدیده‌ای هستند. وضعیتی که تا به حال، بعد از گذشت 23 دوره از لیگ حرفهای باید بهتر می‌شد اما آنچه در آیینه لیگ به چشم می‌خورد، بی‌سر و سامانی است.
ما در مورد رسوایی صحبت نمی‌کنیم؛ بحث بر سر بی‌نظمی و عدم مدیریت است. شاید هم عدم توانایی در مدیریت فوتبال! با این حال، فوتبال کشورمان سال‌هاست که دنده عقب می‌رود و نه تنها پیشرفتی حاصل نشده بلکه هرسال شرایط بدتر می‌شود. در فصلی که عربستانی‌ها یک زلزله واقعی در صحرای حجاز به راه انداختند و دست روی هر بازیکنی که گذاشتند، روز بعد با پرچم و شمشیر و عبای سنتی این کشور عکس یادگاری گرفت، ما در حال سرعت گرفتن برای بازگشت به گذشته هستیم. به زمانی که زمین‌های فوتبال چمن نداشت و چمن‌ها کیفیت نداشت.
حداقل در آن زمان، وضعیت فوتبال بهتر بود. بازیکنانی داشتیم که اگر امروز بازی می‌کردند، میلیاردها تومان ارزش مادی داشتند. دیگر نمونه‌ای مثل ناصرمحمدخانی، احمدرضا عابدزاده، علی پروین، فرشاد پیوس، مجید نامجومطلق، عبدالعلی چنگیز، ناصر حجازی و... در فوتبال دیده نشد اما آنها از نسل زمین خاکی و امکانات فاجعه‌بار بودند و امروز که کیفیت فوتبال به حالت انفجار رسیده، لیگ برتر ما با دلایل مختلف تعطیل و تعدیل می‌شود.
غصه‌های فوتبال را بشمارید؛ لیگی که استادیوم به اندازه همه تیم‌هایش ندارد. همین امر، بدترین اتفاق برای ورزش یک مملکت است. هر چند دولت تلاش کرده در این یکی، دوسال، امکانات فوق‌العاده‌ای در اختیار اهالی ورزش قرار دهد اما وضعیت نابسامان همچنان ادامه دارد که شاید این موضوع به خاطر حضور همراه با لجبازی برخی از مدیران چسبیده به فوتبال است.
حالا باشگاه‌هایی که ورزشگاه دارند، با مشکلات عجیب‌تری مواجه هستند. موضوع مس رفسنجان و استادیوم اختصاصی این تیم را بار دیگر مطالعه کنید. روی قنات، ورزشگاه ساخته‌اند! مشهد که یکی از مدرن‌ترین ورزشگاه‌های ایران را در اختیار دارد، فاقد تیم در لیگ برتر و لیگ یک است و استان‌های لیگ برتری، استادیوم بدون چمن مناسب در اختیار دارند.
در این فوتبال، VAR هم نداریم. امیدی هم برای تجهیز لیگ به VAR دیده نمی‌شود. می‌گویند گران است و توانایی خرید ابزار و علم استفاده از آن وجود ندارد. بعد از این ماجراها، جواد خیابانی در یک برنامه زنده تلویزیونی شایعه‌ای مطرح می‌کند مبنی بر اینکه برخی دوست ندارند در فوتبال ایران پای سیستم‌های جدید باز شود تا بتوانند نتایج را مدیریت کنند.
آن هم از وضعیت داوری‌هاست. هر هفته باید بنشینیم و بابت اشتباهات بچگانه تعدادی از داوران «متعجب» شویم. قبلاً بر سر آفساید و خطاهای میانه میدان اشتباهات بیشتر بود و حالا بر سر پنالتی‌های واضح دعواست. بارها به چینش داوری دست زده شد، لیست‌ها را جابه‌جا کردند اما آب از آب تکان نخورده و اشتباهات پا برجاست.
لیگ برتر ما، جایی برای رقم خوردن شگفتی‌هاست. هر چه که در جاهای دیگر ندیده، نشنیده و تجربه نکرده‌اید، اینجا وجود دارد. یک هالیوود عالی و مهم‌تر از آن، یک دانشگاه برای آموزش مدل عجیبی از برنامه‌ریزی و مدیریت. کسی زورش به فدراسیون و سازمان لیگ هم نمی‌رسد که اعتراض‌ها را به سمت دستاوردهای مثبت ببرد. این فوتبال، سوگوار «مرگ نظم» شده و بعید است بزودی به ریل اصلی خود بازگردد. در روزهایی که سایر لیگ‌های دنیا مثل ساعت‌های سوئیسی کار می‌کند، تجربه بی‌نظمی و بی‌سروسامانی در لیگ ایران، قابل هضم نیست اما آیا مسئولان امر، این مسائل را نمی‌دانند؟
ZOOM
این فوتبال، فاقد برنامه‌ریزی صحیح است. تصور کنید به خاطر حضور تیم امید در بازی‌های آسیایی هانگژو، لیگ را تعطیل کردند! تیم امید هم در آن تورنمنت، یک آبروریزی بزرگ بر جای گذاشت و به خانه برگشت. حالا نه تنها بازی تیم‌هایی که بازیکن به امید داده بودند لغو شد، بلکه همه دیدارها رفت روی هوا. ماه قبل، چند بازی در لیگ برگزار شد؟ این ماه قرار است چند بازی برگزار شود؟ حالا فاجعه واقعی را باید از لابلای حرفهای سهیل مهدی کشف کرد: «احتمالاً لیگ امسال تا مرداد سال آینده ادامه پیدا می‌کند!» و این یعنی حدود 12 ماه باید منتظر بمانیم تا شاید قهرمان لیگ معرفی شود!