افشاردوست: ارزش معروف را پایین نیاوریم
مشکل اصلی تیم ملی والیبال، عطایی نیست
آرش عبدی
روزنامه نگار
شکست تیم ملی والیبال مقابل ژاپن در فینال قهرمانی آسیا، ناامیدکننده‌ترین اتفاقی بود که برای والیبال ایران رخ داد. این شکست دلایل مختلفی داشت که می‌توان به طور مفصل این دلایل را مورد بحث قرار داد. به همین خاطر با محمود افشاردوست که در لیگ ملت‌ها در کادر فنی تیم ملی والیبال حضور داشت و پس از هفته دوم لیگ ملت‌ها از سمت خود استعفا کرد، صحبت کرده‌ایم. افشاردوست در یک گفت‌و‌گوی مفصل عملکرد تیم ملی در والیبال قهرمانی آسیا را تحلیل کرده و از مشکلات و نقایص تیم صحبت کرده است.
نایب‌قهرمانی تیم ملی والیبال در قهرمانی آسیا باعث شد انتقادات زیادی علیه تیم ملی شکل بگیرد. عملکرد این تیم را در ارومیه چطور دیدید؟
در وهله اول نایب‌قهرمانی آسیا را به بازیکنان و کادرفنی تیم ملی تبریک می‌گویم. به هر حال نایب قهرمانی هم عنوان باارزشی است. عطایی تلاش کرد برای قهرمانی آسیا تیم را ترمیم کند و بازیکنانی به این تیم اضافه شدند. نقطه عطف تغییرات، حضور میثم صالحی بود. میثم شرایط نسبتاً خوبی در قهرمانی آسیا داشت. استفاده از بازیکنان باتجربه که سال‌ها در اروپا بازی کرده بودند و تصور می‌شد که بازگشت آنها کمک زیادی به تیم ملی می‌کند هم از دیگر تغییرات این تیم نسبت به لیگ ملت‌ها بود. با این حال شرایط برای قهرمانی تیم ملی مهیا نشد و مشکلات تیم ملی که سال‌ها با آن روبه‌رو است، اما لاپوشانی شده را با وجود هواداران هم نمی‌توانیم پوشش بدهیم. ما در دریافت اول ضعف‌های زیادی داریم و این مشکل اصلی والیبال ایران است و یک‌شبه هم حل نمی‌شود.
در قهرمانی آسیا در کادرفنی تیم ملی حضور نداشتید تا دیگر نتوانند به طعنه به شما بگویند که با گفتن جملاتی مثل «می‌رسیم، می‌رسیم» نمی‌توان موفق شد؟
این اظهارنظر که توسط یکی از بازیکنان تیم ملی انجام شد، برای من تمام شده و قبلاً پاسخ آن را داده‌ام. در قهرمانی آسیا هم مشخص شد که صحبت‌های من درست بود و میلاد عبادی‌پور باید فقط به توسعه فنی و بازی خودش فکر کند. در بازی‌‌ای که نیاز بود میلاد به‌عنوان یک بازیکن بزرگ که در اروپا و المپیک بازی و با مربیان و بازیکنان بزرگی کار کرده، عملکرد خوبی داشته باشد او نتوانست انتظارات را برآورده کند. عملکرد میلاد در بازی با ژاپن و به طور مثال اتفاقاتی که در زمان سرویس زدن او رخ داد، برای من دردآور و ناراحت‌کننده بود. من ازطریق تلویزیون بازی را دیدم و امیدوارم هو کردن بازیکنان و مربیان را اشتباه شنیده باشم.
الان اکثریت جامعه اعتقاد دارند مشکل اصلی تیم ملی، مربیان ایرانی هستند. چقدر به این مسأله اعتقاد دارید؟
من مشکل اصلی تیم ملی را مربیان نمی‌دانم. مربیان ایرانی کیفیت خوبی دارند. نمی‌خواهم بگویم سطح فنی آنها با سطح فنی تاپ‌ترین مربیان خارجی برابری می‌کند؛ اما باید به آنها اعتماد کرد. البته مربیان ایرانی باید برای بالا بردن کیفیت فنی‌شان تلاش کنند و حداقل با هزینه شخصی در کلاس‌های معتبر شرکت کنند.
ژاپن با فاصله به قدرت اول والیبال آسیا تبدیل شده است...
ما در قهرمانی آسیا فقط با یک تیم دارای کلاس جهانی بازی کردیم که آن هم ژاپن بود. ما نباید خودمان را با آسیا مقایسه کنیم و باید خودمان را به سطح اول والیبال جهان برسانیم. چند سال پیش گفتم ژاپن در حال تبدیل شدن به یک تیم قدرتمند است. الان هم چین را تیمی می‌بینم که بزودی برای ما دردسرساز می‌شود.
چند سالی بود که تیم ژاپن را که در حال پوست‌اندازی بود، شکست می‌دادیم و حالا تیم ما در حال پوست‌اندازی است. الان هم باید آستاته تحمل‌مان را بالا ببریم. البته نمی‌توانیم صبر کنیم. فقط باید به تیم ملی کمک کنیم. چون زمانی نداریم و باید هر طور شده سهمیه المپیک پاریس کسب شود. عطایی هم باید صادقانه ضعف‌ها را قبول کند. البته نباید دنبال قربانی کردن کسی باشیم و تصور شود با تغییر یک نفر تیم نتیجه می‌گیرد. باید واقعیت‌های والیبال ایران را بپذیریم؛ در غیر این صورت درجا خواهیم زد.
در چنین شرایطی چه توصیه‌ای به بهروز عطایی دارید؟
من نمی‌توانم توصیه خاصی به عطایی کنم. تنها کاری که می‌توانم انجام دهم، حمایت از اوست. تنها توصیه من به عطایی این است که در یک محیط آرام به مرور اتفاقات و عملکرد تیم ملی بپردازد. همیشه آمار و ارقام نشان‌دهنده وضعیت تیم ملی نیست و باید گاهی اوقات آمار و ارقام را کنار گذاشت.
برخی مربیان داخلی هم به‌شدت علیه عطایی موضع گرفتند و انتقاد کردند. چقدر از این انتقادات منصفانه بود؟
من مصاحبه مربیان را نخواندم؛ اما همان زمان که به کادرفنی تیم ملی اضافه شدم از مربیان خواستم در تمرین تیم ملی حاضر شوند و نقاط ضعف تیم را به مربیان تیم ملی انتقال دهند. انتقاد بدون ارائه راهکار درست نیست. در لیگ ملت‌ها انتقاد می‌شد که چرا بازیکنان باتجربه مثل عبادی‌پور حضور ندارند. این بار که او بود؛ اما تیم ملی شکست خورد.
اشتباهات عطایی به‌عنوان سرمربی تیم ملی والیبال چه بود؟
تیم ملی والیبال ایراداتی دارد که همه آنها را عطایی نمی‌تواند رفع کند. نه تنها عطایی، هر کس دیگری هم سرمربی تیم ملی باشد نمی‌تواند این ایرادها را رفع کند چون برخی مشکلات تیم ملی، ریشه‌ای است. البته نباید مدام شکست بخوریم و بگوییم ایرادی ندارد. بخشی از مشکلات تیم ملی به بازیکنان برمی‌گردد. آنها باید حرفه‌ای‌تر باشند و مشکلات فنی خود را رفع کنند.
از برخی بازیکنان مثل امین اسماعیل‌نژاد انتظار بیشتری می‌رفت؛ اما این بازیکن عملکرد ضعیفی مقابل ژاپن داشت. این که گفته می‌شود ترس از مصدومیت باعث شد این بازیکن همه توان خود را به کار نگیرد، قبول دارید؟
هیچ بازیکنی دوست ندارد بازنده باشد. ممکن است عواملی وجود داشته باشد که بازیکن نتواند همه توانایی خود را به نمایش بگذارد. ما به مسائل ذهنی کمترین توجه را می‌کنیم و به نظر من بازیکنان ایران آمادگی ذهنی ندارند. ممکن است برخی از این بازیکنان صحبت‌های من را جدی نگیرند؛ اما توجه به مسائل ذهنی یک حلقه مفقوده است که کمتر به آن اهمیت می‌دهیم.
عده‌ای از کارشناسان و حتی مردم روی بازگشت سعید معروف به تیم ملی زوم کرده‌اند. بازگشت معروف می‌تواند مشکل تیم ملی را حل کند؟
در این که سعید معروف بازیکن باتجربه‌ای است شکی نیست؛ اما در همان مقطع که معروف در تیم ملی حضور داشت و من دبیر فدراسیون بودم برخی دوستان گزارشگر از معروف انتقاد می‌کردند و می‌گفتند که در تیم ملی، بازیکن‌سالاری وجود دارد. حالا که این بازیکن در تیم ملی نیست صحبت‌ها تغییر کرده و می‌گویند او باید به تیم ملی بازگردد.
به نظر من ارزش سعید معروف را نباید پایین بیاوریم. او جزو ستاره‌های والیبال دنیا بوده و اینکه می‌تواند به تیم ملی کمک کند یا نه را خود این بازیکن باید تشخیص دهد. امیدوارم هر اتفاقی که رخ می‌دهد به صعود تیم ملی به المپیک ختم شود.
احتمالاً یک بار دیگر کمیته فنی در خصوص عملکرد تیم ملی در قهرمانی آسیا تشکیل جلسه بدهد. این کمیته تا الان چه خروجی مثبتی برای والیبال ایران داشته؟
من در خصوص اینکه قرار است کمیته فنی جلسه‌ای داشته باشد یا خیر، خبری ندارم؛ اما امیدوارم حداقل این بار صحبت‌های خارج از منطق عنوان نشود و مثلاً نگوییم تیم ملی باید قهرمان جهان شود یا فقط مربیان مقصر هستند و بازیکنان هیچ تقصیری ندارند. باید بررسی واقع بینانه‌ای نسبت به مشکلات والیبال ایران داشته باشیم تا دیگر شاهد شکست‌های اینچنینی تیم ملی نباشیم.