چگونه یک بازی غیرمهم در جام حذفی، آینده گزارشگری فوتبال انگلیس را تغییر داد
وداع با جان ماتسون کبیر
رسول مجیدی
روزنامه نگار
جان ماتسون، اسطوره گزارشگری بریتانیا روز پنجشنبه فوت شد. گزارش‌های او حماسی، شورانگیز و دقیق بودند. برعکس خیلی از گزارشگران دیگر در بریتانیا صدایش را بسیار می‌کشید و همین دلیل محبوبیتش بود.
او یکی از پیشگامان تحول گزارشگری در انگلیس بود. بسیاری از گزارشگران نسل بعدی ماتسون، از او کمک گرفتند. ماتسون به این معروف بود که برای پیشرفت گزارشگران جوان بسیار زحمت می‌کشد.
یکی از مهارت‌های اصلی ماتسون در گزارشگری «صبر» بود. یکبار وقتی با پپ گواردیولا دیدار کرد به او گفت از بازی سیتی لذت می‌برد: «پاسکاری پاسکاری و صبر. درست مثل حرفه گزارشگری باید صبور بود تا بموقع از اطلاعاتت استفاده کنی.»
البته یک گل خاص در اینکه ماتسون، ماتسون شود نقشی اساسی ایفا کرد. خودش هم بعدها در مصاحبه‌ای گفت اگر آن گل به ثمر نمی‌رسید اصلاً شاید هیچ‌وقت یک گزارشگر تمام‌وقت نمی‌شد.
ماتسون در سال ۱۹۶۳ وقتی ۱۸ ساله بود شروع به کار رسانه‌ای کرد. خبرنگار یک روزنامه محلی بود اما تازه وقتی ۲۲ ساله بود عاشق فوتبال شد. بعدها خودش گفت مدرسه‌ای که در آن تحصیل می‌کرده اصلاً زمین فوتبال نداشته و راگبی، هاکی و کریکت در آن بازی می‌شده. اما با تماشای یک مسابقه فوتبال به ناگاه عاشق این رشته می‌شود.
ماتسون در سال ۱۹۶۷ و ۱۹۶۸ خبرنگار فوتبالی روزنامه تلگراف شفیلد بود. در سال ۱۹۶۸ مجری ورزشی رادیو ۲ بی‌بی‌سی شد. اولین مسابقه‌ای که برای رادیو گزارش کرد بین اورتون و داربی‌کانتی برگزار شد. زمستان ۱۹۶۹. در سال ۱۹۷۱ به عضویت مهم‌ترین برنامه فوتبالی بریتانیا در آمد؛ مچ‌آف د دی. در آن برنامه او خلاصه بازی‌ها را گزارش می‌کرد و بازی چلسی – لیورپول اولین تجربه کاری‌اش در تلویزیون بود.
با این همه این تجارت باعث نمی‌شد تا ماتسون تبدیل به گزارشگر تلویزیونی مسابقات شود و یک ۹۰ دقیقه را کامل برای مخاطبان گزارش کند. کجا قرعه به‌نام او افتاد؟ در یک بازی به ظاهر ساده. در سال ۱۹۷۹ برای گزارش بازی جام حذفی بین نیوکاسل دسته اولی و هرفورد یونایتدی که اصلاً در هیچ لیگی حضور نداشت انتخاب شده بود. قرار بود خلاصه‌ای بسیار کوتاه از این بازی در برنامه مچ‌آف د دی پخش شود. آن موقع‌ها نهایت یکی دو بازی پخش زنده می‌شد. چندتایی به‌صورت خلاصه ۷، ۸ دقیقه‌ای پخش می‌شد و برای بقیه بازی‌ها نهایت یکی دو دقیقه درنظر گرفته می‌شد. این بازی که ماتسون برای گزارشش رفته بود از همان بازی‌های غیر مهم بود اما رونی ردفورد، بازیکن هرفورد با گل فوق‌العاده‌ای که زد هم نام خودش را برد به تاریخ و هم سرنوشت ماتسون و میلیون‌ها مخاطب فوتبال انگلیس را تغییر داد.
ماتسون بعد از به ثمر رسیدن آن گل گفت: «اوه چه گلی. ردفورد گل می‌زنه. رونی ردفورد. و حالا جمعیت اومدن به زمین. چه شوت محشری زد رونی ردفورد.»
بعد از این گزارش بی‌بی‌سی یک قرارداد سه ساله به ماتسون پیشنهاد داد و او تبدیل شد به گزارشگر بازی‌های زنده. خودش هم در مصاحبه‌ای گفت: «بعضی وقت‌ها فکر می‌کنم اگر ردفورد آن گل را نزده بود، بقیه اتفاقات زندگی‌ام رخ نمی‌داد.»
از آن بازی به‌عنوان یکی از عجیب‌ترین بازی‌های تاریخ جام حذفی یاد می‌شود و گل رونی ردفورد به‌عنوان غول‌کش‌ترین گل این جام حتی صاحب جایزه‌ای ویژه شد که از سال ۲۰۱۰ به تیم‌های رده پایین که لیگ‌برتری‌ها را حذف می‌کنند اهدا می‌شود.
آن بازی که قرار بود فقط ۲ دقیقه ازش پخش شود بارها و بارها از تلویزیون نمایش داده شد. گل ردفورد با گزارش ماتسون سال‌ها به‌عنوان قسمتی مهم به تیتراژ برنامه مچ‌آف د دی راه یافت و آینده شغلی ماتسون را تضمین کرد.
گاف‌های مشهور
جان ماتسون با وجود سواد و دانش فوتبالی فوق‌العاده و شور و شوق فراوانی که به بینندگان فوتبال تقدیم می‌کرد، مانند هر گزارشگر دیگری با برخی اشتباهات خاص در طول سال‌ها گزارش‌اش شناخته می‌شود؛ او دائماً اشتباهات خود را می‌پذیرفت و با خود شوخی می‌کرد. «ایرلند شمالی فقط ۱۰ دقیقه با بهترین پیروزی ممکن فاصله داره؛ فقط ۱۵ دقیقه تا پایان» «چه پنالتی باشه و چه نباشه، داور جور دیگه‌ای فکر می‌کنه» «تصاویر این مسابقه با صحنه‌های فینال جام حذفی ۱۸۷۲ خیلی فرق داره؛ صحنه‌هایی که البته هیچ‌یک از ما به خاطر نمی‌آوریم!» «جام جهانی واقعاً یک تورنمنت بین‌المللیه!» «این شوت شاید اون قدری که می‌تونه خوب باشه، خوب نباشه» «و سیمن درست مثل یه بلوط در حال سقوط، جهت توپ رو عوض می‌کنه» «و برای بینندگانی که از گیرنده‌های سیاه و سفید مسابقه رو تماشا می‌کنن، بازیکنان تاتنهام لباس یکدست زرد پوشیدن.» «این یک نمایش تک نفره‌ست؛ با این تفاوت که ۲ نفر در اون حضور دارن؛ هارتسون و برکوویچ و نفر سوم که دروازه‌بانه!» «اوون گل می‌زنه و رکورد گلزنی لینکر در بازی‌های رسمی رو می‌شکنه؛ اگرچه این یه بازی دوستانه‌ست و حساب نمی‌شه. در نتیجه او هنوز این رکورد رو نشکسته» «فقط به چهره کیگان نگاه کنید؛ نگاه او مثل استعفا دهنده‌هاست. البته من در مورد پست سرمربیگری او حرف نمی‌زنم، بیشتر درباره بازی امروز حرف می‌زنم.» «لینکر حالا ۳۷ گل زده؛ دقیقاً ۲ برابر فصل پیش!» «اتفاقات غیر ممکن بیشتر اوقات اتفاق می‌افتند» و «بازی به نفع آرسنال مساوی می‌شه.»