صعود نکردن در این جام واقعاً هنر میخواهد
وصال روحانـی
همگروه شدن ایران با تیمهای ازبکستان، ترکمنستان و برنده دیدار هنگکنگ - بوتان در مرحله نخست انتخابی جام جهانی فوتبال 2026 در قاره آسیا تأکید تازهای بر این واقعیت مسلم بود که عدم راهیابی به مرحله نهایی این پیکارها برای بزرگان این قاره که یکی از آنها هم ایران است، غیرممکن مینماید و باید بسیار هنرمند(!) باشیم که این نعمت را که از همین حالا درون مشتمان است، به هدر بدهیم.
رقابتهای انتخابی آسیا سه مرحله دارد، ولی در نهایت 8 تیم از این قاره مجوز صعود حتمی میگیرند و این در حالی است که در جامهای جهانی قبلی سهمیه قطعی قاره کهن فقط 4 تیم بود و تیم پنجم تنها در صورتی صعود میکرد که در مرحله پلیآف بر نماینده امریکای شمالی و مرکزی (و گاهی هم امریکای جنوبی) فایق میآمد و به همین خاطر هم سهمیه آسیا را «چهار به اضافه نیم» میخواندند. اضافه شدن چشمگیر سهمیه آسیا که البته اصلاً حق این قاره نیست (و فوتبال این قاره با وجود درخششهای وسیع ژاپن، کره جنوبی، عربستان و استرالیا در جام جهانی قبلی فقط سزاوار همان چهار یا پنج تیم در مرحله نهایی است) به این سبب صورت پذیرفته که فیفا تنها به قصد پولاندوزی هرچه بیشتر و کشیدن هرچه فزونتر پای اسپانسرها به صحنه فوتبال، جام جهانی 32 تیمی را 48 تیمی کرده و از 2026 به بعد تا اطلاع ثانوی این تعداد تیم در مرحله نهایی جام حاضر میشوند، اقدامی کاملاًغیرفنی و کارشناسی نشده که سطح و کیفیت جام را بهدلیل حضور بیشتر از گذشته تیمهای متوسط و ضعیف پایینتر میآورد و در مرحله نخست شاید بتوان براحتی از دیدن حداقل 30 درصد از بازیها صرفنظر کرد و هیچ چیز خاصی را هم از دست نداد. پایه اقدام مسخره و البته بشدت سودجویانه فیفا هر چیزی بوده باشد، برای ما و سایر آسیاییهای مدعی موهبت به شمار میآید زیرا اگر در گذشته جان به لب میشدیم تا صعود کنیم، الان هر کاری هم بکنیم باز بالا میرویم. در همین مرحله نخست از چهار تیم حاضر در گروه ایران که در جمعشان فقط ازبکستان تیم خوبی است، دو تیم بالا میروند و ناکامی ما مستلزم این است که از بین سه حریف نه چندان پرتوان و نه آنقدرها پرکیفیت خود به دو تای آنها ببازیم، چیزی که اگر تیم ملی خود را بدون مربی هم راهی این آوردگاه کنیم، دچار آن نخواهد شد و خودش رأساً و براساس غرایز فنی و راهبردهای فردیاش راه صعود را خواهد یافت.
امید آنکه دو سال بعد، در پی قطعی شدن صعود سینه جلو ندهیم و مدعی قاطعانهترین و یکطرفهترین صعودمان به مرحله نهایی جامهای جهانی نشویم زیرا اگر هم به چنین صعودی نایل شویم، با توجه به شرایطی که برایتان برشمردیم، هیچ کار مهمی نکردهایم و عدم صعود شاهکاری(!) خواهد بود که انجام آن حتی برای فوتبال سرشار از شاهکارهای آنچنانی ما غیرممکن خواهد بود. بواقع اگر به مدعیان صعود و کسانی که از حالا برای تبریک شنیدن و معرفی خود بهعنوان عوامل اصلی صعود صف کشیدهاند، برنخورد باید متذکر شد فاتحه جام جهانیای را که آسیا در آن هشت نماینده قطعی و یک نماینده مشروط پلیآف دارد (سهمیهای موسوم به «8 به اضافه نیم») باید از همین حالا خواند زیرا مشخص است که فقط پس از کوچک شدن جدول و رسیدن حاضران به 16 تیم مسابقات تماشایی خواهد شد و بقیه فقط میآیند تا با بازیهایشان جام را هرچه بیکیفیتتر کند. جا دارد به فیفا هم بابت بهراه انداختن جامی با این سکنات ناگوار و ویژگیهای حیثیت بر بادده و بواقع لگدمال کردن اعتبار و زیبایی جامهای جهانی یک خسته نباشید جانانه گفت!