آیسان سعیدی
روزنامه‌نگار ورزشی

بازی آرژانتین – کرواسی در نیمه نهایی جام جهانی. استادیوم البیت در خارج از شهر. آرژانتین یکی از پرطرفدارترین تیم‌های جام است و هوادارانش استادیوم را قرق کرده‌اند. در جایگاه ویژه نیز همین قانون حکفرماست و تقریباً تمامی صندلی‌ها در اختیار آرژانتینی‌هاست. چهره‌های نام‌آشنای دور و نزدیک دیده می‌شوند. باتیستوتا، کانیگیا، زابالتا، سورین، ورون، آگوئرو و... از سرشناس‌ترین ستاره‌های سال‌های دور و نزدیک آلبی سلسته هستند که برای تماشای این بازی به قطر آمده‌اند و در جایگاه همپای هواداران پرشور آرژانتینی تیم ملی کشورشان را تشویق می‌کنند. در گوشه جایگاه ویژه اما یک چهره آشنا نشسته که برخلاف سایر هموطنانش از جایش تکان نمی‌خورد. مردی با چهره‌ای عبوس و دژم بازی را به دقت زیر نظر گرفته. از شور و حرارت روزهای کنار زمینش هیچ خبری نیست. روزهایی که او لب خط برای والنسیا و اینتر بالا و پایین می‌پرید. او کسی نیست جز هکتور رائول کوپر. مردی که آرام و بی‌حرکت بازی را تماشا می‌کند و از شور و هیجان هیچ خبری نیست.
آرژانتین تیم برتر بازی است و 3 گل به کرواسی مدعی خاموش و منظم جام می‌زند. هواداران روی سکوها غوغا به پا کرده‌اند. بسان هواداران آرژانتینی‌های سابق تیم ملی نیز جایگاه ویژه را روی سرشان گذاشته‌اند اما هکتور کوپر کماکان ساکت است و در این شادی جمعی همراهی نمی‌کند. مثل یک مجسمه ساکت و سرد. عبوس و یخی.
بازی تمام می‌شود و میهمانان ویژه از جایگاه ویژه یکی یکی خارج می‌شوند. همه دوربین‌ها و خبرنگاران به سمت و سوی چهره‌ها می‌روند؛ باتی گل، ورون، زابالتا و... در میان آن همه شلوغی هکتور رائول کوپر با همان چهره سنگی و عبوس با یک کوله بر دوش از کنار جمعیت می‌گذرد و به سمت بیرون استادیوم می‌رود. ناگهان یکی از دوربین‌های حاضر در محوطه متوجه او می‌شود و دوان دوان به سمت کوپر می‌رود تا با او مصاحبه کند. واکنش کوپر به این دوربین عجیب است؛ او با دست دوربین را پس می‌زند: «نو اینترویو» و ادامه مسیر خود را با همان چهره عبوس پی می‌گیرد. واکنشی که تعجب همگان را به همراه دارد.
هکتور کوپر البته هیچ‌وقت مربی خوش اخلاقی نبوده. بنابراین چنین واکنشی از او جای تعجب ندارد اما دلیل این همه عصبانیت بر همگان پوشیده است. مردی که از روزهای اوج فاصله گرفته و آخرین بار در ازبکستان و کنگو آواره بوده و حالا به ایران لینک شده! کوپر در دهه هفتم زندگی‌اش آشکارا عصبی‌تر، بی‌حوصله تر و تندخوتر شده و حالا می‌گویند قرار است به ایران بیاید تا روی نیمکت تیم ملی بنشیند. شایعه‌ای که رئیس فدراسیون آن را تکذیب کرده اما در این سرزمین، تکذیب همیشه معنای تأیید می‌دهد. آیا شاهد حضور این مربی تندخو و عصبی در ایران خواهیم بود؟ تماشای او با این سگرمه‌های درهم و عبوس و برخوردش با اهالی فوتبال ایران و بازیکنان یکی از جذابیت‌هاست اگرچه چندان گزینه مطلوب و ایده‌آلی نیست.
 

سعید زاهدیان
خبرنگار ورزشی

همه ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که خصلت‌های خوب و بد متفاوتی دارد؛ من، تو و تک‌تک ما بخشی از این جامعه هستیم. از این جامعه، یک‌نفر بقال سر کوچه می‌شود، گروهی پزشک و کادر درمان را تشکیل می‌دهند و یکی ممکن است نماینده مجلس یا مدیرکل در یک نهاد باشد. یکی فوتبالیست می‌شود و دیگری رئیس یا عضو هیأت رئیسه فدراسیون‌های ورزشی.
فوتبال ایران انعکاس روشنی از جامعه‌ای‌ست که در آن زندگی می‌کنیم: کم تحمل و بی‌طاقت، کم‌حوصله، عجول و شتابزده، احساساتی و البته در مواردی عصبانی یا حاضری‌خور.
در چنین جامعه‌ای، چه فردی با چه ویژگی‌ها و خصلت‌هایی برای هدایت تیم‌ملی مناسب است؟ آیا فوتبال پذیرش یک مربی کم‌آوازه مثل برونو متسوی سال 2000 را دارد؛ مردی که با سنگال در جام‌جهانی 2002 درخشید و مشهور شد؟ اهالی ایران می‌پذیرند که یک مربی به‌نام فیلیکس سانچز که تنها در آکادمی لاماسیا روی تیم‌های جوانان کار کرده، هدایت تیم‌ملی بزرگسالان را برعهده بگیرد؟ واکنش ما به چنین انتخاب‌هایی چیست؟
در تمام این سال‌ها، فوتبال ایران پول هنگفتی برای حاضری‌خوری خرج کرده است؛ سراغ کارلوس کی‌روش رفت که کارنامه روشن و رزومه کاملی داشت و خودش را قبلاً در تیم‌های رئال مادرید، تیم‌ملی پرتغال و منچستریونایتد اثبات کرده بود. پس از او، همواره صحبت از انتخاب مربیان بزرگ بود تا آنجا که مازیار ناظمی مدیر روابط عمومی وزارت ورزش در توئیتر خود نوشت: «باشکوه‌تر طلوع می‌کنیم؛ بزرگان مربیگری فوتبال در صف مذاکره برای فوتبال ایران.» او زیر نوشته‌اش این نام‌ها را هشتگ زده بود: زیدان، کلینزمن و مورینیو!
خروجی این تفکر، رسوایی ویلموتس‌گیت بود؛ مربی مغرور و پرمدعایی که برخلاف دوران فوتبالش، در مربیگری کارنامه‌ای درخشان نداشت و خبرنگاران فرانسوی و بلژیکی از انتخاب او حیرت‌زده بودند و یکی از آنها در گفت‌و‌گو با روزنامه‌ ایران‌ورزشی گفته بود: «در بلژیک همه از انتخاب ویلموتس برای هدایت ایران شگفت‌زده شده‌اند و متعجبند که چگونه ایران از کی‌روش به ویلموتسی رسیده که در اروپا به یک مربی مغرور و تنبل شهرت دارد. او از مربیانی نیست که تیم بسازد. او بازیکن بزرگی بود اما در مربیگری از نظر تاکتیکی بسیار ضعیف است. هنر بزرگ او تهییج بازیکنان است به شرطی که همزبان او باشند!» در فوتبال باشگاهی هم رفتارهای مشابهی دیده‌ایم. به ندرت یاد دارم که باشگاه‌های ایران به مربی خارجی بیش از یک یا دو سال فرصت داده باشند بی‌آنکه جامی کسب کند. اما در دنیا یک یا دو ساله نمی‌شود تیم ساخت. به میکل آرتتا نگاه کنید یا یورگن کلوپ بهترین نمونه از فرصت دادن به مربی در فوتبال حرفه‌ای دنیاست که در سال پنجم قراردادش قهرمان انگلیس شد.
آرتتا که پیش از حضور در آرسنال تنها دستیاری پپ گواردیولا را در کارنامه داشت، با قراردادی سه ساله هدایت یکی از بزرگترین تیم‌های دنیا را برعهده گرفت و به‌دلیل پیشرفتی که در آرسنال ایجاد کرد، قراردادش تمدید شد، بی‌آنکه جامی برده باشد. او حالا در سال سوم کارش تیمی ساخته که مدعی قهرمانی در انگلیس است و نمایش‌های فوق‌العاده او بدون خرید ستاره‌های بزرگ تحسین دنیا را به همراه داشته.
حالا تصور کنید این مربی را سه سال پیش به فوتبال ایران پیشنهاد می‌دادند؛ بی‌شک واویلایی بود که چرا سراغ مردی رفته‌ایم که تنها افتخارش دستیاری پپ گواردیولا است و به کمتر از خود پپ و مورینیو راضی نیستیم! در فوتبال ایران همه دنبال نام‌های بزرگ هستند و از نخستین بازی از او برد می‌خواهیم و از یک باخت فاجعه‌ای ملی می‌سازیم. در چنیم فضایی، وقتی نام هکتور کوپر مطرح می‌شد، پیش از آنکه به رزومه و نداشتن تیم بزرگ در 10 سال اخیر فکر کنیم، یاد برخورد تند او با خبرنگاران در ورزشگاه البیت می‌افتیم که وقتی یک خبرنگار برای گفت‌و‌گو رفت، با دست دوربین تلویزیونی را پس زد و چنان عصبانی از کنار رسانه‌ها گذشت که انگار او سرمربی انگلیس بود که در مرحله یک‌چهارم به فرانسه در البیت بازی را باخته است. چنین رفتاری با رسانه‌ها در ایران چه غوغا و جنجالی برپا می‌کند؟
فوتبال ایران هنوز نمی‌داند که کسی با چه خصلت و خصوصیاتی برای تیم‌ملی مناسب است و برای چه آینده‌ای باید سراغ مربی خارجی برود و چقدر به یک مربی زمان می‌دهد. پیش از هر چیز از هیأت رییسه فدراسیون باید پرسید که چقدر فوتبال بلدند و قادرند یک مربی را سوای نتایج تحلیل کنند و دریابند که او در مسیر درستی حرکت می‌کند یا نه. از چنین فوتبالی با چنین مدیرانی، ممکن است کی‌روش، برانکو یا استراماچونی بیرون بیاید یا هدایت تیم‌ملی براساس بخت و اقبال به تومیسلاو ایویچ برسد که در آستانه جام‌جهانی اخراج می‌شود. از یاد نبریم که دراگان اسکوچیچ یک مربی گمنام - شبیه متسو یا رنار قبل از حضور در مراکش بود- که تیم ایران را در بدترین شرایط به جام‌جهانی رساند. او برای اسم و رسم‌دار شدن دنیایی انگیزه داشت که از ترس شکست‌های سنگین به انگلیس و امریکا او را هم دم جام‌جهانی اخراج کردیم و با کی‌روش کبیر هم 6 گل از انگلیس خوردیم. از این باخت بدتر هم می‌شد؟ حالا منتظریم تا بعد از مدت‌ها نام سرمربی جدید معرفی شود و اگر خوش‌شانس باشیم، کی‌روش یا برانکو نصیب‌مان می‌شود و اگر بدشانسی بیاوریم، ویلموتس‌گیت دیگری در راه است! از این فدراسیون هیچ اتفاقی بعید نیست.

محسن ذاکری
خبر‌نگار ورزشی
چند روز قبل به‌صورت اتفاقی، یکی از پیشکسوتان موسپیدکرده فوتبال را دیدم. گپی زدیم و حال و احوالپرسی‌مان رسید به اینجا که «چه‌خبر از فوتبال؟» و بعد اتفاقات جام جهانی را مرور کردیم. هر دو دل‌مان برای تیم ملی سوخت! قبل از جام جهانی، رفتار غیرحرفه‌ای با این تیم مظلوم داشتند، در جام جهانی، حاشیه‌های فراموش‌نشدنی رقم خورد و بعد از جام جهانی رسیدیم به تیمی بدون سرمربی، بدون امید و بدون برنامه. این پیشکسوت خوشنام گفت: «کاری کردند که آدم فکر می‌کند تیم ملی ارث پدرشان است!» مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال در تازه‌ترین مصاحبه خود گفته امیدوارم سرمربی تیم ملی و تیم امید زودتر انتخاب شود! طوری این واژه‌ها در رسانه‌ها جابه‌جا می‌شود که انگار مهم‌ترین تیم این مملکت، بازیچه دست آقایان است.
 وقتی این بحث‌ها و مسائل را به یکدیگر می‌چسبانیم، به یک پازل عجیب می‌رسیم: «انگار هیچ‌کس دلش برای تیم ملی نمی‌سوزد» اگر این طور بود، اگر تیم ملی یک دلسوز درست و حسابی داشت، کارمان به اینجا نمی‌کشید که امروز بنشینیم و غصه فردا را بخوریم. حسرت قطر، امارات، عربستان و تیم‌هایی که با سرعتی سرسام‌آور از کنارمان عبور می‌کنند و فقط نظاره‌گرشان هستیم.
نه آقا! این فوتبال، تکیه‌گاه و ستون می‌خواهد نه آدم‌های مدعی و طلبکار.


 

امیررضا همایون
خبرنگار ورزشی
داستان انتخاب سرمربی برای تیم ملی فوتبال ایران کم‌کم به سمت دوماه میل می‌کند. طولانی شدن روند انتخاب سرمربی با شایعات بی‌شماری از سوی رسانه‌های داخلی و خارجی همراه بود، شایعاتی که همچنان هم ادامه دارد و معلوم نیست چه زمانی به پایان خواهد رسید. در جدیدترین شایعه اما هکتور کوپر مربی کهنه‌کار و 67 ساله فوتبال جهان که سابقه هدایت تیم‌های ملی مصر و ازبکستان را در طی سالیان اخیر در کارنامه خودش دارد به‌عنوان گزینه به تیم ملی ایران لینک شده. گزینه‌ای سهل و ممتنع. اگر بخواهیم کارنامه این مربی را در دهه‌های گذشته بررسی کنیم، به تیم اینتر و والنسیا می‌رسیم که با این مربی همیشه در حسرت رسیدن به قهرمانی می‌ماندند و به نایب قهرمانی قناعت می‌کردند. کوپر در آن سال‌ها بواسطه ناکامی در کسب قهرمانی، به آقای نایب قهرمان معروف بود.
از آن سال‌ها روزهای زیادی سپری شده و کوپر در این سال‌ها از قامت یک مربی برنده، بدل به یک مربی ناکام شده. نزدیک‌ترین دستاورد این سرمربی طی سالیان اخیر به صعود به جام جهانی 2018 روسیه با مصر پس از 28 سال عدم حضور این تیم در مهم‌ترین تورنمنت فوتبالی جهان باز می‌گردد؛ دستاوردی که حداقل 5 سال از وقوع آن می‌گذرد. با توجه به کارنامه سال‌های اخیر کوپر این مربی نمی‌تواند گزینه مطلوبی برای هدایت تیم ملی ایران باشد. تمام گزینه‌هایی که در طول این دو ماه حول نیمکت تیم ملی چرخیده، یک وجه اشتراک دارند؛ مربیانی که با تیم‌های قبلی خودشان سقوط کرده‌اند و در طول یک سال اخیر بیکار بوده‌اند. نکته‌ای که با توجه به آن می‌توان گفت فوتبال ملی ایران پس از ناکامی تیم ملی در جام جهانی قطر و رفتن احتمالی کی‌روش تبدیل به حیات خلوت مربیان سقوط‌کرده شده که در فکر هدایت ایران برای بازیابی قدرت از دست داده خودشان هستند. دکترینی که نمی‌تواند راه نجات فوتبال ما باشد.


 

ایمان گودرزی
خبرنگار ورزشی

حدود دو ماه است که جام جهانی 2022 قطر به پایان رسیده و همچنان تکلیف ماندن یا رفتن کی‌روش در تیم ملی مشخص نشده است. سی‌کیو بعد از اینکه حتی نتوانست حذف آبرومندانه‌ای در قطر داشته باشد چند روزی را در تهران به گشت و‌گذار پرداخت و بعد از یک جلسه با رئیس فدراسیون فوتبال تهران را به مقصد لیسبون ترک کرد. شایعاتی که از خروجی این جلسه بیرون آمد این بود که ادامه همکاری دو طرف وجود نخواهد داشت اما هیچ‌کس به‌صورت قطعی از این اتفاق صحبتی نکرد. با وجود فاصله حدود یک سال تا شروع جام ملت‌های آسیا، مشخص بودن وضعیت هیچ نیمکتی در جهان به اندازه تیم‌های ملی آسیایی اهمیت ندارد. حتی با وجود این اکثر تیم‌های اروپایی که بعد از جام جهانی به کار خود با سرمربی پایان دادند، سرمربی جدید را مشخص کرده‌اند اما نیمکت تیم ملی ایران همچنان بدون مالک است. در حالی که هیچ گاه به‌صورت رسمی اعلام نشد که کارلوس کی‌روش از تیم ملی جدا خواهد شد، اما اسامی زیادی از سمت فدراسیون فوتبال برای مذاکره و بر عهده گرفتن این سمت روی میز گذاشته شد. در بین اسامی داخلی از جواد نکونام، فرهاد مجیدی، امیر قلعه‌نویی و علی دایی... نام برده شد که قرار است با آنها مذاکره شود و در صورت توافق آنها برای جام ملت‌های آسیا روی نیمکت بنشینند و در صورت نتیجه گرفتن تا جام جهانی 2026 ادامه دهند. همان‌طور که انتظار می‌رفت این گزینه‌ها نیز فقط در حد حرف ماند و هیچ پیشرفتی در این مورد وجود نداشت. اما از همه جالب‌تر گزینه‌های خارجی بود که مطرح می‌شد، هر روز نام مربیان ارزانی که هیچ رزومه درخشانی نداشتند، مطرح می‌شد که مخاطب با شنیدن نام آنها با خودش فکر می‌کرد همان کی‌روش بماند بهتر است تا باز هم یک مربی بازنده به تیم ملی ایران اضافه شود.