کد خبر: 232594تاریخ: 1400/4/27 00:00
شکست در پنالتی مقصر ندارد اما نمایش ضعیف پرسپولیس چرا
چه کسی ترسو بود بازیکن یا مربی؟
نگاه
محمدقراگزلو
اساساً باختن در ضربات پنالتی خیلی ناراحت کننده و دردناک نیست همانطور که بردن در این ضربات هم نمی‌تواند فوق‌العاده شادی‌بخش و غرورانگیز باشد و تنها از این جهت که صعود حاصل شده برای تیم پیروز، خوشحال کننده خواهد بود. روی این مورد حتی اگر پرسپولیس برنده دربی حذفی می‌شد حتماً تأکید می‌کردم پس شاید همین بتواند تا حدودی از حجم غم و غصه هواداران نوجوان پرسپولیس بکاهد.
هر چند نحوه برخورد هواداران پرسپولیس با شکست در این دربی فوق‌العاده بوده و غالباً با فراموشی این شکست به فردای روشن لیگ و قهرمانی پنجم دل بسته و امیدوارند اما آنچه در خصوص پرسپولیس نگران‌کننده و سؤال‌برانگیز می‌تواند باشد کیفیت بازی و فرم فوتبال این تیم طی یک جدال 120 دقیقه‌ای است.
در واقع آنقدر که نتیجه برای پرسپولیس نگران‌کننده و دردناک نبود مدل بازی این تیم و نمایشی که مقابل رقیب دیرینه ارائه کرد پر از ابهام و سؤال‌های متعدد است که برای بسیاری از آنها جواب مشخصی نمی‌توان یافت. البته به نظر می‌رسد در خصوص کادر فنی پرسپولیس نیز نمایش پر ایراد تیم نگران‌کننده‌تر از شکست در یک‌چهارم نهایی حذفی و از دست رفتن فرصت دبل جام‌های داخلی بوده است.
نکته اینجاست که پرسپولیس طی دو سه سال اخیر با ارتقای سطح فوتبالش نسبت به سایر تیم‌های داخلی توقع هواداران و البته اهالی فوتبال را بالا برده و در مسابقاتی که به هر دلیلی قادر به ارائه فرم خوبش نیست همه را متعجب می‌کند تا جایی که پرسش‌های بسیاری درباره شروع افت سرخ‌ها و حتی مشکلات تاکتیکی این تیم مطرح می‌شود و البته احتمالاً بعد از برد بعدی یا رسیدن به جام دیگر مسکوت می‌ماند.
دو ریسکی که یکی از آنها جواب داد
در ترکیب اولیه پرسپولیس حضور فرشاد فرجی و سیامک نعمتی عجیب و غیر قابل پیش بینی به نظر می‌رسید. فرجی تنها سابقه آن چند دقیقه حضور کوتاه مدتش در دربی دو ماه قبل و اخراج از آن بازی را داشت و برای این بازی بزرگ نسبت به سیدجلال فوق‌العاده کم تجربه به نظر می‌رسید. سیامک نعمتی هم از دربی دو ماه قبل به این سو دیگر در ترکیب اصلی بازی نکرده بود. نعمتی در این دو ماه مصدومیت کتفش را پشت سر گذاشت و مقابل فولاد و آلومینیوم در بیست دقیقه پایانی آن هم به عنوان هافبک راست به میدان رفت که البته فوق‌العاده ناآماده نشان داد.
بازگشت نعمتی به دفاع راست و حضور فرجی در قلب دفاع دو ریسک بزرگ کادر فنی پرسپولیس بود که یکی از آنها جواب داد و دومی مفید نبود اما لطمه بزرگی هم به سازمان دفاعی تیم وارد نیاورد.
در شرایطی که سیدجلال اصلاً مصدوم نبود کادر فنی پرسپولیس فرجی را به خاطر تقابل با سرعت مهاجمان حریف و برای عقب نگه نداشتن خط دفاعی در ترکیب اصلی قرار داد که از این تغییر جواب گرفت و شاید تنها دستاورد مثبت پرسپولیس از این مسابقه بود.
در عین حال سیامک نعمتی مطابق انتظار روز خوبی را پشت سر نگذاشت. اگر آن نجات دروازه فوق‌العاده سیامک را فاکتور بگیریم او در فاز دفاع حتی با کمک فوق‌العاده احسان پهلوان نتوانست آن جناح را پوشش دهد و در شرایطی قرار داشت که هم محمد نادری و هم بابک مرادی چندین بار پشتش توپ گرفتند تا صدای حامد لک و فرشاد فرجی در بیاید.از این بدتر سیامک در فاز حمله هرگز نتوانست با احسان پهلوان کار ترکیبی انجام دهد و غیر از یکی دو مورد، ارسال بلند یا پاس به جلوی مناسبی نداشت.
چه بر سر مهدی ترابی آمده بود؟
در شرایطی که استقلال با دفاع سه نفره مقابل خط حمله پرسپولیس آرایش داده شد و عمق را بست تا عالیشاه و مغانلو در بیش از 70 دقیقه صاحب کمترین موقعیت شوند سرخ‌ها نیاز داشتند تا از کانال‌های کناری با کارهای ترکیبی همیشگی‌شان نفوذ کنند و موقعیت بسازند اما نه زوج نعمتی – پهلوان نه امیری – ترابی هیچ موفقیتی نداشتند و در مواجهه با سد دفاعی حریف یا در عرض بازی می‌کردند یا رو به عقب پاس می‌دادند.در چنین شرایطی و در لحظاتی که بازی برای دقایقی طولانی تنها با حفظ توپ و چرخاندن آن در نیمه خودی یا مرکز زمین همراه می‌شد همه منتظر حرکات خلاقانه بازیکنی مثل مهدی ترابی بودند اما ستاره هفته قبل پرسپولیس انگار در این بازی سایه‌ای از خود را آورده بود و تیم که دوباره بیش از حد به ترابی وابسته شده انگار که هیچ چیز در حمله نداشت.
ترابی هم انگار این بازی را بیش از حد ساده گرفته باشد بارها با پاس‌های نرم و کندش باعث شد تا بازیکنان حریف توپ‌ها را قطع کرده و زنجیره حملات پرسپولیس را قطع کنند. عالیشاه، امیری و پهلوان نیز هرگز نتوانستند در کارهای خلاقانه مؤثر باشند و تنها یکی دو بار حرکات امیری جواب داد و منجر به خلق موقعیت‌هایی نصف و نیمه شد.
تغییرات اولیه چقدر مؤثر بود؟
یکی از ایرادهایی که به ترکیب اولیه پرسپولیس گرفته شد استفاده از زوج عالیشاه – مغانلو در خط حمله بود و اینکه عالیشاه یک پله عقب‌تر بازی می‌کرد و نمی‌توانست به اندازه کافی روی خط دفاع حریف فشار بیاورد. در واقع شاید اگر از ابتدا دو مهاجم نوک در ترکیب قرار می‌گرفتند وضع پرسپولیس آن جلو بهتر می‌شد اما واقعیت اینکه عیسی شرایط از ابتدا بازی کردن را نداشت و عبدی هم وقتی به بازی رفت نشان داد به لحظ روانی و جسمانی آماده این مسابقه بزرگ نیست کما اینکه در شروع وقت‌های اضافه موقعیت گل حتمی را از دست داد و در ادامه نیز از پیش بردن توپ در یک ضدحمله کلاسیک عاجز ماند و بعدتر پنالتی را هم بی‌روحیه و بدون مهارت زد.
تغییرات نخست پرسپولیس جابه‌جایی دو مهاجم نوک تیم از دقیقه 72 به بعد بود که خیلی در فرم بازی سرخ‌ها تغییری ایجاد نکرد چرا که به نظر می‌رسید ایراد اصلی را باید در خط میانی و افت و ناکارآمدی ستاره‌های تیم در این خط جست و جو کرد کما اینکه ایراد از بازی دادن عالیشاه هم چندان مطقی به نظر نمی‌رسید چراکه پیش‌تر و در بازی‌های گذشته استفاده از عالیشاه در پست تازه‌ای که برایش تعریف شده فوق‌العاده ثمربخش بود و شاید اگر از ابتدا یکی مثل عبدی یا آل‌کثیر کنار مغانلو بازی می‌کرد کادر فنی پرسپولیس بعداً با این انتقاد مواجه می‌شد که چرا به عالیشاه با آن میزان از آمادگی و تأثیرگذاری بازی نداده‌اند؟
سه تغییر وقت‌های اضافه؛ اجباری، تاکتیکی و لازم
کادر فنی پرسپولیس سه تغییر در وقت‌های اضافه اعمال کرد که یکی از آنها کاملاً تاکتیکی بود. سعید آقایی به دفاع چپ رفت تا وحید امیری یک خط جلو بیاید. البته امیری به جناح مقابل رفت تا زور پرسپولیس با حضور ترابی در هافبک چپ و امیری در هافبک راست بالانس شود اما این تغییر کارگشا نبود.
تغییر بعدی استفاده از مهدی شریفی به جای میلاد سرلک بود که به اجبار و در پی مصدومیت شماره 10 سرخ‌ها صورت گرفت. در خصوص تعویض نعمتی نیز تصمیم کادر فنی برای تعویض، منطقی و بجا به نظر می‌رسید چرا که سیامک هم اخطار داشت و هم خسته به نظر می‌رسید و شاید حتی می‌توانست زودتر تعویض شود. در واقع در آن لحظه تصمیم برای بیرون آوردن او بدون در نظر گرفتن اینکه نعمتی می‌تواند یکی از پنالتی‌زن‌های تیم باشد غیرمنطقی و عجیب نبود و باید شکل تیم در دقایق باقیمانده از بازی در اولویت قرار می‌گرفت.
کادر فنی ترسو بود یا بازیکنان؟
پرسپولیس در طول 120 دقیقه حتی یک شوت به چارچوب دروازه حریف نزد. موقعیت‌های گل جدی سرخ‌ها در طول این دو ساعت و اندی بازی هم به تعداد انگشتان یک دست نرسید. از طرفی ترکیب اولیه چندان غیرمنطقی و اشتباه نبود و تغییرات هم بجا و درست بود، هر چند به نتیجه خوبی منجر نشد. از سوی دیگر آیتم‌های دیگری برای تغییرات در مهره‌ها یا جابه‌جایی آنها وجود نداشت چرا که فقط شجاعی، مهدی‌خانی، سیدجلال و رادو به بازی نرفتند و بعید بود مثلاً با به کارگیری نفراتی مثل شجاعی و مهدی‌خانی جای پهلوان و ترابی در کناره‌ها بتوان کیفیت بهتری را رقم زد.با این حساب اینکه بخواهیم به این کادر فنی با توجه به تمام دستاوردهایش انگ ترسو بودن در این بازی بزنیم به نظر غیرمنطقی و غیر‌منصفانه می‌رسد و ناشی از حال و هوای احساسی شکست‌های اینچنینی است کما اینکه در شکست فصل قبل هم تقریباً چنین فضایی البته با دز وحشتناک‌ترش ایجاد شد.در واقع سخت است باور کنیم که یحیی و دستیارانش در تمام آن 120 دقیقه مدام به بازیکنان گفته باشند بی‌گدار به آب نزنید، در عرض بازی کنید، فقط توپ را حفظ کنید، باحوصله فوتبال کنید و نیازی نیست که به آب و آتش بزنید.
واقعیت اینکه به نظر می‌رسد بیش از آنکه بتوان رد پای کادر فنی را در این شکست پیدا کرد باید روی بازیکنان تعیین‌کننده و اثرگذار متمرکز شد که پایین‌ترین کیفیت‌شان را به دربی حذفی آوردند و ترسو و بیش از حد محتاط بازی کردند؛ یک نمایش منفعلانه و مسکوت، بدون کمی خلاقیت و شور و اشتیاق برای تغییر نتیجه.
ملی‌پوشان پرسپولیس برای صعود انگیزه و اشتیاق نداشتند؟
پرسپولیس 6 بازیکن ملی‌پوش در آخرین اردوی تیم ملی داشت که بعید نیست در بازی‌های مقدماتی جام‌جهانی هم این میزان سهمیه در مسابقات ملی مهم پیش‌رو داشته باشد.
شاید کمی بدبینانه باشد اما به نظر می‌رسد یک ذهنیت منفی و ترس از خستگی مفرط مسابقات و طولانی‌تر شدن فصل روی عملکرد این بازیکنان در دربی تأثیر منفی گذاشته بود. واقعیت اینکه در صورت صعود پرسپولیس به نیمه نهایی و فینال جام حذفی، فصل فوتبالی برای این بازیکنان دو هفته دیگر بعد از پایان لیگ بیستم ادامه می‌یافت و از آن‌سو با توجه به شروع بازی‌های مقدماتی جام جهانی در تیم ملی فرصت استراحت بازیکنان ملی‌پوش پرسپولیس به دو هفته یا حتی کمتر از آن تقلیل می‌یافت و به نوعی دو فصل فوتبالی تقریباً به هم می‌چسبید. این برای ملی‌پوشانی که در خردادماه اخیر بر عکس همبازیان‌شان دو سه هفته تعطیلی تمرینات را هم نداشتند و در اردوی تیم ملی بودند و بیش از یک سال است در حال تمرین و مسابقه هستند یک سم مطلق به حساب می‌آید. از این‌رو شاید بازیکنان ملی‌پوش پرسپولیس برای صعود به نیمه نهایی و فینال حذفی آنقدر انگیزه و اشتیاق نداشتند و اینطوری شد که در نیمه دوم وقت‌های اضافه پرسپولیس دنبال حفظ نتیجه و رفتن به ضربات پنالتی بود و استقلال که تنها یک ملی‌پوش دارد به پیروزی فکر می‌کرد. البته تأکید می‌کنم که این یک احتمال است و با قطعیت نمی‌توان روی آن انگشت گذاشت.