تیم ژاوی مثل بارسلونا نیست
قهرمانی به سبک مورینیو نه گواردیولا!
وقتی در نوامبر 2021 ژاوی مربیگری بارسلونا را پذیرفت، از ارتباط عمیقش با باشگاه حرف زد و اینکه تمام عمر بارسایی بوده. او خواست هواداران را می‌دانست، به یوهان کرویف و پپ گواردیولا اشاره کرد و تأکید داشت که دی ان ای بارسلونا را احیا می‌کند. حرف‌های او امیدوارکننده بود و همه انتظار بازگشت به دورانی را داشتند که بارسلونا تنها برنده نمی‌شد، به قول ژاوی باید زیبا این کار را انجام می‌داد بخصوص بعد از دوران کسالت‌بار رونالد کومان. اما این‌طور نشد. در جریان برد 4 بر 2 دربی مقابل اسپانیول که قهرمانی را قطعی کرد، آبی اناری‌ها ذات فوتبال خود را نشان دادند، آنها نخستین قهرمانی لالیگا بعد از دو سال را جشن گرفتند و شاید تا آخر فصل اختلاف امتیازی دورقمی با نزدیکترین رقیب داشته باشند. اما این تیم بیشتر شبیه تیم ژوزه مورینیو است تا گواردیولا و بعید است هواداران را راضی نگه دارد.
اسکلت محکم
ژاوی شایسته تحسین است. بارسلونا مدت‌ها هویت مشخصی نداشت و در آغاز این فصل خیلی عقب‌تر از مدافع عنوان قهرمانی، رئال مادرید به نظر می‌رسید حتی در کیفیت فوتبال. ژاوی خودش را منطبق کرد و فوراً متوجه شد نمی‌تواند با ارائه فوتبال هجومی و زیبا بر مادرید غلبه کند. بارسلونا محکم، سختکوش و نتیجه‌گرا است. آنها مالک توپ می‌شوند و گاهی فوتبال چشم‌نواز خود را به نمایش می‌گذارند اما اساس کار تیم بر استحکام دفاعی است. آنها در این فصل لالیگا تنها دو گل در خانه خورده‌اند و مارک آندره‌تر اشتگن رکورددار کلین‌شیت است.
سرخیو بوسکتس متحول شده و بعد از 18 ماه تقلا اجازه پیدا کرده عقب‌تر بازی کند تا مداخله کند، تکل بزند و پاس بدهد. تحول گاوی هم نقش مهمی داشته، او را با امثال ژاوی و آندرس اینیستا مقایسه می‌کنند اما در واقع پپه پیشرفته و تکنیکی است، تکل می‌رود، خطا می‌کند و 90 دقیقه نقش منفی بازی می‌کند. ظاهر خوبی ندارد اما بارسلونا به چنین کسی در خط میانی نیاز داشت. حتی روبرت لواندوفسکی حضور فیزیکی مؤثری در خط حمله دارد و با قدرت بدنی‌اش مدافعان میانی رقیب را به چالش می‌اندازد.
پیشرفت غیرمنتظره
با آمدن ژاوی خیلی‌ها انتظار داشتند بازیکنان هجومی بارسلونا پیشرفت کنند. گاوی، پدری و حتی فرانکی دیونگ خیلی بهتر شدند اما بیشترین پیشرفت تیم در فضاهای دفاعی شکل گرفت که نقطه ضعف ژاوی در زمان بازی بود بخصوص رونالد آرائوخو. این مدافع میانی اروگوئه‌ای ابزار فیزیکی لازم برای تبدیل شدن به یک دفاع طراز اول را داشت اما در هوش و توانایی فنی‌اش تردید وجود داشت. ضمناً او زیاد مصدوم می‌شد و قراردادش رو به پایان بود اما قرارداد جدیدی بست، آمادگی بدنی‌اش را حفظ کرد و مهم‌تر اینکه بازیکن کاملاً قابل اعتمادی شد. حالا سرعت و قدرت بدنی را به ویژگی‌هایش اضافه کرده و یکی از بهترین‌های اروپا در پست خودش شده، او این پیشرفت را مدیون ژاوی است. آندریاس کریستنسن هم همینطور، بازیکنی که چلسی تمایلی به حفظش نداشت اما حالا در دفاع بارسلونا کلیدی است. البته دفاع بارسلونا مشکلاتی هم دارد، آلخاندرو بالده جوان زیادی میل به حرکات هجومی دارد، ژول کنده که به دفاع راست رفته، در پستش ناراحت است با این حال این خط دفاع و پشت سرش، تر اشتگن نشان دادند قابلیت بردن لیگ را دارند.
مشکلات خط حمله
داشتن دفاع محکم لزوماً خیانت به سابقه باشگاه نیست، بارسلونا در طول این سال‌ها برخی از بهترین مدافعان میانی تاریخ فوتبال را داشته اما این تیم به دفاع مشهور نیست. اشتیاق جهانی به این تیم با سال‌های اوج لیونل مسی و تحول گواردیولا به سمت فوتبال هجومی شکل گرفت. این را هر مربی بارسلونا از جمله ژاوی می‌داند اما نمی‌توان بدون مسی آن تیم را متصور شد. برای همین، ژاوی سعی کرد خط حمله بارسا را به سبک خودش بسازد. نتایج در حد انتظار نبود. آمدن لواندوفسکی البته خط حمله را نجات داد اما یک چیز مشخص است؛ بارسلونا به تکنیک عثمان دمبله برای گلزنی و حرکت از کناره‌ها اتکا دارد، آنها روی پاس‌های پدری و دیونگ حساب کرده‌اند و لوا اگرچه مثل بایرن‌مونیخ گل نمی‌زند اما حرکات و قدرت تمام‌کنندگی‌اش هنوز کارایی دارد.
بارسلونا در حمله مشکلاتی هم دارد: در خط میانی فاقد خلاقیت لازم است و در برخورد با تیم‌های دفاعی ایده جدیدی ندارد. بال چپ هم ضعیف است. بالده با وجود دوندگی زیاد نمی‌تواند با لواندوفسکی یا هافبک‌های آن سمت رابطه خوبی برقرار کند، در سمت راست هم کنده در حمله بی‌خاصیت است و همچنان مثل مدافع وسط است. بارسلونا در این فصل 14 بازی لالیگا را با اختلاف یک گل برده و میانگین گلزنی‌اش در این فصل کمتر از دو گل برای هر بازی است.
ZOOM
راه حل
پاسخ طبیعی به این مشکلات چیزی است که در این دو سال به آن اشاره شده. احتمالش وجود دارد که مسی در تابستان به تیم برگردد با آنکه در بحبوحه مشکلات مالی پیداکردن جایی برای دستمزد او سخت است. در واقع روآوردن به این برنده جام جهانی عاقلانه به نظر می‌رسد چون او می‌تواند یکی از بزرگترین معضلات تیم را حل کند. اما به این سادگی هم نیست. مسی دیگر آن بازیکن تضمین شده سابق نیست بخصوص در تیمی که خودش اولویت‌ها و ویژگی‌هایش را دارد. او می‌تواند کارهای خارق‌العاده انجام دهد اما این به فداکاری اطرافیانش نیاز دارد. ژاوی مربی باهوشی است اما نمی‌توان به آسانی مسی را در تیم او گنجاند. فوتبال غیرقابل پیش‌بینی است و معلوم نیست مسی در مجموع بارسلونا را تیم بهتر یا دیدنی‌تری کند.