به بهانه ورود لوپز اسپانیایی
دوران سیاه خارجیها بعد از رایکوف فقید
رضا حمیدی
خبرنگار
استقلال فصل پیش را درحالی به پایان برد که ریکاردو ساپینتوی پرتغالی را بهعنوان سرمربی روی نیمکت خود میدید. ساپینتو که این اواخر لقب «ساپی» را از هواداران گرفته بود، ابتدای فصل وعده به دست آوردن چهار جام را داد اما درنهایت با قرار گرفتن در رتبه سومی لیگ برتر و شکست در فینال جام حذفی مقابل پرسپولیس دستش از رسیدن به جامها کوتاه ماند و فقط توانست سوپرجام را به دست آورد که از لحاظ اعتباری منزلت آنچنانی برای باشگاه استقلال نداشت و نتوانست او را بهعنوان یک سرمربی خارجی متفاوت در تاریخ باشگاه استقلال لقب دهد.
پیش از ساپینتو باشگاه استقلال مربیان خارجی متعددی را در تاریخ خود تجربه کرده که هیچ یک به اندازه رایکوف یوگسلاو موفق نبودند و درواقع این مربی فقید تنها خارجی تاریخ باشگاه استقلال محسوب میشود که با قهرمانی در لیگ ایران، به جام قهرمانی درآسیا هم رسید.
اولین ستاره آسیایی روی پیراهن استقلال دستاورد رایکوف است و در همان سال قهرمانی در آسیا، با مرد یوگسلاو قهرمانی لیگ ایران را نیز به دست آوردند. استقلال با رایکوف 3 فصل طلایی را سپری کرد و بعد از عبور از این دوران درخشان پرسپولیس توانست جایگاه این تیم را در فوتبال ایران بگیرد اما دستاوردهای مرد یوگسلاو تا به امروز زبانزد خاص و عام است. بعد از رایکوف برای زمان کوتاهی استقلال به دست جکیج افتاد که به هیچ جامی با این مربی آلمانی نرسیدند.
در فصلی که استقلال به دسته 3 رفت نیز یک مربی روس بهنام سوکوموروخوف هدایت این تیم را به عهده گرفت. محصول عملکرد سوکو بازگشت به دسته یک بود اما این مربی نیز دوامی در استقلال نداشت و باوجود آنکه بعد از یک دوره دوری کوتاه دوباره به استقلال بازگشت خیلی زود جایگاهش را از کف داد تا مربیان ایرانی سکان هدایت استقلال را به دست بگیرند.
دیگر مربی خارجی تاریخ استقلال رولند کخ معروف است که در فصل دوم لیگ برتر در استقلال مربیگری کرد که ماحصل کارش نهمی در لیگ بود. درنهایت او نیز بیآنکه موفقیتی به دست آورد، ایران را ترک کرد.
استقلال تحت هدایت وینفرد شفر نیز باوجود موفقیتهای نسبی دوامی در فوتبال ایران نداشت. استقلال با شفر در روزهای آغازین از انتهای جدول جدا شد و خود را بعد از پرسپولیس و ذوبآهن در جایگاه سوم جدول دید. اما اوج کار شفر در لیگ قهرمانان آسیا بود. جایی که استقلال به جمع ۸ تیم برتر لیگ قهرمانان اضافه شد و آبیها با هدایت شفر رقیب سنتیشان پرسپولیس را در دربی با شکست بدرقه کردند و در جام حذفی نیز بهعنوان قهرمانی دست یافتند. اما سال بعد اوضاع برای شفر مناسب نبود. استقلالِ شفر هم از آسیا و هم جام حذفی کنار رفت و با شکست برابر رقبای اصلیاش در لیگ برتر هر روز از رسیدن به رتبه اول جدول دورتر میشد تا جایی که مدیران استقلال قید ادامه همکاری با شفر را زدند.
آبیها خیلی امیدوار بودند طلسم ناکامی با مربیان خارجی با مربیگری استراماچونی خاتمه یابد اما عمر این مربی در استقلال کوتاه و گذرا بود. استراماچونی در ۱۵ بازی آمار ۹ برد، ۴ مساوی، ۲ باخت، ۳۳ گل زده، ۱۲ گل خورده، تفاضل گل مثبت ۲۱ و ۳۱ امتیاز را با استقلال به دست آورد. اما دوران خوش این مربی ایتالیایی برای هواداران استقلال خیلی زود بهدلیل پرداخت نشدن مطالبات به اتمام رسید و او ایران را ترک کرد.
در همه سالهای بعد از خروج رایکوف هرآنچه استقلال در لیگ و جام حذفی صاحب شد با مربیان ایرانی بود به جز یک مورد که شفر با استقلال به قهرمانی جام حذفی رسید، هیچ یک از مردان خارجی در استقلال جامآوری نکردند و این سوابق خود دلیلی است برای نگرانی کارشناسان نسبت به آینده استقلال با سرمربی خارجی.
حال اینکه لوپز یا هرگزینه دیگری قابلیت موفقیت در استقلال را داشته باشد، مسأله دیگری است اما به تاریخ نیز نمیتوان بیتوجه بود و انگار قهرمانیهای استقلال با مربیان ایرانی عجین شده است.