یکی از دردسرهای رضا عنایتی
قحطی لژیونرها در تیم ملی «امید»
وصال روحانـی
روزنامه نگار
مشکلات تیم ملی امید فوتبال ایران در راه صعود به المپیک پاریس یکی و دو تا نیست و یکی از عمده‌ترین آنها این است که تعداد لژیونرهای این تیم کمتر از تمامی سنوات پیشین است و بیش از 90 درصد بافت تیمی را که می‌کوشد به دوری 47 ساله ایران از فوتبال المپیک‌ها پایان بدهد، نفرات مقیم وطن تشکیل می‌دهند.
شاید گفته شود که این امر نه تنها بد نیست بلکه می‌تواند مفید هم باشد زیرا بازیکنان جوان مقیم وطن به سبب نداشتن شهرت، سرشان را جلوی توپ می‌گذارند تا به توفیقی برسند که لژیونرهای ما سال‌هاست صاحب آن هستند. به نظر این عده، لژیونرهای تیم ملی امید در ادوار گذشته انتخابی المپیک چون دیر به اردوها و محل مسابقات می‌آمدند و همیشه نوعی احتیاط ضمیمه کارشان بود و از مصدومیت بیم داشتند، هیچ گاه چیزی را ارائه نمی‌دادند که در توان‌شان بود ولی امسال که تیم تحت هدایت رضا عنایتی کمترین لژیونرها را در خدمت دارد و اکثریت قاطع در آن با جوانان شاغل در لیگ‌های ایران است، این بازیکنان برای تیم‌شان جانفشانی خواهند کرد و بهره‌های آن به تیم ملی امید می‌رسد که می‌تواند به فردایی بهتر چشم بدوزد.
اگر تیغ جوانان «کند» باشد
با این حال این سؤال هم به جای خود محفوظ است که وقتی در سنوات پیشین با وجود حضور 4 تا 7 لژیونر نام‌آشنا و نسبتاً پخته در ترکیب تیم ملی امید باز راه به جایی نمی‌بردیم و در همان دور مقدماتی فوتبال المپیک‌ها ناکام و حذف می‌شدیم، امسال که از کمترین شمار لژیونرها در ترکیب تیم ملی امید برخورداریم، کدامین امیدواری را می‌توانیم به حاصل کار این تیم و توفیق احتمالی‌اش در راهیابی به دور نهایی المپیک داشته باشیم و این احتمال را قوی بشمریم؟ این مسأله و قحطی لژیونرها در آرایش تیم ملی امید قطعاً عنایتی را به کلی مأیوس و از جاده تلاش و همت خارج نخواهد کرد ولی وقتی مسابقات شروع شود و نقش و سهم تجربه و کارایی‌های برون‌مرزی به میان آید، می‌تواند به امیدها لطماتی کاری وارد کند و موجب سردرد سرمربی‌شان شود. مربی‌ای که اگرچه تجربه کار با جوان‌ترها را بویژه در دوره حضورش در تیم هوادار تهران دارد اما نیک می‌داند این پرتجربه‌ترها و لژیونرها هستند که می‌توانند در بزنگاه‌های مهم مؤثر ظاهر شوند و گره‌های کور را بگشایند و راه پیروزی‌های سخت را هموار سازند. به واقع فقدان این فاکتور مهم می‌تواند موجب ناکامی تیم عنایتی در مقطعی از مسابقات شود که جوانان مقیم وطن زورشان به حریف نچربد و فقط تجربه ویژه لژیونرها بتواند آنها را از مخمصه برهاند.
تدارک با حضور در «غرب آسیا»
تیم ملی امید این روزها در تهران تمرین می‌کند تا ابتدا در مسابقات قهرمانی غرب آسیا در این رده سنی شرکت کند. در این رقابت‌ها که از 21 تا 30 خرداد در دو شهر بغداد و کربلای عراق برگزار می‌شود، ایران در مرحله گروهی با سوریه و فلسطین در دسته دوم همگروه شده است و کلاً 9 تیم در این آوردگاه حضور دارند که در گام نخست به سه دسته سه‌تیمی تقسیم شده‌اند. اعتبار این پیکارها اندک است و فتح احتمالی آن نیز هیچ چیزی را به فوتبال ما اضافه نمی‌کند اما از باب کسب آمادگی و هماهنگی و ارتقای بازی گروهی برای دیدارهای مهم‌تر بعدی می‌تواند به کار عنایتی و شاگردان بیاید.
«حزباوی» هست اما...
در حال حاضر فقط دو لژیونر در صف بازیکنانی قرار دارند که مدنظر عنایتی هستند و نفرات بالقوه‌ای به شمار می‌آیند که او می‌خواهد پس از مسابقات غرب آسیا به مرحله اول رقابت‌های قهرمانی زیر 23 سال آسیا هم ببرد. این مسابقات در 11 گروه چهار تیمی و طی شهریورماه برگزار می‌شود و گروهی که ایران، ازبکستان، هنگ‌کنگ و افغانستان بازی‌های خود را انجام می‌دهند، در خاک ازبک‌ها خواهد بود. محمدامین حزباوی، مدافع گلزنی که اخیراً از فولاد خوزستان به السد قطر کوچ کرده، 20 سال بیشتر ندارد اما دومین لژیونر بالقوه‌ای که عنایتی می‌تواند انگشت روی نامش بگذارد و به تاشکند ببرد، اللهیار صیادمنش است که مدتی است فوتبال باشگاهی‌اش را در انگلیس و در باشگاه هال‌سیتی این کشور دنبال می‌کند و مهاجمی تیزهوش و فرصت‌طلب است. با وجود این صیادمنش در واپسین مراحل «مجاز» تلقی شدن برای حضور در رده سنی امید قرار دارد و در اندک مدتی مرز سنی 23 سال را پشت سر خواهد گذاشت و اگر هم تیم ملی امید امسال برخلاف گذشته گل بکارد و به دور نهایی المپیک (در پاریس) برسد، وی صلاحیت سنی شرکت در دیدارهای این مرحله را نخواهد داشت.
زنگار ضخیم نیم قرنی چگونه باز می‌شود؟
این آمار بسیار نازل در زمینه در اختیار داشتن لژیونرها را قیاس کنید با شرایط و بیلان بسیار بهتری که طی سال‌های 1992 تا 2020 و برای ادوار مختلف المپیک در اختیار تیم ملی امید و مربیان آنها بود و با وجود این راهیابی آن تیم‌های بسیار بهتر و پرمهره‌تر هم به دور نهایی المپیک‌ها میسر نشد و به این سبب بدیهی می‌نماید که هر ناظر و علاقه‌مندی بپرسد وقتی با حداقل پنج لژیونر و چهره بین‌المللی هم المپیکی نشدیم، عنایتی با کدامین ابزار و نفرات می‌خواهد امسال این در همیشه قفل شده به سوی ما را که زنگاری ضخیم و تقریباً نیم قرنی روی آن بسته شده بگشاید و «امید»های ما را در این دوره راهی آوردگاه پاریس سازد. البته بازیکنان ارزشمند و توانایی همچون سامان فلاح، محمد قربانی، امیرعلی صادقی، سعید سحرخیزان، آریا برزگر، سینا سعیدی‌فر، آریا یوسفی، محمدرضا خالدآبادی و یاسین سلمانی هم که جملگی در لیگ‌های داخلی شاغل هستند، در رده سنی امید حضور دارند و عنایتی نام آنها را در فهرست 35 نفره‌ای که برای شرکت در قهرمانی غرب آسیا و سپس مرحله اول قهرمانی امیدهای این قاره منتشر کرده، آورده است و سلمانی که سپاهانی است، ستاره بی‌چون و چرای تیمی بود که سال پیش در مرحله اول پیکارهای قهرمانی زیر 23 سال آسیا مجوز صعود به مرحله نهایی را گرفت اما در این مرحله ناکام و حذف شد.
وقتی «مهدوی‌کیا»ها هم نتوانستند
سرمربی آن تیم مهدی مهدوی‌کیا بود که از قضا خودش یکی از ستاره‌ها و لژیونرهای پرتعدادی بود که در ایام جوانی در قالب تیم ملی امید و با هدایت ایگون کوردس آلمانی در دور مقدماتی المپیک 2000 سیدنی استرالیا شرکت کرد ولی همراه با تیمش حذف شد و راه به جایی نبرد. وقتی با ستاره‌هایی از آن دست هم مجوز شرکت در المپیک را نگرفته‌ایم، امسال که دست عنایتی لااقل در زمینه داشتن لژیونرهای توانا و پرتعداد بسیار خالی است، چقدر می‌توان به فرجام کار تیم ملی زیر 23 سال امید بست؟ به نظر می‌رسد یافتن پاسخ این سؤال آنقدرها هم سخت نباشد.