«حساب کنید که یک خانم برای فوتبال ما تصمیم می‌گیرد»! جمله‌ای که مربی جوان و البته پرحاشیه تیم فوتبال ماشین‌سازی تبریز، دو هفته قبل و پس از شکست تیمش در هفته ابتدایی لیگ برتر فوتبال، در نشست خبری به میان آورد.

شاید بتوان با کند و کاوی در صحبت‌های این مربی و آسمان ریسمان بافتن‌هایش برای اینکه بتواند از زیر بار شکست سنگین خود شانه خالی کند، اظهارات درستی نیز پیدا کرد اما اظهاراتی که درباره زهره هراتیان، رئیس این روزهای ایفمارک ایران به زبان آورد، با ادبیاتی ضد زن و جنسیت‌زده مطرح شد. و شاید برای همین بود که در روزهای ابتدایی انتشار این صحبت‌ها سر و صدای رسانه‌ای زیادی به راه افتاد و کار حتی به شکایت از سوی هراتیان نیز رسید.

این اولین بار نیست که در جامعه ورزش ایران و به‌ویژه فوتبال که حالا مدتی است که پس از سال‌ها یک مدیر زن در بطن خود دارد، چنین صحبت‌هایی با مفاهیم ضد زن مطرح می‌شود و در این بین هیچ اقدامی برای برخورد با چنین اظهاراتی صورت نمی‌گیرد.

هنوز زمان زیادی نگذشته از روزی که «کارلوس کی‌روش» سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال ایران، در صحبتی که مخاطبش همین زهره هراتیان بود عنوان کرد که: «چطور یک زن که تا کنون حتی زمین فوتبال را از نزدیک ندیده باید در فوتبال ایران حضور داشته باشد.» صحبتی که بر خلاف تصور و درست در روزهایی که موج حمایت از زنان پر شور‌تر از هر زمان دیگر در جریان بود، هیچ تکانی به روحیات فمنیستی جامعه زنان خبرنگار و اهالی رسانه نداد و از هیچ مرجع رسمی و غیر رسمی پیگیری نشد.

حالا بار دیگر یک مربی فوتبال در جایگاهی دیگر به خودش اجازه اظهارنظر می‌دهد. اظهار نظری که شاید اگر کمی فنی‌تر و تخصصی‌تر انجام می‌شد و بحث را به سمت زنانه مردانه بودن یک پست پیش نمی‌برد، نمود بهتری داشت.

با تمام این تفاسیر و در شرایطی که زهره هراتیان تصمیم گرفت در مقابل این اظهارات وحید بیات‌لو سکوت نکرده و این بار از این مربی به دلیل صحبت‌های غیر منصفانه‌اش شکایت کند، به نظر می‌رسد ماجرای این شکایت به جایی نرسیده و هنوز حکمی شامل حال این مربی و باشگاه ماشین‌سازی تبریز نشده است. البته انتشار نامه عذرخواهی از سوی این مربی جوان و باشگاه‌ش هم به نظر می‌رسد در مسکوت ماندن این شکایت بی‌تاثیر نبوده باشد اما سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که اگر مخاطب اظهارات به دور از ادب و غیر منصفانه در یک نشست خبری، به جای یک زن، یک مرد بود، باز هم اینقدر راحت از آن عبور می‌شد تا در گذر زمان به راحتی به فراموشی سپرده شود؟

 

هراتیان: در انتظار تصمیم کمیته‌ اخلاقم

 زهره هراتیان، مدیر مرکز پزشکی ایفمارک ایران، که این روزها به عنوان ناظر پزشکی کنفدراسیون فوتبال آسیا در محل برگزاری مسابقات جام باشگاه‌ها حضور دارد، درباره ماجرای این شکایت و اینکه در نهایت به کجا انجامید در گفت‌وگو با «ایران ورزشی» گفت: «اهالی فوتبال من را به خوبی می‌شناسند و می‌دانند که صادقانه حرف می‌زنم و پیش نمی‌آید که جانب انصاف را رعایت نکنم. درباره اظهارات بیات‌لو در آن نشست خبری پرحاشیه هم باید بگویم که اگر بخواهم منصفانه نگاه کنم، صحبت‌های این مربی درباره فوتبال من را ناراحت نکرد. به هر حال ما در فوتبال حرفه‌ای ایران حاشیه و حرف و حدیث کم نداریم اما صحبت‌هایی که درباره ایفمارک کردند از انصاف دور بود. همانطور که پس از این نشست خبری و در متن عذرخواهی منتشر شده، خودش هم اذعان کرد که برداشتش اشتباه بوده و ایفمارک کوتاهی نکرده است. اتفاقاً ما به تیم ماشین‌سازی کمک هم کرده بودیم. با این حال برای من چیزی که اذیت کننده بود، بیان بد و جنسیت‌زده این مربی بود همانطور که چند سال پیش کی‌روش به خودش اجازه داد چنین اظهار نظری بکند و حالا شنیدن صحبت‌هایی با همین مضمون از یک مربی ایرانی که اتفاقاً الگویش هم کی‌روش است، واقعاً ناراحت کننده و غیرقابل تحمل بود.»

هراتیان در ادامه به این موضوع اشاره کرد که اظهارنظرهایی که رنگ و بوی تبعیض جنسیتی داشته باشد، از سوی FIFA و AFC با برخورد بسیار شدید مواجه می‌شود و گفت: «اگر همان زمان اظهارات کی‌روش به گوش این مراجع می‌رسید و برخورد شدید صورت می‌گرفت، شاید امروز یک مربی جوان به خودش اجازه نمی‌داد که باز هم چنین بیانی را برای انتقاد استفاده کند. با این حال بعد از این ماجرا مسئولان باشگاه ماشین‌سازی با من صحبت کردند. من برای این تیم و هوادارانش ارزش زیادی قائلم. همسر من زمانی که سرمربی تیم ماشین‌سازی بود و به کرونا مبتلا شد، مسئولان باشگاه ماشین‌سازی بسیار به همسرم و خانواده ما لطف داشتند و من نمی‌توانم این محبت و لطف را نادیده بگیرم. من فقط انتظار نداشتم که چنین صحبت‌هایی را با چنین ادبیاتی بشنوم. با تمام این تفاسیر پرونده شکایت من به کمیته اخلاق، هنوز باز است و من همچنان منتظرم که ببینم چه تصمیمی گرفته می‌شود. خوشبختانه فدراسیون و سازمان لیگ از من حمایت کردند. من همچنان منتظرم و امیدوارم که با گذشت زمان این موضوع فراموش نشود که باز هم در ادامه شاهد رفتارهای اینچنینی از مربیان و اهالی فوتبال باشیم.»

مدیر ایفمارک در پایان صحبت‌هایش به اینکه در مسابقات جام باشگاه‌های آسیا برای نخستین بار حضور پیدا کرده است، اظهار داشت: «این برای اولین بار است که در طول تاریخ در مسابقات جام باشگاه‌های آسیا و به طور کلی در مسابقات رسمی AFC از یک زن به عنوان مسئول کمیته پزشکی استفاده می‌شود. جالب اینجاست که حالا دیگر قاره آسیا هم تصمیم گرفته است نگاه جنسیتی به فوتبال نداشته باشد و به این نتیجه رسیده که توانمندی انسان‌ها را ملاک قرار دهد نه جنسیت‌شان را اما در کشور ما هنوز برخی اهالی فوتبال به خودشان اجازه می‌دهند هر نظر تحقیرآمیزی را درباره زنان داشته باشند و هنوز به فوتبال به عنوان ورزش مردانه نگاه کنند و تاب حضور یک زن در سمتی فوتبالی را ندارند. تمام تلاش من همیشه این بوده که جایگاه زنان را در جهان و آسیا ارتقا بدهم تا زنان هم بتوانند به بسیاری از عرصه‌ها که در ظاهر مردانه به نظر می‌رسد ورود کنند و این مرزهای تبعیض جنسیتی از میان برداشته شود.»