نوید صراف

فضای مجازی
بازاری بکر برای سرمایه‌گذاری

فیلم توده سیاه (Black Mass) را دیده‌اید؟ فیلمی پر از اتفاقات عجیب که در مواقعی مورد تندترین انتقادات ذهنی بیننده نیز قرار می‌گیرد اما آنچه باعث می‌شود مخاطب نتواند لب به انتقاد از سازنده بگشایید، اصل واقعی بودن این فیلم است! با تمام انتقادات موجود در ذهن‌مان باید این واقعیت و اصل را بپذیریم که دوران کتابخوانی به شیوه کهن در عصر کنونی به پایان رسیده و هنگامه ریشه‌خوانی، خلاصه‌گرایی و خلاصه‌نویسی در متون و نوشته‌ها ابتکار عمل را در دست گرفته است؛ تغییری که می‌توان ریشه اصلی آن را در ظهور «اینترنت» پیدا کرد.
زمانی نه چندان دور «جواد خیابانی» محبوب‌ترین و با اطلاع‌ترین گزارشگر صدا و سیما محسوب می‌شد اما با گسترش، نفوذ و توسعه اینترنت، عموم مردم به منبعی نامتناهی از اطلاعات دسترسی پیدا کردند و به همین جهت این گزارشگر باسابقه و قدیمی توانایی اغنای مخاطبین خود را از دست داد. در واقع این مردم هستند که با توجه به دسترسی بالاتر به اطلاعات جامع و کامل، سختگیر شده‌اند و کار به جایی کشیده که برخی از آنها با هک کردن سایت‌ها و یا ویرایش‌شان، به شوخی با گزارشگران قدیمی رسانه ملی می‌پردازند.
حقیقت امر این است که در دنیای امروزی اینترنت به مهم‌ترین ابزار پیشرفت همه جانبه یک سرزمین تبدیل شده و حالا با وسعت اطلاعات و تشنگی مردم به اطلاعات بیشتر، بسیاری از کشورها به فکر بهره‌برداری از این مجرا افتاده‌اند.
در حال حاضر میلیون‌ها نفر در جهان از جمله علاقه‌مندان به ورزش از طریق سایت‌های خبرگزاری و شبکه‌های اجتماعی از آخرین اخبار مطلع می‌شوند و شاید تنها برای تماشای مسابقات ورزشی پای تلویزیون‌هایشان بنشینند اما نکته اصلی اینجاست که در سال‌های اخیر آمار تماشای مسابقات مهم ورزشی در رشته‌های مختلف از طریق اینترنت به میزان چشمگیری افزایش یافته و این همان بازار بکری ا‌ست که اگر مدیران باهوش باشند، می‌توانند بیشترین سود را از آن به دست آورند.
چند ماه پیش بود که باشگاه منچستریونایتد پس از سال‌ها مقاومت، به عنوان آخرین تیم حاضر در جزیره سرانجام تصمیم به راه‌اندازی پلتفورم دیجیتال خود گرفت و شبکه رسمی خود در یوتیوب (YouTube) را به راه انداخت و حالا در کمتر از یک‌سال با افزایش چشمگیر پیشنهادات اسپانسرهای مالی جهت تبلیغ در شبکه اختصاصی‌اش مواجه شده است! دلیل؟ بازدیدهای میلیونی از محتوای تولید شده توسط شیاطین سرخ در اینترنت!
با بررسی سایت‌های ویدئو محور - از جمله «یوتیوب» در نسخه خارجی و «آپارات» در نسخه داخلی - متوجه خواهید شد که حجم تصاویر ورزشی در این سایت‌ها به حدی بالاست که برای تماشای آنها شاید بیش از 3000 سال زمان نیاز باشد.
 فرض کنید یک تهیه‌کننده با امضای یک قرارداد، حق تصویربرداری انحصاری از اردوی تیم‌ها پیش از بازی، آنالیزهای لحظه‌ای حین برگزاری مسابقه، تصاویر اختصاصی از رختکن دو تیم در فاصله بین دو نیمه و زمان استراحت، حواشی پس از مسابقه و مصاحبه‌های انحصاری را در اختیار بگیرد. می‌توانید میزان استقبال عمومی از چنین حرکتی را تصور کنید؟
تمامی این اطلاعات انحصاری در هر زمان در دسترس مردم قرار دارند و به این ترتیب حتی یک هفته پس از پایان مسابقه همچنان از توانایی جذب مخاطبان برخوردار هستند. از سوی دیگر تصاویر مرتبط با مسابقات در کنار ویدئوی اصلی، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب کرده و آنها را به تماشای کلیپ‌های دیگر نیز ترغیب می‌کند.
البته این بازار در حال حاضر یارای رقابت تنگاتنگ با شبکه‌های تلویزیونی را ندارد اما بی‌شک با گذر زمان و سرمایه‌گذاری بیشتر می‌توان از این طریق نیز به درآمدهای کلان رسید؛ ثروتی که حق باشگاه‌ها نیز در آن در نظر گرفته خواهد شد تا در دهه‌های آینده به یکی از منابع قدرتمند مالی در ورزش تبدیل شود، مجرایی که از سوی باشگاه‌های فوتبال کشورمان نیز باید هر چه سریع‌تر مورد توجه ویژه و بهره‌برداری قرار گیرد.
 

بلیت‌فروشی دربی نودم پایتخت از ساعت 12 دیروز (چهارشنبه) با ابهامات و علامت سؤال‌های فراوانی آغاز شد. از صندلی‌های غیرقابل فروشی که امکان انتخاب آنها برای خریداران بلیت دربی وجود نداشت تا معرفی شرکت توسعه و تجهیز به‌عنوان متولی بلیت‌فروشی این بازی بدون اینکه مزایده‌ای برگزار شده باشد. از باز شدن طبقه دوم ورزشگاه آزادی به روی هواداران تا فروش تنها 57 هزار بلیت مسابقه در ورزشگاه 100 هزار نفری! همه اینها از مواردی است که نه رئیس شرکت توسعه و تجهیز حاضر به پاسخگویی درباره آن است و نه رئیس برگزاری مسابقات لیگ برتر. کاهش تعداد بلیت‌های قابل فروش برای مسابقه‌ای که در ساعت 16 یک روز غیرتعطیل برگزار می‌شود، تنها به معنی این است که فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ برای فرار از دردسرهای احتمالی ناشی از نواقص مدیریتی خود، گزینه حذف بخشی از تماشاگران را انتخاب کرده‌اند.
 
 اولین قدم برای شناختن هواداران سرخابی
در سایت فروش الکترونیکی بلیت‌های دربی، قوانینی برای هواداران در نظر گرفته شده است که اولین قانون تفکیک و شناسایی هواداران استقلال و پرسپولیس است.
 در این قوانین آمده است که هر هواداری که در این مسابقه بلیت هر یک از دو تیم استقلال یا پرسپولیس را خریداری کند، در دربی برگشت هم فقط قادر به خرید بلیت همان تیم خواهد بود. کد ملی و اطلاعات کامل هواداران ثبت می‌شود و اگر این مرحله با موفقیت طی شود، می‌توان مدعی شد که اطلاعات خوبی از هواداران دو تیم جمع‌آوری خواهد شد.
 
درهای طبقه دوم باز شد
علی‌رغم همه اصرارهایی که به بسته نگه داشتن درهای طبقه دوم ورزشگاه آزادی وجود داشت اما در نهایت، طبقه دوم ورزشگاه برای دربی بلیت‌فروشی شد.
 این در شرایطی بود که هم فدراسیون فوتبال اعلام کرده بود که وضعیت طبقه دوم از نظر استانداردها در شرایطی نیست که امکان بلیت‌فروشی آن در دربی وجود داشته باشد و هم مسئول گیت‌های الکترونیکی ورزشگاه آزادی تأکید کرده بود که با توجه به شرایط طبقه دوم، بعید است که برای دربی قابل استفاده شود. این اتفاق اما حالا افتاده است. معلوم نیست که تلاش شبانه‌روزی کارگران حاضر در ورزشگاه آزادی به آماده‌سازی طبقه دوم ورزشگاه منجر شده یا حساسیت این روزهای ورزشگاه آزادی باعث شده که برای جلوگیری از ازدحام جمعیت مقابل گیت‌های طبقه اول، درهای طبقه دوم را هم باز کنند.
 
صندلی‌های غیرقابل فروش
با اینکه تأکید شده بلیت‌فروشی برای دربی 90 به هیچ عنوان به صورت حضوری انجام نمی‌شود اما عجیب است که در سایت فروش بلیت، در هر سکو، صندلی‌های زیادی غیرقابل فروش اعلام شده‌اند. وقتی برای خرید بلیت وارد سامانه می‌شوید و به مرحله انتخاب صندلی می‌رسید، متوجه می‌شوید که تعداد قابل توجهی از صندلی‌های ورزشگاه غیرقابل فروش هستند. احتمالاً به همین دلیل است که فقط 57 هزار بلیت به هواداران فروخته می‌شود.
این صندلی‌های غیرقابل فروش سهمیه پیش‌بینی شده برای ارگان‌ها و باشگاه‌ها از محل ۲۱ هزار صندلی مازاد در ورزشگاه آزادی خواهد بود که برای تماشای دربی در ورزشگاه آزادی حاضر می‌شوند که بخش قابل توجهی از صندلی‌های آزادی را به خود اختصاص داده‌اند.
 
باشگاه‌هایی که همچنان حق بلیت‌فروشی ندارند
با اینکه از دو سال پیش تا‌ کنون، اختیار بلیت‎فروشی از سازمان لیگ گرفته و به خود باشگاه‌ها سپرده شد اما هنوز این اختیار در دست باشگاه‌ها نیست. در اردیبهشت‌ماه سال جاری ایرج عرب مدیرعامل سابق پرسپولیس برای فروش بلیت بازی‌های این تیم در فصل جاری با شرکت ریحان فیلم قرارداد امضا کرد اما در نهایت اجازه پیدا نکرد که با این شرکت همکاری کند و دست آخر هم این شرکت از باشگاه پرسپولیس شکایت کرد تا غرامتی میلیاردی از این باشگاه بگیرد!
حالا بدون اینکه مزایده‌ای انجام شده باشد، بلیت‌فروشی باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس در اختیار شرکت توسعه و تجهیز قرار گرفته است. شرکت توسعه و تجهیز اعلام کرده که پس از فروش بلیت، آنها هزینه‌های خود را برمی‌دارند و مابقی پول باقیمانده را به این باشگاه‌ها می‌دهند! از طرف دیگر بی‌تجربگی شرکت توسعه و تجهیز در امر بلیت فروشی باعث شده تا در چند بازی که در تهران انجام شده شاهد سردرگمی‌هایی برای هواداران باشیم. در این بین اما خیلی راحت حق طبیعی دو باشگاه پر هوادار سلب می‌شود.

در سکوت خبری سازمان لیگ
دربی برگشت هم وسط هفته خواهد بود
در حالی که سازمان لیگ فوتبال اعلام کرده بود دربی برگشت بین استقلال و پرسپولیس روز پنجشنبه ۱۷ بهمن برگزار می‌شود اما زمان این مسابقه تغییر کرده است.
برگزاری دربی رفت بین استقلال و پرسپولیس در روز یکشنبه به میزبانی استقلال یکی از موضوعاتی بود که مورد اعتراض این باشگاه قرار گرفت. مدیرعامل استقلال اعلام کرده بود شرایط دربی برگشت باید شبیه به دربی رفت باشد یعنی این بازی باید در روزهای وسط هفته برگزار شود و سهمیه تماشاگران بازی برگشت برابر بازی رفت باشد.
دربی رفت روز یکشنبه هفته آینده برگزار می‌شود ولی در برنامه‌ای که سازمان لیگ چند روز پیش اعلام کرد، برگزاری دربی برگشت برای روز پنجشنبه ۱۷ بهمن پیش‌بینی شده بود.
با این حال گویا شورای تأمین استان تهران زمان دربی را تغییر داده و سازمان لیگ هم این موضوع را اطلاع‌رسانی نکرده است.
اسماعیل خلیل‌زاده رئیس هیأت مدیره استقلال در این خصوص می‌گوید: «سهمیه تماشاگران در جلسه روز گذشته ۵۰ به ۵۰ شد. همچنین بازی برگشت هم طبق مصوبه شورای تأمین استان وسط هفته و در همین ساعت برگزار خواهد شد. این موضوع تصویب شده و قطعی است.»
 

تعبیر تاج از اهمیت بلیت‌فروشی الکترونیکی:
معادل صعود به جام‌جهانی است!
مهدی تاج در نشست رؤسای فدراسیون‌های ورزشی با وزیر ورزش و جوانان به افزایش سهمیه ایران در لیگ قهرمانان اشاره کرد. او در همین رابطه گفت: «بیش از ۱۰ سال در پی تصویب مصوبه‌ای بودیم که در جلسه آخر کنفدراسیون آسیا پیشنهاد مشترک ایران و قطر مورد موافقت کمیته قرار گرفت.» او همچنین تأکید کرد: «بر اساس این مصوبه کنفدراسیون آسیا سهمیه ایران در لیگ قهرمانان آسیا ۱+۳ شد که برای فوتبال ایران بسیار مهم است.» رئیس فدراسیون فوتبال در ادامه سخنانش در خصوص اقدامات صورت گرفته برای بلیت‌فروشی الکترونیکی توضیحاتی ارائه و اجرایی کردن آن را اتفاقی بزرگ برای فوتبال داخلی عنوان کرد. او ادامه داد: «ممکن است مشکلاتی در حال حاضر برای انجام این طرح باشد ولی قطعاً بعد از سپری شدن چند هفته این مشکلات رفع خواهد شد.» تاج توضیح داد: «بی‌تردید هر تغییر رویه‌ای با هزینه‌هایی همراه خواهد بود اما باور ما این است که بلیت‌فروشی الکترونیکی اتفاق مثبتی برای فدراسیون و ورزش کشور خواهد بود و کار بلیت‌فروشی الکترونیکی کار بزرگی معادل صعود تیم ملی به جام جهانی بود و ثمرات آن در آینده روشن‌تر خواهد شد.»

توضیحات مهدی درباره روند بررسی مدارک باشگاه‌ها:
اواخر مهرماه رأی نهایی را اعلام می‌کنیم
سهیل مهدی، رئیس کمیته صدور مجوز حرفه‌ای باشگاه‌ها درباره روند بررسی مدارک باشگاه‌ها جهت صدور مجوز حرفه‌ای می‌گوید: «در حال بررسی مدارک ارسالی از سوی باشگاه‌ها هستیم. در این مرحله گاهی نیاز هست که باشگاه‌ها مدارک تکمیلی خود را به کمیته صدور مجوز حرفه‌ای ارائه کنند. این بررسی‌ها به احتمال زیاد تا اواخر مهرماه در کمیته بدوی طول می‌کشد و سپس رأی نهایی را درباره باشگاه‌ها اعلام می‌کنیم. اگر باشگاهی اعتراضی داشته باشد، می‎تواند به کمیته استیناف اعتراض کند.» با اینکه مهدی اعلام کرده بود باید همه مدارک تا قبل از نهم شهریور ماه ارائه شود اما هنوز باشگاه‌ها برای این کمیته مدرک می‌فرستند. او در این رابطه می‌گوید: «آن مهلت برای مشخص کردن وضعیت بدهی‌های باشگاه‌ها بود. بعد از آن باید مدارک ترجمه و جمع‌آوری شود و مراحل دیگر، هنوز باقی است.»

مرگ عماد صفی‌یاری در محوطه ورزشگاه آزادی و بعد از بازی پرسپولیس - صنعت نفت آبادان بهانه انتشار گزارشی در خبرگزاری ایسنا شده است که به بررسی تلفات فوتبال ایران در 18 سال اخیر پرداخته. براساس این گزارش از سال ۱۳۸۰ و تقریباً همزمان با آغاز لیگ برتر فوتبال ایران، در مجموع و در طی اتفاقات تلخ ورزشگاه‌های ایران ۱۱ نفر کشته و ۲ نقص عضو دایمی رخ داده است.
 
۱۶ اردیبهشت‌ ۱۳۸۰
 ورزشگاه ساری
مرگ ۲ هوادار
یکشنبه ۱۶ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۰ در حالی‌ که نیمه اول دیدار تیم‌های پرسپولیس و شموشک نوشهر در ورزشگاه شهید متقی به پایان رسیده بود، به دلیل ازدحام بیش از حد تماشاگران و سهل‌انگاری مسئولان برگزاری مسابقه به منظور رعایت نظم و ساماندهی استقرار تماشاگران، ناگهان سقف ورزشگاه که هزاران نفر روی آن نشسته بودند فرو ریخت و هزاران نفر از تماشاچیان زیر آوار ماندند. بیش از ۲۰ هزار تماشاچی برای تماشای بازی بین این دو تیم در این ورزشگاه گرد هم آمده بودند و در نهایت این واقعه تلخ موجب شد دو نفر از تماشاچیان جان خود را از دست بدهند و ۷۲ نفر نیز در بیمارستان بستری شوند.
 
جمعه ۵ فروردین ۱۳۸۴
 مرگبارترین روز آزادی
مرگ 7 هوادار
دیداری از سری رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان که قرار بود ساعت ۱۸ روز جمعه ۵ فروردین‌ماه سال ۱۳۸۴ برگزار شود، با نتیجه دو بر یک به سود ایران به پایان رسید اما مرگ ۷ نفر از هموطنان ایرانی آن را به تلخ‌ترین پیروزی تیم ملی فوتبال تبدیل کرد. واقعه‌ای تلخ که آسوشیتدپرس در مورد آن اینگونه نوشت: «بیش از ۱۰۰ هزار نفر در این ورزشگاه جمع شده بودند و پزشکان محلی به شبکه‌های تلویزیونی گفتند خروج ناگهانی تماشاگران سبب کشته شدن افراد شده است.»
بررسی تحقیقات پرونده مدیرکل حراست سازمان تربیت بدنی دخیل بودن استقرار هلی‌کوپتر نیروی انتظامی در حادثه مربوطه را عنوان کرد که این مسأله در کمیسیون تحقیق در دست بررسی است اما در نهایت گزارشی رسمی در این باره منتشر نشد. تنها اعلام جمال کریمی‌راد (سخنگوی وقت قوه قضاییه) بود که مشخص می‌کرد مسئولان ورزشگاه آزادی و نمایندگان نیروی انتظامی مقصران اصلی این اتفاق هستند و به میزان مساوی مقصر شناخته شدند.
 

۱۲ دی‌ ۱۳۸۶
نقش‌جهان اصفهان
نابینا شدن یک سرباز
۱۲ دی‌ماه سال ۱۳۸۶ بود که در دیدار تیم‌های فوتبال سپاهان اصفهان و پرسپولیس تهران یک سرباز در اتفاقی تلخ به دلیل اصابت مواد محترقه از سوی تماشاچیان، بینایی خود را از دست داد! همان زمان فرماندهی نیروی انتظامی استان اصفهان طی اطلاعیه‌ای در این رابطه اینگونه توضیح داد: «قبل از شروع مسابقه، چند نفر از هواداران وابسته به تیم اصفهان که بعضاً در باشگاه سپاهان مسئولیت دارند با شعارها و الفاظ نامربوط و غیرمتعارف باعث تحریک هواداران دو تیم و تماشاچیان می‌شوند.» البته براساس این اطلاعیه یکی دیگر از پرسنل یگان ویژه و چند هوادار دیگر نیز دچار جراحاتی می‌شوند و در این بین سرباز یگان ویژه به نام محمد احمدی از ناحیه چشم و جمجمه دچار آسیب‌های جدی می‌شود.
 
۱۳ اردیبهشت‌ ۱۳۹۷
ورزشگاه خرمشهر
 نابینا شدن یک هوادار
یک هوادار تیم فوتبال استقلال تهران به نام اسماعیل بهداروند در جریان مسابقه فینال جام حذفی در ورزشگاه اروندان خرمشهر بر اثر پرتاپ سنگ از سوی هواداران خونه به خونه، بینایی یک چشمش را از دست داد تا شاهد یکی دیگر از اتفاقات تلخ فوتبال ایران در ورزشگاه‌های کشور باشیم.
 
۶ اردیبهشت ۹۸
ورزشگاه آزادی
یک کشته و ۲۵۰ زخمی‌
باز هم پرسپولیس، باز هم سپاهان و باز هم جنگ و دعوا؛ دیدار پرسپولیس و سپاهان در هفته بیست و هفتم هجدهمین دوره لیگ برتر ایران خبرساز شد.
 دیداری که اتفاقات حاشیه‌ای زیادی به دنبال داشت و نزدیک به ۲۵۰ نفر زخمی به همراه داشت و یک نفر نیز کشته شد.
خودنمایی‌های این جنگ و دعوا، کار بیش از ۲۵۰ هوادار را به بیمارستان کشاند و یک نفر هم جانش را از دست داد.
 
۲۵ شهریور ۹۸
 ورزشگاه آزادی
مرگ پسربچه ۸ ساله
پس از دیدار تیم‌های پرسپولیس و صنعت نفت آبادان در ورزشگاه آزادی که ۲۵ شهریورماه سال جاری برگزار شد یک پسر بچه شش ساله دچار برق‌گرفتگی شد و با وجود حضور تکنیسین‌های اورژانس و انجام اقدامات درمانی در محل، جان خود را از دست داد.
به گفته حسن کریمی-مدیرعامل شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی- برای کنترل نظم جمعیت پیش از ورود به گیت‌ها، این داربست‌ها نصب شده است. «عماد صفی‌یاری» که قصد عبور از گیت‌های بلیت‌فروشی الکترونیک ورزشگاه را داشته که به دلیل خیس بودن چمن زیر داربست فلزی و بر اثر تماس صورتش با میله‌های فلزی دچار برق‌گرفتگی می‌شود و متأسفانه جان خود را از دست می‌دهد.