سازمان لیگ در زمینه تبلیغات محیطی ورزشگاه‌ها، مسیر پرفراز و نشیبی را در 10 سال اخیر طی کرده است. قراردادهای عجیب با شرکت‌های مختلف به منظور کسب درآمد از تبلیغات محیطی، چنان به ضرر فوتبال ایران تمام شد که هم‌اکنون وصول نزدیک بیش از 6 سال درآمد تبلیغات محیطی ورزشگاه‌ها، در کشمکش شکایت‌های دادگاهی است.

سازمان اقتصادی فوتبال مدعی است که با تغییر در این روند و واریز وجه درآمدها به حساب سازمان لیگ و سپس تقسیم آن بین شرکت تحت قرارداد و سازمان لیگ، توانسته مانع از انباشته شدن بدهی شرکت‌های تبلیغاتی به سازمان لیگ شود.

دوره بیستم لیگ برتر اما با تغییر بزرگ دیگری در زمینه تبلیغات محیطی همراه خواهد بود. براساس مصوبه جدید هیأت رئیسه سازمان لیگ، این سازمان برای لیگ پیش رو، بابت تبلیغات محیطی با یک شرکت مشخص قراردادی منعقد نخواهد کرد. بلکه هر شرکت تبلیغاتی که تمایل داشته باشد، می‌تواند برای تبلیغات دور زمین فوتبال، آگهی جذب کند و 10 درصد از درآمد آن را بگیرد.

صادق درودگر، رئیس سازمان اقتصادی فوتبال ضمن تأیید این خبر، در گفت‌وگو با خبرنگار ایران ورزشی درباره تصمیم تازه‌ای که درباره تبلیغات محیطی فوتبال گرفته شده، می‌گوید: «براساس مصوبه سازمان لیگ، برای تبلیغات محیطی دیگر قراردادی با یک شرکت مشخص نداریم. سازمان اقتصادی فوتبال کار تبلیغات محیطی را در دست گرفته و شرکت‌هایی که تبلیغات دارند یا مشاوران رسمی شرکت‌های تولیدی و خدماتی، به طور مستقیم با خود ما قرارداد می‌بندند. 

هر شرکت تبلیغاتی که آگهی برای سازمان لیگ بیاورد، می‌تواند 10 درصد از درآمد حاصل از آن آگهی را دریافت کند. به طور کلی اما هنوز تعرفه تبلیغات را به طور دقیق تنظیم نکرده‌ایم.»با این شیوه، هر شرکتی می‌تواند وارد پروسه تبلیغات محیطی فوتبال شود و به طور مستقیم با سازمان اقتصادی مذاکره کند.  این شاید واکنشی در برابر افرادی است که در سال‌های اخیر نقش و فعالیت‌های سازمان اقتصادی فوتبال را زیر سوال برده‌اند.

درودگر درباره این شیوه جدید و تفاوت آن با شیوه‌های قبلی توضیح می‌دهد: «تفاوت این شیوه با شیوه‌های قبلی در مسیری است که ما برای سالم‌سازی تبلیغات محیطی طی می‌کنیم. سال‌های پیش قراردادهایی در این زمینه منعقد می‌کردیم که هیچ پشتوانه‌ای نداشت و نمی‌توانستیم درآمدهای حاصل شده را از شرکت‌ها دریافت کنیم و بسیاری از پرونده‌ها از آن زمان هنوز در دادگاه باز هستند. در سال 97 ما این رویه را تغییر دادیم که واقعاً رنسانسی بود در تبلیغات محیطی فوتبال. به این ترتیب که وجوه باید به حساب سازمان لیگ واریز می‌شد اما در این روش هم با مسائل جدیدی مواجه بودیم. مثل اینکه این شرکت‌ها درصدهایی برای خودشان می‌گرفتند و درصدی را هم به شرکت تبلیغاتی می‌دادند. ما در واقع خواستیم این درصد را کم کنیم. با این روش جدید دیگر خاصیت وجودی سازمان اقتصادی فوتبال هم از بین نمی‌رود.»

انحصار مطلق برخی شرکت‌ها در زمینه تبلیغات محیطی فوتبال، موضوع دیگری است که به گفته درودگر باعث این اتفاق شده است. او در این رابطه توضیح می‌دهد: «یکی دیگر از مشکلات این بود که در زمینه تبلیغات محیطی فوتبال انحصار مطلق به وجود آمده بود. برخی شرکت‌های قبلی، خود را پدرخوانده تبلیغات محیطی می‌نامیدند و حتی هفته اول رقابت‌ها برای ما مشکلاتی را ایجاد کردند. 

مثلاً تابلوهای تبلیغاتی ثابت را از ورزشگاه خارج کردند یا مشکلاتی را در ال‌ای‌دی‌ها به وجود آوردند و تلاش کردند تا تجهیزات ما را ناقص کنند اما این موضوع را پیش‌بینی کرده بودیم و سعی کردیم کارها بدون هیچ اشکالی پیش برود. برای هفته‌های بعد هم مشکلی بابت تبلیغات محیطی نخواهیم داشت.»

با ورود مستقیم سازمان اقتصادی فوتبال برای عقد قرارداد تبلیغات محیطی با شرکت‌های تبلیغاتی اما بار دیگر این سؤال پیش می‌آید که سازمان اقتصادی به عنوان مؤسسه غیرتجاری، می‌تواند برای تبلیغات محیطی فوتبال، اقدام به عقد قرارداد مالی کند؟

در آگهی ثبت شرکت‌های سازمان ثبت شرکت‌ها، این سازمان به عنوان مؤسسه غیرتجاری معرفی شده است. هرچند که در همان آگهی فعالیت‌های محیطی محوطه و پیرامون دور زمین فوتبال در قالب مقررات فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ جمهوری اسلامی تعریف شده است اما براساس ماده 584 قانون تجارت، کلیه تشکیلات و مؤسساتی است که برای مقاصد غیرتجاری از قبیل امور علمی، ادبی یا امور خیریه تشکیل می‌شوند؛ می‌باشد. اعم از اینکه مؤسسین یا تشکیل دهندگان، قصد انتفاع داشته باشند یا خیر.

درودگر اما حاضر نمی‌شود به این سؤال پاسخ دهد که غیرتجاری بودن سازمان اقتصادی فوتبال چه موانعی برای عقد قراردادها ایجاد خواهد کرد؟ به هرحال اما نمی‌توان از تأثیر این موضوع بر نحوه عقد قراردادها و بسته شدن دست سازمان اقتصادی برای فعالیت‌های تجاری، چشم‌پوشی کرد.

جدا از همه این موارد اما با طرح جدید سازمان لیگ برای گرفتن تبلیغات محیطی، همه شرکت‌های تبلیغاتی می‌توانند برای ورود به تبلیغات محیطی اقدام کنند که این موضوع مزیت‌ها و معایب خود را دارد. زمان مشخص می‌کند که سازمان لیگ تا چه اندازه می‌تواند در بهره‌برداری از این طرح جدید موفق عمل کند؟