علی مغانی
نقدی به اظهارات چند نماینده مجلس و وعده پیگیری شکایت هواداران
ای کاش دورتر را می‌دیدید!
مواجهه بعضی نمایندگان مجلس با پدیده فوتبال، شگفت‌انگیز است. انگار هرچه به موعد انتخابات مجلس نزدیک‌تر می‌شویم، باید با ابعاد عجیب‌تری از این مواجهه روبه‌رو شویم.
گروهی از نمایندگان به فوتبال از منظری به فوتبال نگاه می‌کنند که فقط می‌شود انگشت حیرت گزید. همین 6 ماه اخیر را مرور کنیم؛ یک روز تهدید به استیضاح وزیر با این توجیه که چرا گلر تیم استان ما گل مشکوک خورده، یک روز اعتراض به اینکه چرا استقلال و پرسپولیس در دقایق پایانی در جام حذفی پیروز شده‌اند، یک روز امضای دسته جمعی نامه‌ای که فلان مدیر را به پرسپولیس برگردانید و حالا در تازه‌ترین پرده، دو سه نماینده پایتخت وعده داده‌اند شکایت «جمعی از هواداران» از مدیرعامل استقلال را پیگیری می‌کنند.
در اقتصاد فوتبال سالم و استاندارد، هوادار تعریف مشخصی دارد؛ بلیت گرانقیمت، حق پخش بازی‌ها و اقلام هواداری (مثل پیراهن و شال و پرچم) را می‌خرد و از این طریق به اقتصاد باشگاه محبوبش کمک می‌کند اما در فوتبال ایران که هیچ‌کدام از این موارد وجود ندارد، هواداری یک عبارت موهوم است و تماشاگر تلویزیونی هم «هوادار» قلمداد می‌شود. از اینکه چنین مواردی، از نگاه فیفا مصداق روشن دخالت یک نهاد سیاسی در فوتبال است، می‌گذریم. کاری هم به این پرسش اساسی نداریم که صرف عنوان «هواداری» چه حقی برای افراد معترض ایجاد می‌کند که بخواهند از وضعیت نابسامان یک تیم به مجلس شکایتی داشته باشند.
اینکه همزمان با نامه شکایت به مجلس، به طور مداوم شعار «حیا کن، رها کن» روی سکوهای آبی می‌شنویم هم نکته قابل تاملی است اما در مورد این نامه که محتوای آن هم منتشر نشده، کسی نمی‌داند «جمعی از هواداران» که به نمایندگان مجلس شکایت برده‌اند، چند نفرند؟ چه کسی آنها را سازماندهی کرده که نامه اعتراضی امضا کنند؟ دقیقاً از مدیر تیم محبوبشان چه می‌خواهند و چه استدلالی کرده‌اند که چند نماینده را مجاب کرده‌اند بابت وضعیت استقلال از وزیر ورزش توضیح بخواهند.
کسی نمی‌داند دغدغه اصلی چند نماینده تهران از پیگیری شکایت «جمعی از هواداران» استقلال چیست اما برای این «نمایندگان مردم» که برای پیگیری مسائل فوتبال ایران علاقه نشان داده‌اند، پیشنهادهای جامع‌تری هم هست. چرا نمایندگان دلسوز به جای پیگیری اوضاع و احوال یک تیم خاص و نگرانی از عملکرد ضعیف یک مدیر باشگاه، سراغ مسائل مهم‌تری نمی‌روند؟
مهم‌تر از اینکه «جمعی از هواداران» بخواهند چه کسی مدیرعامل استقلال باشد یا نباشد، نگرانی اصلی اقتصاد ورشکسته فوتبال ایران است که هر روز بیشتر از دیروز در مرداب بی‌پولی فرو می‌رود. از 16 تیم لیگ برتر، حداقل 10 تیم غرق در مشکلات مالی عجیب و غریب هستند و این موضوع آنقدر حاد شده که شاید برای اولین بار در تاریخ لیگ برتر، لااقل یک تیم نتواند تا پایان لیگ ادامه دهد.
در شرایط فعلی، هیچ باشگاهی نیست که بتواند دخل و خرج کند چرا که تقریباً تمام منابع به رسمیت شناخته شده درآمدزایی در فوتبال، مسدود شده. فوتبال نه اعانه می‌خواهد و نه صدقه. اگر نمایندگان نگران مجلس بتوانند درآمدهای قانونی و مرسوم فوتبال مثل موضوع مسکوت مانده و فراموش شده «حق پخش تلویزیونی» را حل و فصل کنند و اگر مراحل واگذاری تیم‌های دولتی به بخش خصوصی را تسهیل کنند، دیگر نیازی نیست به شکایت «جمعی از هواداران» رسیدگی کنند.
فوتبال هنوز در ایران پدیده مهم و پرتماشاگری است و اگر از این بندها آزاد شود، به لحاظ اقتصادی می‌تواند روی پای خودش بایستد. شاید بهتر باشد نگرانی‌های گاه و بیگاه فوتبالی نمایندگان هم از موارد جزئی و کم‌اهمیت به مسائل مهم‌تری مثل اقتصاد فوتبال معطوف شود.
امروز در پاییز 98، صرف استفاده از کلیدواژه‌های پرطرفداری مثل «استقلال»، «پرسپولیس»، «تراکتور» و «فوتبال»، محبوبیت ویژه‌ای خلق نمی‌کند. باور کنید!