ایمان گودرزی
روزنامه نگار
اشتباهات و جنجال‌های داوری بخش جدایی‌ناپذیر فوتبال ایران به حساب می‌آیند، در حالی که تمام لیگ‌ها و رقابت معتبر دنیا از این سیستم بهره‌مند شده‌اند، فوتبال ایران هنوز درگیر این داستان است که زیر‌ساخت ندارد، شرکت‌ها تأیید نمی‌شوند، خلاصه وی ای آر روی هواست. اما به نظر نمی‌رسد که قضیه سیستم کمک‌داور ویدیویی را بشود مثل بقیه داستان‌های حرفه‌ای‌سازی تیم ملی ماستمالی کرد و سند‌سازی داشت.
وجود وی ای آر نه تنها به داوران پر اشتباه ایرپاد به گوش ایران کمک خواهد کرد بلکه اگر این تکنولوژی وارد فوتبال نشود، تمام داوران ایرانی از قضاوت‌های بین‌المللی محروم خواهند شد. به گفته رئیس فدراسیون فوتبال ایران بحث وی ای آر تکلیفش مشخص شده و پروژه اجرایی شدن این طرح کلید خورده. اگر وی ای آر را اجرایی نکنیم تمام داوران‌مان حذف خواهند شد، ضمن اینکه دستورالعمل این موضوع از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا ابلاغ شده که اگر وی ای آر نداشته باشیم هیچ داور مشخصی در رقابت‌های آسیایی و مسابقات پیش‌رو نخواهیم داشت و این چیزی نیست که در ‌شأن ما باشد پس باید هر چه سریعتر دست به کار شویم و این طرح را اجرایی کنیم.
 

آیسان سعیدی
روزنامه نگار
بحث درباره داوری بدل به یک مناقشه تکراری و کلیشه‌ای شده که از فصلی به فصل دیگر و از هفته‌ای به هفته دیگر تکرار شده و گویی نتیجه‌ای در بر ندارد. اعتراضات مداوم مجموعه فوتبال ایران از مربی و بازیکن گرفته تا مدیران و حتی پیشکسوتان داوری به اشتباهات داوری بدل به ترجیع‌بند مصاحبه‌ها شده. در حقیقت نمی‌توان مصاحبه‌ای را در فضای فوتبال ایران پیدا کرد که در آن از داوری صحبت نشده باشد.
اشتباهات داوری در فوتبال ایران بیداد می‌کند و نرم آن از استاندارد جهانی بسیار فراتر است اما این معضل در تمام جهان به مدد تکنولوژی تقریباً حل شده و دیگر وجود خارجی ندارد. در ایران اما همانند هر پدیده دیگری ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم و برای آمدن تکنولوژی هزار و یک داستان و ماجرا داریم.
مشکلات داوری بدل به جزو لاینفک فوتبال ایران شده و به اندازه‌ای تکرار می‌شود که دیگر نمی‌توان بازی‌ای را یافت که در آن بحث داوری وجود نداشته باشد. این گزاره ابداً یک جمله معترضه تلخ‌اندیشانه نیست، بلکه برگرفته از واقعیتی است که در فوتبال ایران جریان دارد. برای آوردن یک سند نیازی نیست از امروز فاصله بگیریم و راه دوری برویم. همین هفته چهاردهم لیگ برتر و بازی پرحاشیه استقلال و مس رفسنجان کافی است تا این انگاره ثابت شود. نبردی که در آن بنا بر ادعای حسین عسگری داور اسبق بین‌المللی و رئیس سابق کمیته داوران فدراسیون فوتبال 3 پنالتی گم شد! این عدد را دوباره ببینید، 3 پنالتی سوخته در جریان یک بازی. شاید در فوتبال ایران از فرط تکرار اشتباهات داوری این عدد چندان بزرگ نباشد اما در مقیاس فوتبال دنیا یک فاجعه و رسوایی تمام‌عیار است. در فوتبال روز دنیا و به مدد VAR بحث بر سر یک اوت و یا خطای بی‌اهمیت در مرکز زمین است و چنین اشتباهات جزئی و دم‌دستی را نیز برنمی‌تابند اما در فوتبال ایران 3 پنالتی در روز روشن نادیده گرفته می‌شود و کک کسی هم نمی‌گزد. چون در فوتبال ایران اشتباهات به مراتب بزرگتر و جنجالی‌تر رخ می‌دهد و پنالتی‌های سوخته در قبال آن هیچ هستند و حکم همان اوت اشتباه وسط زمین را دارند! تکرار مکرر اندر مکرر اشتباهات متولیان فوتبال ایران را به نقطه بی‌تفاوتی رسانده و آنها این نگره را نهادینه کرده‌اند که رخ دادن چند اشتباه بزرگ و سرنوشت‌ساز در هر بازی جزو اتفاقات روتین و بدیهی است که اهمیتی ندارد!
ضریب اشتباهات در فوتبال ایران در سال‌های اخیر به اندازه‌ای بالا رفته که پربیراه نیست اگر ادعا کنیم این اشتباهات سریالی و همیشگی نقش به مراتب مهم‌تری از مباحث فنی و کلیدی در تعیین سرنوشت فوتبال ایران بازی می‌کنند. اشتباهاتی که علاوه بر مشخص کردن برنده و بازنده، در تعیین قهرمان و سایر المان‌های جدول از جمله سهمیه‌های آسیا و سقوط کرده‌ها نقش مهم و اصلی دارند.
این بساط نومیدکننده و به شدت شبه‌برانگیز تنها با ورود تکنولوژی و VAR جمع خواهد شد. تا زمانی که داور ویدیویی در این فوتبال نباشد، بازار اتهام‌زنی و انگ چسباندن و شک و تردید داغ است و هیچ تیمی نمی‌تواند برای موفقیت برنامه‌ریزی کند چرا که داوری بر همه المان‌های یک بازی فوتبال می‌چربد. این بساط را جمع کنید. VAR از نان شب برای فوتبال ایران واجب‌تر است، حتی واجب‌تر از داشتن توپ و زمین!

 

هومن جعفری
روزنامه نگار
پیش از این برای پاسخ به این سؤال نوشته بودم که مافیا اجازه ورود «وی ای آر» به فوتبال ایران را نمی‌دهد و اراده‌ای هم برای ورود این تکنولوژی به فوتبال ایران نیست! دیدید که با تغییر رئیس فدراسیون تمام موانع قبلی براحتی برداشته شد و حالا حضور این تکنولوژی براحتی وارد فاز اجرایی شده اگر چه همین فاز اجرایی هم دوباره می‌رود زیر بستر همان تأخیرهای بیهوده. اجبار باشگاه‌ها به پرداخت بیست میلیارد تومان برای ورود این تکنولوژی سنگ بزرگی است که این ماجرا را چند ماهی عقب خواهد انداخت چون غیر از باشگاه‌های صنعتی کسی از این پول‌ها ندارد!
نکته بعدتر اینکه ورزشگاه‌های مخروبه فوتبال ایران چطور می‌خواهند این تکنولوژی را میزبانی کنند؟ نکته بعدتر اینکه سیستم‌های فیلمبرداری آماتوروار شهرستان‌های ایران چطور می‌خواهند به این سیستم خدمت کنند؟
من نمی‌دانم این سیستم به ایران می‌آید یا نه اما در جام جهانی هم این سیستم بود و کلی حواشی پیرامون وضعیت داوری داشتیم. در ایران که قطعاً با ورود این سیستم هم اتفاق عجیب و غریبی رخ نمی‌دهد!
به هرحال از ورود هر چیز نویی باید استقبال کرد اما منطقی هم باید به آن نگریست. ما جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که مدیران فدراسیون خودمان هزاران پرونده مختلف دارند و هرکسی که سمتی دارد، پشت سرش هزار حرف و حدیث هست! جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که خوشنام‌ها را خانه‌نشین می‌کنیم. جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که هیچ اشتیاقی به اصلاح خطاهای خود نداریم. جزو معدود کشورهای دنیا هستیم که هر سال به نسبت سال‌های قبل بیشتر پسرفت داریم.
در نتیجه وقتی صحبت از نوآوری می‌شود، من یکی خوشبین نیستم که این نوآوری قرار است اتفاق جدیدی را رقم بزند. قرار است در روی همان پاشنه قبلی بچرخد حتی با این سیستم جدید!
 

سینا فتوت
روزنامه نگار
آیا دوران علیرضا فغانی در ایران تمام شده؟ این‌طور به نظر می‌رسد. آخرین بار که صحبت فغانی شد، می‌گفتند: دربی را او قضاوت می‌کند!
منتظر ماندیم و خبری هم نشد! او بعد از جام جهانی روزه سکوت گرفته و دیگر خبری از خودش منتشر نمی‌کند. دوران قضاوتش در قطر هم خیلی موفقیت‌آمیز نبود و خیلی زود از دور رقابت‌ها حذف شد تا مشخص شود که در داوری این رقابت‌ها هم آنقدر که باید تمرکز نداشته. البته باید به او حق هم داد. کم فشار رویش نبود.
هرچند نمی‌شود در مورد داورها با قدرت نظر داد اما احتمالاً جام ملت‌های آسیای پیش رو آخرین دوره داوری او در میادین بزرگ باشد. آیا او به جام جهانی بعد می‌رسد؟ بعید است اگر چه باز هم باید تأکید کرد که نمی‌شود حکم کلی صادر کرد!
فغانی داور بزرگی است. سابقه درخشانی هم دارد. از خودش در فوتبال ایران و جهان هم قاب‌های ماندگار فراوانی به یادگار گذاشته اما آینده او، شاید با قاب‌های متفاوتی بسته شود. قاب‌هایی شاید دور از ایران!

 

امیررضا همایون
روزنامه نگار
در چند فصل اخیر تعداد داوران حاضر در لیگ برتر فوتبال ایران به یکی از اهرم‌های انتقادات سرمربیان تیم‌های حاضر و کارشناسان داوری به فدراسیون بدل شده. این مشکلات پیش از انتخابات فدراسیون فوتبال ایران در شهریور ماه سال‌جاری به اوج خود رسید، جایی که کمیته داوران فدراسیون سرپرست سابق که یکی از کاندیداهای ریاست هم بود، با تزریق بی‌شمار داور سعی داشت تمام رؤسای هیأت فوتبال‌های کشور را راضی نگه دارد تا از این مسیر آرای اعضای مجمع به سبد او ریخته شود. موضوعی که در همان زمان انتقادات بسیاری را در پی داشت، اما با وجود ناکامی سرپرست سابق در انتخابات و روی کار آمدن تاج این رویه تغییر پیدا نکرده و در کماکان بر همان پاشنه سابق می‌چرخد.
به نوعی می‌توان گفت رؤسای فدراسیون فوتبال برای حفظ صندلی ریاست خودشان به هر ریسمانی چنگ می‌زنند، یکی از ریسمان‌ها تزریق بی‌شمار داور برای راضی نگه داشتن رؤسای 32 هیأت استانی سراسر کشور است، اتفاقی که تنها باعث افزایش تنش بین تیم‌های حاضر در مسابقات لیگ برتر و بالا رفتن اشتباهات داوران می‌شود. اشتباهاتی که در بسیاری از مواقع سبب اشتباهات فاحش و تغییر جایگاه تیم‌ها در جدول شده؛ آنچه سبب شده تا بسیاری از کارشناسان داوری به این رویه انتقاد کنند. یدالله سلیمانی کارشناس داوری درباره تعداد زیاد داوران حاضر در مسابقات می‌گوید: «وقتی ما یک لیگ برتر 16 تیمی داریم باید حداکثر 30 داور و 60 کمک داور برای این مسابقات داشته باشیم اما متأسفانه در این فصل شاهدیم که هرکس یک بار از جلوی کمیته داوران رد شده به او قضاوت در لیگ برتر را داده‌اند.»