دونده مطرح دوهای استقامت یکشنبه برای آخرین بار دوید
« مو فرح» بازنشسته شد
رسول مجیدی
روزنامه نگار
یکشنبه ظهر «مو فرح» فوق ستاره دنیای دوومیدانی آخرین بار در یک رقابت رسمی دوید و سپس کفش‌هایش را آویزان کرد.
فرح یکی از بهترین دونده‌های تاریخ است. ۴ مدال طلای المپیک دارد و ۶ مدال طلای جهان. او در ماده‌های دوی استقامت نظیر نداشت. از نظر مدال و قهرمانی هیچ‌کس به پای او نمی‌رسد.
فرح یکی از محبوب‌ترین ورزشکاران بریتانیاست. یکشنبه ظهر وقتی در دوی نیمه ماراتن Great North Run دوید تماشاگران حاضر در شهر نیوکاسل حسابی او را تشویق کردند. فرح البته در این مسابقه به مدال نرسید و به عنوان نفر چهارم از خط پایان عبور کرد اما گزارشگر تلویزیون بریتانیا حرفی درباره او زد که شاید خلاصه عملکرد این دونده را نشان می‌داد: «یکی از بهترین ورزشکارانی که کل دنیا به چشم دید. ممنون به خاطر خاطرات «مدال‌ها» لحظات هیجان‌انگیز، لبخند‌ها و شادی مخصوصت. همه آنها در خاطرمان می‌ماند.»
مو فرح البته در انگلیس تنها با این افتخارات به یاد آورده نمی‌شود. عوام او را دوست دارند ولی خواص، روزنامه‌نگارها و منتقدین نه. می‌گویند او مشکوک به استفاده از داروهای نیروزاست.
فرح اولین بار در بیست و هشت سالگی به مقام قهرمانی رسید که خیلی دیر بود ولی واقعیت مهم این است که او دقیقاً از زمانی شروع به سریع‌تر دویدن کرد و اشک همه رقبایش را درآورد که با آلبرتو سالازار آشنا شد و زیر نظر او تمرین کرد. سالازار در سال ۲۰۱۹ به دلیل سازماندهی و تسهیل رفتار ممنوعه در ورزش به مدت ۴ سال محروم شد. فرح می‌گوید هیچ‌وقت تست او مثبت نشده اما منتقدین می‌گویند بین دوهای استقامت بی‌مثال او و کار زیر نظر سالازار ارتباط وجود دارد.
خود آقای سالازار البته در مصاحبه‌ای این موضوع را رد کرده است: «او قبل از پیوستن به ما در حال پرواز بود. تمرینات او اما تصادفی بود و بدون برنامه. او هیچ تمرینی با وزنه انجام نمی‌داد.»
منتقدین البته شاید بیشتر از این ناراحت هستند که چرا مو فرح حتی وقتی تخلفات آقای سالازار محرز ش، چیزی علیه او نگفت و پشتش را خالی نکرد. برای فرح شاید راحت‌تر این بود که در رسانه‌های عمومی ظاهر شود، علیه مربی‌اش حرف بزند و دل منتقدین را به دست بیاورد اما او هیچ‌وقت مستقیم حرفی از رابطه خودش و سالازار نزد و فقط گفت آن پروژه اتهام‌ساز تعطیل شده است.
فرح البته همیشه در تیتر اخبار بوده. یا مدال به دست آورده یا مصاحبه‌های احساسی کرده. همین پارسال بود که گفت اسم واقعی‌اش «حسین عبدی کاهن» بوده. او گفت وقتی چهار سالش بوده پدرش در جنگ داخلی سومالی کشته شده و در هشت سالگی همراه برادر دوقلویش حسن به خانه عمویش در جیبوتی رفته. بعد هم گفت توسط یک خانم که او را نمی‌شناسد به انگلیس آمده و نام محمد فرح را از روی یک بچه دیگر در آن محله‌ای که زندگی می‌کرده برداشته است.
فرح توسط خانواده این خانم ناشناس مجبور به کار می‌شود و بعد با «سرویس اجتماعی» انگلیس که معادل همان بهزیستی خودمان است تماس می‌گیرد. او در واقع توسط این نهاد بزرگ می‌شود و خرج تحصیلش داده می‌شود. فرح وقتی در آستانه سی سالگی قرار می‌گیرد، دیگر زندگی‌اش متحول می‌شود. در المپیک ۲۰۱۲ لندن دل انگلیسی‌ها را می‌رباید. ۲ مدال طلا در ۱۰ هزار متر و ۵ هزار متر می‌گیرد و بعد مفتخر به دریافت عنوان «سر» می‌شود. حالا او کفش‌هایش را آویخته. هر قضاوتی که درباره مو فرح داشته باشید، او یکی از بزرگترین دونده‌های تاریخ بود.