بیوک وطنخواه: اولین مربی ایرانی هستم که در 33 سالگی پرسپولیس را قهرمان کردم
به راجرز گفتم مسیح‌نیا بهتر از من است!
حسن روشن درست گفت، بعد از بازی کنار بازیکنان استقلال نشستیم
بیوک وطنخواه بازیکن و سرمربی اسبق پرسپولیس که سابقه قهرمان کردن پرسپولیس در کسوت مربیگری در سال 1354 را دارد یکی از بزرگترین بازیکنان و پیشکسوتان تاریخ باشگاه پرسپولیس است که به نوعی جوانترین سرمربی تاریخ پرسپولیس نیز به حساب می‌آید که در سن 34 سالگی موفق شد پرسپولیس را به‌عنوان قهرمانی برساند. فردی که در دربی معروف شش‌تایی در سال 1352 نیز حضور داشت اما در آن بازی روی نیمکت نشست و به جای او مسیح مسیح‌نیا مدافع جوان پرسپولیس بازی کرد. بیوک وطنخواه که فوتبالش را از راه‌آهن شروع کرد و سپس به دیهیم و پس از آن به تیم شاهین پیوست پس از آن به همراه تمامی بازیکنان وقت تیم شاهین به پرسپولیس رفتند تا در قامت بازیکن و مربی در تیم محبوب پایتخت، قهرمانی‌ها و عناوین زیادی را کسب کند. پیشکسوتی که حتی سابقه مربیگری در تیم ملی را نیز در کارنامه خود دارد و به‌عنوان دستیار مهاجرانی تیم ملی را همراهی کرد. به بهانه جویا شدن از وضعیت این پیشکسوت پرافتخار گفت‌و‌گویی با ایشان داشتیم.
ناصر قراگزلو
روزنامه‌نگار
در ابتدا دوست داریم برای مخاطبان ما کامل‌تر خودتان را معرفی کنید؟
من متولد بهمن 1321 در تبریز هستم که از یک سالگی به تهران آمدیم. فوتبالم را از راه‌آهن شروع کردم و بعد به دیهیم رفتم و پس از آن به شاهین پیوستم. بعد از آن به همراه تمامی بازیکنان شاهین در سال 1350 به پرسپولیس آمدیم و این تیم را تشکیل دادایم و از 17 سالگی فوتبالم را به شکل حرفه‌ای شروع و تا 1353 بازی کردم و در سال 1353 به قول معروف کفش‌ها را آویختم و از دنیای بازیگری خداحافطی کردم اما بعد از آن مربی تیم امید پرسپولیس و مدتی بعد هم سرمربی تیم پرسپولیس شدم و جوانترین مربی تاریخ پرسپولیس هستم که در سن 33 سالگی موفق شدم تیم پرسپولیس را به‌عنوان قهرمانی برسانم. من در سال 1350 و 1351 کاپیتان پرسپولیس هم بودم و بعد از آن در اردیبهشت سال 1354 سرمربی پرسپولیس شدم و کار را از راجرز تحویل گرفتم. به‌عنوان سرمربی این تیم را همان سال به‌عنوان قهرمانی رساندم تا اولین مربی ایرانی باشم که در سن 33 سالگی با یک تیم لیگی به‌عنوان قهرمانی می‌رسد. در تیم ملی هم بازی کردم و سابقه مربیگری دارم و از طرفی بازیکن تیم ملی هم بودم.
در دربی معروف شش تایی‌ها حضور داشتید اما چرا بازی نکردید؟
بله در آن دربی تاریخی حضور داشتم. دربی که واقعاً پرسپولیس بهترین نتیجه تاریخ خودش را مقابل رقیب دیرینه رقم زد و نتیجه‌ای ماندگار را کسب کرد. بازی که ما واقعاً از استقلال بهتر بودیم البته تیم رقیب هم بازیکنانش با همه وجود مقابل ما بازی کردند اما در روزی که ما عالی بودیم شاید بازیکنان آن تیم خیلی شرایط خوبی نداشتند و چند بازیکنش هم کمی اشتباه داشتند که در تحقق آن نتیجه پرگل خیلی تأثیر داشت. البته من در آن بازی روی نیمکت بودم و چون مسیح‌نیا بازیکن جوان‌مان از من بهتر بود به راجرز گفتم که ایشان بهتر از من هستند و مسیح‌نیا در کنار جعفر کاشانی در دفاع میانی ما بازی کردند.
دقیقاً حسن روش هم یک‌بار در صحبتشان این موضوع را تأیید کردند و گفتند که در ابتدا تیم تاج دو سه فرصت خوب داشته که از آنها به گل نرسید اما بازیکنان پرسپولیس از تمامی موقعیت‌هایشان استفاده کردند.
بله آقای روشن عین حقیقت را گفته‌اند چون آنها در اوایل بازی روی دروازه ما فشار آوردند اما ما خیلی خوب حملات تیم تاج آن زمان را خنثی کردیم و بعد هم با حملات زیاد و با برنامه تیم تاج را به زانو درآوردیم. البته مثلاً روی گل اول ما دروازه‌بان آنها خروج اشتباهی داشت و توپ از دستش افتاد تا بازیکن ما آن اشتباه را تبدیل به گل اول ما کند. در آن بازی شش تایی‌ها، روز، روز پرسپولیس بود و از طرفی با تمام احترامی که برای تیم تاج آن موقع قائل هستم ما تیم بهتری داشتیم و حق‌مان هم برد با همان تعداد گل اختلاف بود. در آن بازی مثلاً مرحوم سلیمانی شوتی از راه سی متری را تبدیل به گل کردند که واقعاً استثنایی و به نوعی غیرقابل مهار بود یا بازیکنانی مانند کلانی و همایون بهزادی که هت‌تریک کرد در کنار بقیه بازیکنانمان نمایشی استثنایی داشتند. همه چیز خیلی طبیعی بود و هیچ چیز غیرطبیعی هم در آن دیدار وجود نداشت. داور رومانیایی هم در آن دربی معروف قضاوت بسیار خوبی داشت و هیچ اعتراضی از سوی دو تیم به او نشد.
حسن روشن یک نکته دیگر را هم به من گفت که برایم جالب بود که بازیکنان پرسپولیس بعد از اینکه برنده شدند به‌دلیل ناراحتی بازیکنان استقلال کنار آنها روی زمین نشستند تا با آنها به رختکن بروند.
بله حسن آقا کاملاً درست گفته‌اند چون بالاخره درست است که برد ارزش زیادی دارد اما در فوتبال همه چیز به برد و باخت خلاصه نمی‌شود و اخلاق و رفاقت هم در جای خودش قرار دارد و رقابت فقط به بازی در مستطیل سبز باز می‌گردد. ما هم بعد از بازی بعد از اینکه دیدیم آنها خیلی ناراحتند کنارشان نشستیم و بعد از اینکه بازیکنان رقیب ناراحتی‌شان کمتر شد با هم به رختکن رفتیم.
در خصوص پرسپولیس فعلی و سرمربی‌اش چه نظری دارید؟
تیم پرسپولیس فعلی از بازیکنان خوبی تشکیل شده و مربی خوبی دارد که باز هم امیدوارم مانند سال قبل بتواند قهرمانی سه‌گانه‌اش را تکرار کند.
دوست نداشتید به جای فوتبال آن زمان الان بازی می‌کردید تا پول‌های میلیاردی بگیرید؟
مادیات الان مهم شده اما من از بازی در زمان خودم اصلاً ناراحت نیستم چون در فوتبال آن زمان بهترین‌ها بودند و مردم با عشق و علاقه بازیکنانشان را دوست داشتند و ما هم به‌خاطر آنها همه کار می‌کردیم و عشق وصف ناشدنی از بازی و دوستی و مودت با هوادارانمان داشتیم و اصلاً پشیمان نیستم که در زمان قدیم بازی کردم.
زمان شما که پول و پاداش‌های آنچنانی مانند الان وجود نداشت؟
نه زمان ما پولی در فوتبال نبود و من خودم هم کارمند بازنشسته مخابرات هستم و از این طریق امرار معاش می‌کنم. خدا را شکر می‌کنم که محتاج کسی نیستم اما چون بحث پاداش کردید مرحوم عبده مؤسس باشگاه پرسپولیس در آن زمان که خودشان بودند برای ما هر از گاهی پاداش‌های خوبی می‌دادند و می‌گفتند اگر در بازی مقابل آن تیم به برتری برسید 1000 دلار پاداش می‌دهم، دلاری که آن زمان 7 تومن ارزش داشت البته این پاداش‌ها برای بعضی از بازی‌های خاص بود.
بهترین دروازه‌بان تاریخ پرسپولیس و بهترین مهاجم تیمتان را چه بازیکنی می‌دانید؟
به نظرم عابد‌زاده بهترین دروازه‌بان تاریخ پرسپولیس و همایون بهزادی هم بهترین مهاجم تاریخ پرسپولیس است.